Morgunblaðið - 15.05.2008, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MAÍ 2008 15
FRÉTTIR
-
.)
/.)
0
.)
1
.)
!
!
"
!
#$
! ! ! ! !
!
! ! ! ! !
!
%
&
'&
()
*
-2 .3 4
+)
,) &."
+
++
/0$
3 .
5
4
+)
,) &1
."
+
++
/0$
! ! ! ! !
!
()
*
23
%
&
) )
4$
,) 5
#$
!*+
&,&
&&%
&&'
(""
(&!
%
&
'&
*
"
+(
&&$
&&$
4$
,) 5
#$
"
"
"
#"
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
„MÉR finnst
sjálfsagt að leyfa
öðrum að njóta
þess sem ég er
að gera,“ segir
Gísli Reynisson í
Keflavík sem
heldur úti vef-
síðu með afla-
fréttum,
www.aflafrettir-
.com. Um átta þúsund manns
skoða síðuna á mánuði þótt hann
hafi ekki haldið henni úti nema í
hálft ár.
Gísli hefur safnað að sér aflatöl-
um frá því hann var strákur á
bryggjunni í Sandgerði og fór að
bera saman aflann á bát frænda
síns við aðra báta. Hann fór síðar í
gegnum Ægi og Fiskifréttir í þeim
tilgangi að safna efni og seinni ár-
in hefur hann oft legið í grúski í
Þjóðskjalasafninu. Elstu aflatöl-
urnar sem hann á eru frá árinu
1896.
„Ég veiktist í október í vetur og
var heima í viku. Þá datt mér í
hug að stofna síðuna,“ segir Gísli
um aflafrettir.com. Síðan þá hafa
margar vinnustundir farið í að
setja þar inn upplýsingar sem þó
eru aðeins brot af því sem hann
hefur safnað að sér.
Meðal annars birtir hann lista
yfir aflahæstu skip á ýmsum veið-
um. Nú í lok vetrarvertíðar, sam-
kvæmt, gömlu hefðinni birtir hann
lista yfir aflahæstu netabátana.
Þar er Erlingur GK hæstur, með
1215 tonn. Það vekur hins vegar
sérstaka athygli að í fimmta sæti
er smábátur, Bárður SH, með 676
tonn og skákar þar með margfalt
stærri bátum. Það rifjar upp
gamla tímann hjá Gísla því á ver-
tíðum fyrir 1950 þegar bátarnir
voru minni en nú, 20 til 30 tonn að
stærð en náðu þó að fiska 800 til
900 tonn á vertíð. Þá getur hann
um þær miklu breytingar sem orð-
ið hafa á útgerðarháttum á síðustu
árum. Árið 2001 reiknaði hann út
afla 170 netabáta á vertíðinni en
núna í vetur voru þeir rúmlega 60.
Þeim hefur fækkað um nærri 100 á
þessum sjö árum.
Sjálfsagt að leyfa öðrum
að njóta upplýsinganna
Áhugamál Gísla Reynissonar er að safna aflatölum
Í HNOTSKURN
»Lokadagur er 11. maí, síðastidagur vetrarvertíðar á Suð-
urlandi. Þá var gerður upp vetr-
arhlutur sjómanna og haldið til í
mat og drykk, eins og segir í
Sögu daganna eftir Árna Björns-
son.
»Framan af síðustu öld var þóoftast miðað við 15. maí við
uppgjör afla á vetrarvertíð.
»Lokadagurinn hefur fyrirlöngu vikið fyrir sjó-
mannadeginum sem helsti hátíð-
isdagur sjómanna.
Gísli Reynisson
ÚR VERINU
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
15 LYF eru komin á markað hér á
landi sem tengjast samstarfi Ís-
lands og Svíþjóðar á sviði lyfjamála.
Þetta kom fram í gær á blaða-
mannafundi Guðlaugs Þórs Þórð-
arsonar heilbrigðisráðherra um að-
gerðir í lyfjamálum. Hann sagði
samstarfið ganga út á að þeir sem
sæktu um markaðsleyfi fyrir lyf í
Svíþjóð gætu með lítilli fyrirhöfn
sótt líka um leyfi fyrir lyfið á Ís-
landi. „Ég þarf ekki að hafa mörg
orð um það hvað það styrkti okkur
mikið ef við hefðum aðgang að öll-
um þeim lyfjum sem Svíar hafa.
Þetta er stærsti markaður á Norð-
urlöndunum,“ benti ráðherrann á.
Auk lyfjanna fimmtán sem komin
eru á markað í gegnum samstarfið
eru 38 lyf í afgreiðslu. „Á tiltölulega
stuttum tíma hefur þetta skilað
miklum árangri,“ sagði Guðlaugur
Þór. Hann sagði að vandi íslenska
lyfjamarkaðarins væri í stuttu máli
sá að hann væri lítill og lokaður. Þá
væri gegnsæi hans lítið. Guðlaugur
minnti á að fyrr á þessu ári hefði
hann flutt tillögu á fundi norrænna
ráðherra um að stefna að sameig-
inlegum norrænum lyfjamarkaði, en
hún var samþykkt.
Mikill sparnaður náðst fram
Guðlaugur Þór ræddi á fundinum
um aðgerðir heilbrigðisyfirvalda
undanfarið ár til að stuðla að sparn-
aði í lyfjamálum og sagði að beinn
sparnaður vegna aðgerða í þessum
málum næmi rúmum milljarði
króna. Fyrir ári hefði stefnt í að
lyfjakostnaður færi 1,1 milljarð
króna fram úr áætlun. „Við litum
svo á að það væri nauðsynlegt að
grípa til aðgerða með því að lækka
verð og breyta neyslumynstri,“
sagði Guðlaugur. Raunin hefði orðið
sú að kostnaðurinn hefði farið 350
milljónir fram úr áætlun.
Um ástæður þessa benti ráðherra
á að gengi krónunnar hefði hjálpað
til og rekja mætti um 40% sparnað-
arins til þess. Sparnaðinn mætti að
öðru leyti rekja til nokkurra þátta,
svo sem verðlækkunar hjá Actavis
og samhliða lækkunar innflytjenda
og jafnframt verðlækkunar í kostn-
aðarsömum flokkum. Þá væru
komnar til verðkannanir lyfja-
greiðslunefndar sem birtir nið-
urstöður um verðsamanburð mán-
aðarlega. Einnig hefðu lyfjalistar
TR og landlæknis, sem innihalda
upplýsingar um verð lyfja, hjálpað
til. Ennfremur hefði samstarf við
aðila markaðarins verið gott og ár-
angursríkt.
Guðlaugur ræddi ennfremur um
útboð lyfja og sagði að þau hefðu
skilað 400 milljónum í afslátt af
heildsöluverði.
„Skynsamleg lyfjanotkun“
Ráðherra sagði að komast mætti
svo að orði að „skynsamleg lyfja-
notkun“ hefði aukist. Það kæmi til
af lyfjalistunum og því að kostnaður
hefði minnkað, einkum í þunglynd-
is- og blóðfitulyfjum.
Guðlaugur sagði að frumvarp um
nýtt lyfjafrumvarp hefði þegar skil-
að árangri og benti á lækkun lyfja-
verðs hjá Actavis 1. maí. Sú lækkun
hefði þegar haft víðtækari áhrif og
a.m.k. einn annar aðili hefði lækkað
hjá sér verð í kjölfarið.
Neytendur haldi vöku sinni
Nefnd, svonefnd Pétursnefnd,
sem kanna átti hvernig endurskoða
mætti greiðsluþátttöku almennings
í heilbrigðiskerfinu, var sett á lagg-
irnar. Guðlaugur Þór ræddi einnig
um starf svonefndar Pétursnefndar
sem skoða á greiðsluþátttöku al-
mennings. Hann sagði að nefndin
hefði byrjað á að skoða sérstaklega
lyfjaverðið. „Við eigum von á nið-
urstöðum um þau mál á næstunni,“
sagði ráðherra.
Guðlaugur sagði að framundan
væri aukið norrænt samstarf í lyfja-
málum.
Ráðherra lagði áherslu á mik-
ilvægi þess að menn héldu vöku
sinni. „Þetta er til lítils ef neytendur
eru ekki vakandi og umbuna þeim
sem standa sig vel,“ sagði hann.
Árangur af samstarfi
við Svía í lyfjamálum
Morgunblaðið/Friðrik
Sparnaður Heilbrigðisráðherra segir að aðgerðir undanfarið ár í lyfja-
málum hafi skilað þeim árangri að beinn sparnaður sé rúmur milljarður kr.
Í HNOTSKURN
»Fram kom á fundinum meðGuðlaugi Þór að á tæpu ári
hefði um milljarður sparast í
lyfjakostnaði.
»750 milljónir hafa sparastvegna almennra aðgerða.
»Útboð lyfja hafa skilað 80milljónum, útboð lofttegunda
40 milljónum.
»Þá nemur lækkun lyfjaverðsActavis 120 milljónum króna.
Eftir Ásgeir Ingvarsson
asgeiri@mbl.is
MIKLAR sviptingar
urðu í bæjarpólitík-
inni í Akranesbæ í
gær, en þá gekk
Karen Jónsdóttir,
fulltrúi lista Frjáls-
lyndra og óháðra í
bæjarstjórn, til liðs
við Sjálfstæðisflokk-
inn. Einnig gekk Gísli S. Einarsson,
ráðinn bæjarstjóri, í Sjálfstæðis-
flokkinn. Gísli hefur verið óflokks-
bundinn um nokkurt skeið, en var
áður í Samfylkingu
Með Karen innanborðs hefur
Sjálfstæðisflokkurinn hreinan meiri-
hluta í bæjarstjórn eða fimm fulltrúa
af níu. Mun áfram verða starfað sam-
kvæmt málefnasamningi Sjálfstæð-
isflokks og F-lista.
Ákvörðun Karenar og Gísla virðist
aðallega koma sem viðbragð við um-
mælum Magnúsar Þórs Hafsteins-
sonar, varafulltrúa F-lista, í bæjar-
stjórn en hann er jafnframt
formaður félagsmálaráðs bæjarins
og menningar- og safnanefndar.
Hefur verið tekin ákvörðun um að
kjósa aftur í nefndir bæjarins og
þykir víst að Magnúsi Þór verði skipt
út.
„Mér var stillt upp við vegg á síð-
asta bæjarmálafundi, og þetta er í
raun niðurstaðan af því,“ segir Kar-
en um ákvörðun sína, en vill ekki
greina nánar frá atburðum fundar-
ins. Hún segir þó að það sem fyllt
hafi mælinn hafi verið afstaða Magn-
úsar Þórs til ákvörðunar Akranes-
kaupstaðar um að taka við hópi 30-60
palestínskra flóttamanna en hann
hefur gagnrýnt þá ákvörðun harð-
lega.
Segir Karen skorta
sómatilfinningu
Magnús vill líkja ákvörðun Karen-
ar í gær við valdarán. „Ef hún hefði
einhvern snefil af sómatilfinningu
sem stjórnmálamaður myndi hún
segja af sér frekar en að hlaupa með
umboðið sem kjósendur veittu
F-lista yfir í Sjálfstæðisflokk,“ sagði
hann og kallaði ákvörðun Karenar
siðlausa.
Magnús Þór kveðst hafa sett fram
góð rök og málefnaleg í umræðu um
móttöku flóttamannanna: „Bærinn
er engan veginn búinn undir að taka
á móti hópnum og ákvörðunin tekin
með allt of stuttum fyrirvara,“ segir
hann og bætir við að velferðarkerfið
á Akranesi sé þegar þanið. „Okkur
ber skylda til að gæta fyrst hags-
muna þeirra sem þegar búa í bæn-
um, en nú eru um 25 fjölskyldur á
Akranesi á biðlista eftir félagslegu
húsnæði.“
Magnús bendir á að fjöldi þeirra
flóttamanna sem bærinn mun taka
við jafnist á við að Reykjavík myndi
taka við 1.100 flóttamönnum m.v.
íbúafjölda. „Enginn flokkur var með
þetta mál á sinni stefnuskrá fyrir síð-
ustu kosningar og tel ég þá sem taka
ákvörðun um þetta stóra félagslega
verkefni vera að koma í bakið á kjós-
endum á Akranesi.“
Karen svarar gagnrýni
Spurð um viðbrögð við gagnrýni
Magnúsar segist Karen telja sig hafa
fullt umboð kjósenda og svarar því
einnig til að spurning sé hvern skorti
sómatilfinningu: þann sem telur sig
eiga umboðið eða þann sem hefur
umboðið. „Það er grundvallarhugsun
hjá mér að sjálfsagt sé að hjálpa
þeim sem minna mega sín. Þegar
Akraneskaupstaður er beðinn að
taka á móti flóttafólki í þessari að-
stöðu þá get ég engan veginn sagt
nei,“ bætir Karen við og segir jafn-
framt að hún telji bæinn í stakk bú-
inn til að taka við flóttamönnunum.
Sviptingar
á Akranesi
Fulltrúi F-lista fer til Sjálfstæðisflokks
vegna deilna um móttöku flóttamanna
Magnús Þór
Hafsteinsson
Gísli S.
Einarsson
Karen
Jónsdóttir