Morgunblaðið - 15.05.2008, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MAÍ 2008 29
UNDANFARNA mánuði hefur
óáran hin mesta gengið yfir íslenska
þjóð. Barlómurinn og harmakveinin
fara sívaxandi. Þjóð sem búin er að
lifa lúxuslífi meðal þjóðanna í mörg
ár þolir illa mótlætið sem nú steðjar
að. Menn falla hver um annan æp-
andi og kvartandi; ónýt króna, of
hátt bensínverð, húsnæðismark-
aðurinn hruninn, bank-
arnir fara á hausinn,
ganga í Evrópu-
bandalagið strax
o.s.frv.
Vesalings krónan
okkar fær duglega á
baukinn. Þessum gjald-
miðli okkar, sem er bú-
inn að veita okkur
óstöðvandi útsöluverð á
erlendum varningi og
þjónustu í áraraðir, er
nú allt til foráttu fund-
ið.
Raddir um inngöngu
í ESB og upptöku evrunnar verða æ
háværari og virðist vera orðið ein-
hvers konar galdra-„trikk“ til þess
að koma á góðærinu aftur. Ég er
ekki með þessu að gera lítið úr al-
varleika þess að þurfa að berjast við
ónýtan gjaldmiðil sem helst líkist
pókerpeningum, þó svo pókerspil sé
bannað með lögum hér á landi. Það
sem ég gagnrýni er hugsunarhátt-
urinn. Fólk vill ganga í ESB til þess
eins að fá evruna, skítt með allt hitt.
Hér gleymist algjörlega að inn-
göngu í ESB fylgja margar kvaðir
og skyldur, ótengdar því hvaða
gjaldmiðill er notaður. Mér hrýs
hugur við að þessi litla frjálslynda
þjóð beygi sig alfarið undir alræð-
isstjórnina í Brussel. Fyrir hverju
barðist Jón Sigurðsson þá? Íslensk
þjóðarsál er einfaldlega þannig að
hún er sjálfstæð og lætur ekki segja
sér fyrir verkum. Að ganga að fullu
í ESB væri því einskonar henti-
hjónaband bara til að ná í evruna.
Lítil hamingja í slíku hjónabandi.
Hvað er þá til ráða
fyrst krónan er ónýt?
Okkur Íslendingum hættir mjög
til að bera okkur saman við grann-
ríkin, hvað menn gera til úrlausnar
hinum ýmsu vandamálum, í Svíþjóð,
Bretlandi o.s.frv.? Er það eðlileg
hugsun? Íslenskt samfélag er mun
minna en samfélög grannríkjanna
auk þess eru hér efnahags- og auð-
lindaforsendur gjörólíkar að mörgu
leyti. Nægir þar að nefna hlutfall
endurnýjanlegra orkugjafa, stærð
banka m.v. stærð ríkis o.s.frv.
Af hverju horfum við ekki frekar
til smæðar okkar og sérkenna og
reynum að færa okkur þau í nyt, í
stað þess að horfa alltaf á hvað
menn gera hinum megin við hafið.
Þetta er eins og lítill krakki sem
tekur foreldra sína sér til fyr-
irmyndar, hversu gallaðir sem for-
eldrarnir eru? Af hverju sýnum við
ekki meira frumkvæði með því að
færa okkur í nyt sterka sérstöðu
okkar?
Ástæður þess að sama þjóðfélag
kýs að hafa aðeins einn gjaldmiðil
eru m.a. þær að það var reiknings-
lega og bókhaldslega einfaldara og
flest ríki reka þann infrastrúktúr að
hafa seðlabanka sem eins konar
stjórntæki á viðkomandi gjaldmiðli.
Eru þessar forsendur
enn fyrir hendi?
Íslenskir bankar hafa vaxið gríð-
arlega undanfarin ár, þessari þjóð
til mikilla heilla. Þeir hafa vaxið svo
að velta þeirra og umsvif er orðið
miklu meira en ríkisins. Berlega
hefur komið í ljós síðustu mánuðina
að seðlabankinn hefur litla stjórn á
krónunni og ríkið mun ekki megna
að hlaupa undir bagga með bönk-
unum ef alvarlega sígur á ógæfu-
hliðina hjá þeim.
Íslendingar voru fljótir að til-
einka sér tölvutæknina. Hér er net-
notkun almennari og meiri en víðast
hvar annars staðar. Rafræn við-
skipti eru í algleym-
ingi og æ sjaldgæfara
að seðlar sjáist í við-
skiptum. Allir gjald-
miðlar eru í eðli sínu
eins. Eins og vega-
lengd er jafnlöng
hvort sem hún er
mæld í kílómetrum
eða mílum, þá eru
verðmæti þau sömu
hvort sem mæliein-
ingin er krónur, doll-
arar eða evrur.
Hvaða máli skiptir
þá hvort lengdin er
mæld í metrum eða tommum, upp-
hæð í evrum, krónum eða jenum?
Við höfum tölvutæknina sem sér um
að breyta upphæðum úr einum
gjaldmiðli í annan án þess að við
þurfum einu sinni að hugsa um það.
Hver kannast ekki við það að versla
í erlendri vef-verslun og greiða með
greiðslukorti sínu í dollurum eða
evrum og fá svo reikninginn í ís-
lenskum krónum?
Hvað nú ef Bónus hætti að verð-
leggja vörur sínar í krónum og
mundi breyta öllum verðmerkingum
yfir í evrur eða dollara. Hvað mundi
gerast? Svarið er einfalt: Ekkert
mundi gerast! Mælieiningin er bara
breytt. Hvort laun eru greidd í
krónum, evrum eða dollurum gæti
verið samningsatriði hverju sinni og
mynt lána eftir þörfum og kjörum.
Vísi að slíku höfum við nú þegar.
Getur verið að forsendur þess að
halda í einn þjóðargjaldmiðil séu
einfaldlega brostnar? Því er spurt
hvort ekki megi í stað þess að
ganga í ESB, bara til að taka upp
evruna, allt eins gefa gjaldmiðilinn
frjálsan? Er hættulegt að vera með
fjöl-gjaldmiðla-efnahagskerfi? Und-
irritaður er ekki hagfræðingur né
viðskiptafræðingur. Það er þessara
stétta að taka þessa hugmynd og
segja til um kosti, galla og fram-
kvæmanleika.
Sé þetta gerlegt mætti skapa hér
nýja gerð efnahagskerfis, öðrum
þjóðum til fyrirmyndar, í stað þess
að horfa alltaf til hvað aðrir eru að
gera. Efnahagur þessarar þjóðar
gæti blómstrað sem aldrei fyrr í af-
ar sveigjanlegu hagkerfi.
Er fýsilegra að skríða varanlega
undir pilsfaldinn hjá mömmu ESB
þegar skórinn kreppir aðeins?
Íslensk þjóð barðist fyrir sjálf-
stæði sínu í margar aldir og fékk
loks sjálfstæði. Glötum því ekki fyr-
ir eina evru.
Í krafti smæðar
Þröstur Jónsson skrifar um
upptöku evru
Þröstur Jónsson
»Ætlum við að ganga
í Evrópubandalagið
til þess eins að taka upp
nýjan gjaldmiðil? Get-
um við nýtt sérstöðu
okkar til lausnar gjald-
miðilsvandanum?
Höfundur er frumkvöðull og
rafmagnsverkfræðingur.
Snyrtisetrið ehf.
Barónsstíg 47 - 101 Reykjavík
S. 533 3100 (Heilsuverndarstöðin)
Okkar frábæra tækni
eykur starfsemi kollagens
- og færir árin til baka
Húsin á Hæðinni
Raðhúsin okkar léku aðalhlutverkið
í Hæðinni á Stöð 2. Notið tækifærið
og sjáið þau fullbúin innréttingum,
gólfefnum og húsgögnum.
Húsin á hæðinni til
sýnis í dag frá kl. 14–18
www.arnarnes.is
Húsakaup | Sími 530 1500 | Suðurlandsbraut 52 | Guðrún Árnad. löggiltur fasteignasali
Árakur 17–25
FIMMTUDAGURINN 15. MAÍ
FÖSTUDAGURINN 16. MAÍ
Reykjavík • Valhöll • kl. 17.15
Björn Bjarnason, Ragnheiður Elín Árnadóttir
og Þórlindur Kjartansson á fundi
um Evrópusambandið og Ísland.
Vogar • Tjarnarsalurinn • kl. 20.00
Árni M. Mathiesen og Björk Guðjónsdóttir
fara yfir stjórnmálaviðhorfið
og málefni kjördæmisins.
TÖLUM
SAMAN
Sjálfstæðismenn
bjóða til fundar
víðs vegar um
landið
Reykjavík • Thorvaldsen Bar • kl. 12.00
Birgir Ármannsson og Erla Ósk Ásgeirsdóttir
á hádegisfundi um málefni Kína, Tævan og Tíbet.
LAUGARDAGURINN 17. MAÍ
Reykjavík • Valhöll • kl. 10.30
Laugardagsfundur með Geir H. Haarde í Valhöll.