Morgunblaðið - 15.05.2008, Blaðsíða 22

Hraði Arngrímur flýgur fram úr Ford GT-
sportbíl á Akureyrarflugvelli. Nú ætlar hann
að „dansa“ á svifflugvél yfir miðbænum …
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Arngrímur Jóhannsson ætlar að „dansa“ á
svifflugvél sinni yfir miðbæ Akureyrar 12.
júní í tilefni upphafs árlegrar alþjóðlegrar
tónlistarhátíðar hér í bæ. Arngrímur er sér-
legur verndari hátíðarinnar og hyggst með
þessu slá tvær flugur í einu höggi og sameina
tvö af áhugamálum sínum; flugið og tónlistina.
  
Jón Hlöðver Áskelsson tónskáld hefur samið
vals sem fluttur verður við þetta tækifæri
Arngrímur hyggst dansa við og Kristján
Edelstein tónlistarmaður útsetur.
  
Hátíðin, AIM Festival, er nú haldin í þriðja
sinn. Þetta er alhliða tónlistarhátíð þar sem
boðið er upp á popp, rokk, djass, pönk, blús
og klassík. Í fyrra komu fram 90 tónlist-
armenn frá 14 þjóðlöndum og hátíðin verður
ekki síður glæsileg í ár að sögn aðstandend-
anna. Bærinn mun að sögn iða af músík í
fimm daga.
  
Mugison kemur fram á sérstöku Kimi Re-
cords-kvöldi á Græna hattinum á AIM-
hátíðinni. Klassíkinni verða gerð mjög góð
skil á AIM: Mótettukórinn undir stjórn Harð-
ar Áskelssonar flytur stórvirkið Vesper opus
37 eftir Rachmaninov í Akureyrarkirkju ásam
tveimur rússneskum bassasöngvurum og þá
mun píanósnillingurinn Víkingur Heiðar
Ólafsson flytja valsa eftir Brahms og Beet-
hoven á flygilinn í Ketilhúsinu.
  
Megas og Senuþjófarnir verða á Græna hatt-
inum núna á laugardagskvöldið og fara yfir
feril meistarans frá upphafi. Meðal annars
verða leikin lög af plötu sem kemur út á næst-
unni og ber heitið Á morgun en þar tekur
Megas fyrir gamlar íslenskar dægurperlur.
  
Frelsið er spurn, kallast erindi sem Stefán
Snævarr flytur á heimspekitorgi á Amts-
bókasafninu í dag kl. 15 – og undirtitillinn er
Frá maí 68 til maí 2008. Tilefnið vitaskuld að
nú eru liðin 40 ár frá stúdentaóeirðunum í
Frakklandi.
AKUREYRI
Skapti Hallgrímsson
Morgunblaðið/Stefanía Þorgeirsdóttir
Promenade des Anglais Breið gangstétt meðfram ströndinni í miðborginni.
Gamli bærinn Í gamla bænum er hægt að rápa eftir þröngum, bogadregn-
um götum þar sem þvottur hangir á snúrum yfir litlum veitingastöðum. Í
þessu heillandi hverfi skiptast á kyrrlátar íbúðagötur og troðin torg, litlar
verslanir og málarastúdíó þar sem hægt er að fylgjast með listamanninum.
Eftir Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Það er gaman að kynnast nýj-um borgum og láta þærkoma til sín. Ganga umgamlar götur og velta fyrir
sér sögu þeirra og samhengi. Nice eða
Nizza í Frakklandi hefur ekki mikla
Íslandstengingu, en þó þá helsta að
þar lék Albert Guðmundsson þegar
hann var einn fremsti knattspyrnu-
maður Evrópu og gamlir áhugamenn
um íþróttina í borginni við frönsku
Rívíeruna muna eftir honum.
Annars er Nice þekktust fyrir
spilavíti, frægt fólk og auðugt,
snekkjur og rauða dregla. Þar er
skaplegt veður allan ársins hring og
sjórinn fagurblár. Saga borgarinnar
er forvitnileg. Fyrstu mannvist-
arleifar á þessum slóðum eru 380 þús-
und ára gamlar. Frægasti sonur
borgarinnar er Giuseppe Garibaldi,
sameiningarhetja Ítalíu. Hann vildi
ekki að Nice yrði hluti af Frakklandi,
en hjálpaði þóFrökkum gegn Prúss-
um 1871. Þá hafði Nice talist frönsk
borg í rúman áratug eftir að hafa
heyrt undir hertogadæmið Savoy um
langt skeið.
Breskur og rússneskur aðall
Í Nice eru áhrif víða úr Evrópu.
Aðalsfólki þótti eftirsóknarvert að
dvelja þar, sérstaklega að vetrarlagi
þegar ástæða þótti til að flýja kuld-
ann á norðlægari slóðum. Undir lok
átjándu aldar höfðu þar um 100
breskar fjölskyldur reglulega vet-
ursetu og má þarna greina upphaf
ferðamennskunnar. Ein aðalgatan í
borginni liggur meðfram ströndinni
og nefnist Promenade des Anglais
vegna þess að endur fyrir löngu lögðu
breskir aðalsmenn þar göngustíg. Á
eyju á miðri götunni eru pálmatré og
sjávarmegin breið og mikil gangstétt
og svo ströndin þar fyrir neðan. Hin-
um megin eru hótel og spilavíti. Í
borginni er mikið af húsum frá bar-
okktímabilinu, en mestan svip setja á
hana byggingar frá fagra tímabilinu í
Evrópu, Belle époque, og má nefna
Negresco-hótelið við Promenade des
Anglais sem dæmi um þann stíl.
Rússneskur arkitektúr vekur
nokkra athygli og furðu þar til í ljós
kemur að söguleg tengsl eru við
Rússland. Um miðja 19. öldina þurfti
Alexander Rússakeisari á höfn að
halda í Miðjarðarhafi fyrir rússneska
flotann, sem úthýst hafði verið úr
Svarta hafinu þegar Rússar töpuðu
Krímstríðinu. 1856 samdi hann um
afnot af Villefranche-flóa og var fjöl-
skylda Rússakeisara og rússneskir
aðalsmenn tíðir gestir eftir það. Stór,
rússnesk rétttrúnaðarkirkja er í
borginni og ýmislegt annað ber þess-
um tengslum vitni.
Yfirvöld í Nice leggja mikla
áherslu á að tengja borgina við bók-
menntir og listir. Ýmsir listamenn
vöndu komur sínar til Nice. Í borg-
inni er sérstakt safn helgað verkum
Rússans Marcs Chagalls og annað til-
einkað Matisse. Þarna komu Jean
Cocteau og Pablo Picasso. Því er
haldið fram að til hafi orðið sérstakur
skóli í listum, sem kenndur er við
Nice og nái frá 1960 til okkar daga.
Einn helsti hvatamaður hans er Yves
Klein, sem oft kom til Nice og taldi að
listin væri misskilin í París.
Friedrich Nietzsche var fimm vet-
ur í Nice, kvaðst geta ratað um borg-
ina blindandi og skrifaði þar meðal
annars Handan góðs og ills og fékk
innblástur að Zaraþústru. Alexandre
Dumas (sem greindi á milli ítalska
hluta borgarinnar og enska hlutans),
Guy de Maupassant, John Dos Pass-
os og Henry Miller eru meðal þeirra
höfunda, sem taldir eru upp í
bæklingum og bókum um borgina,
auk F. Scotts Fitzgeralds og Ernests
Hemingways. Tsékov kláraði Þrjár
systur í borginni.
Gátan um Greene
Síðan mætti verja nokkrum dálk-
um í að telja upp stjörnur, sem vöndu
komur sína til borgarinnar, allt frá
Brigitte Bardot til Roberts Mitch-
ums.
Einn andans maður sést hins vegar
hvergi í bókum og bæklingum. „Leyf-
ið mér að vara við hvern þann, sem
freistast til að veðja á friðsælt líf þar
sem kallað er Franska rívíeran. Forð-
ist svæðið kringum Nice, sem er vígi
einhverra helstu glæpasamtaka í
Suður-Frakklandi: Þeir selja eiturlyf;
þeir hafa í tygjum við æðstu yfirvöld
reynt að yfirtaka spilavítin í frægu
„stríði“ sem skildi eftir sig eitt fórn-
arlamb, Agnesi Le Roux, dóttur
helsta eiganda Palais de la Méditerr-
anée, „týnd og talin myrt“; þeir eru
viðriðnir byggingariðnaðinn, sem
hjálpar þeim að þvo ólöglegan gróða
sinn; þeir hafa náin tengsl við ítölsku
mafíuna.“ Svona hefst J’Accuse,
myrkrahliðin á Nice, bæklingur eftir
Graham Greene, sem kom út á ensku
og frönsku 1982. Titillinn vísar í
ákæruskjal Victors Hugos vegna
Dreyfuss-málsins. Greene hafði búið
um langt skeið í Antibes, skammt frá
Nice. Greene var sóttur til saka fyrir
fullyrðingar sínar um spillinguna í
Nice og tapaði málinu. Hann fékk
hins vegar uppreisn æru árið 1994,
fjórum árum eftir andlátið, þegar
Jacques Médécin, fyrrverandi borg-
arstjóri Nice, var dæmdur í fangelsi
fyrir spillingu og fleiri glæpi.
Ástandið hefur ugglaust breyst í
borginni frá þessum tíma. Í það
minnsta sýnir borgin ferðalangnum
sínar fallegustu hliðar og hefur upp á
nóg að bjóða til að fylla dagskrána.
|fimmtudagur|15. 5. 2008| mbl.is
daglegtlíf
úr bæjarlífinu
Menningar-
borg við Mið-
jarðarhafið
Skreið til Nice Innan um krydd og
ólívuolíu voru kassar með íslenskri
skreið. Kílóið kostar 46,80 evrur
eða tæpar 5.800 krónur.
Annars er Nice þekktust
fyrir spilavíti, frægt fólk
og auðugt, snekkjur og
rauða dregla.
Strandbakstur Það er sólblik um
fjörðinn og fólkið flatmagar í stein-
völunum á ströndinni. Steinsnar frá
er ys og þys borgarinnar.
Veitingastaðir eru við hvert fótmál í
Nice. Í miðri borginni eru göngu-
götur með verslunum þar sem eru
veitingastaðir sem sérstaklega er
ætlað að draga að ferðamenn. Þar er
hægt að fá þokkalegan mat og fylgj-
ast með mannlífinu. Mun skemmti-
legra er hins vegar að fara í gamla
bæinn. Þar er meira um manninn og
kostirnir fleiri. Í raun er best að
demba sér inn í þröngar göturnar og
setjast þar sem lyktin espar hungrið
mest en við Rue St François de Paule
eru til dæmis staðirnir Balcon og Pet-
it Mason. Fjör færist í leikinn þegar
komið er inn á blómamarkaðinn Marché aux Fleurs og Cours Saleya sem er
í beinu framhaldi. Þar er hver veitingastaðurinn við annan og má til dæmis
benda á Safari. Eldhúsið í Nice hefur sín sérkenni og eru krydd frá staðn-
um mikið notuð. Salad niçoise er á öllum matseðlum og víða má finna
socca, stórar pönnukökur sem bakaðar eru við mikinn hita á þunnri kop-
arplötu, og pissaladière, laukbökur með ansjósum og svörtum ólífum.
Bónus fyrir bragðlaukana
Fyrir matgæðingana Girnilegt sal-
at og pizza niçoise.