Skinfaxi - 01.09.1969, Page 25

Eigum við að fórna þessu á altari peninga-
guðsins? Myndin er af Laxá, þar sem hún
rennur úr Mývatni milli grasigróinna bakka.
Þessar horfur eru e.t.v. málaðar nokkuð
dökkum litum hér, en svo mikið er víst að
athugun er gerð á þessu og ráðagerðir um
þetta eru á döfinni, og nokkuð hefur verið
skrifað um þetta í blöð. Þess vegna er nauð-
synlegt að hver og einn fylgist vel með þess-
um málum og sé á verði gegn allri viðleitni
til að spilla náttúrufegurð íslands. Þegar
sumir menn tala með peningahreim um auð-
lindir íslenzkra fallvatna, minnast þeir yfir-
eitt ekki á þau verðmæti náttúrunnar, sem
dýrmætari eru en svo, að þau veði metin til
fjár, fegurðina. Enda hefur peningavonin allt-
af verið blind á náttúrufegurð.
Afmæli góðra fyrirheita
Þegar sr. Eiríkur J. Eiríksson, fyrrum sam-
bandsstjóri, setti síðasta sambandsþing
UMFÍ, gerði hann íþróttalögin og íþróttasjóð
og hlutverk hans að megininntaki ræðu sinn-
ar. Þetta var ekki að ófyrirsynju. íþrótta-
lögin eiga nefnilega þrítugsafmæli innan
skamms. Fjárhagsafkoma íþróttasjóðs er
hörmuleg og sömuleiðis eru fjárhagsörðu-
leikar UMFÍ alvarlegri nú en nokkru sinni
áður. íþróVialögin voru upphaflega sam-
þykkt á Alþingi 12. febrúar 1940. Þau hafa
verið í gildi álíka lengi og sr. Eiríkur
gegndi formennsku í UMFÍ. Honum er því
manna bezt kunnugt um gildi þessara laga
fyrir ungmennafélagshreyfinguna. Hann
þekkir mæta vel þau hlunnindi, sem þau
hafa veitt og jafnframt þau vonbrigði, sem
félagsmála- og íþróttahreyfingin hefur orðið
fyrir og það í vaxandi mæli, vegna getuleys-
is iþróttasjóðs. Eiríkur benti á þau fyrirheit,
sem íþróttalögin gáfu hinni frjálsu ung-
mennafélags- og íþróttahreyfingu.
Eitt meginatriði íþróttalaganna var stofnun
íþróttasjóðs, en tilgangur hans var einmitt að
tryggja sómasamlega fjárhagsaðstoð við
íþróttastarf ÍSÍ og UMFÍ. í framkvæmdinni
hafa íþróttalögin svo verið gerð að hálfgerð-
ri skopmynd vegna smánarlega lágra fram
laga ríkisins til íþróttasjóðs. Ár eftir ár og
áratug eftir áratug sýnir ríkisvaldið íþrótta-
starfinu í landinu slíkt virðingarleysi að
gera íþróttasjóði ókleyft að standa við lög-
boðnar skuldbindingar sínar. Sjóðurinn fékk
aðeins 5 milljónir króna til ráðstöfunar á
þessu ári, og geta allir séð að slík hungurlús
hrekkur skammt. Afleiðingin af þessu svelti
íþróttasjóðs er sú, að hann dregur nú orðið
50 milljón króna langan skuldahala, sem
stöðugt hefur verið að lengjast.
í upphafi kaflans um íþróttasjóð segir svo
í 5. gr. íþróttalaganna: „Alþingi veitir árlega
fé í sjóð til eflingar íþróttum í landinu, eða
sér honum fyrir öruggum tekjum á annan
hátt. Nefnist hann íþróttasjóður". Það var
því hæversk krafa, og aðeins til áréttingar
á þessu lagaákvæði, sem 26. þing UMFÍ
setti fram í ályktun, sem sé að ársframlag
til íþróttasjóðs yrði tafarlaust aukið í 20 mill-
jónir króna. Minna má það ekki vera til að
viðlit sé að lagfæra þetta vandræðaástand.
Lög og viðurlög
Hinir framsýnu frumkvöðlar íþróttalaganna
samþykktu einnig sérstök lög (12. apríl 1940)
um „tekjuöflun til íþróttasjóðs", sem stuðla
áttu að enn betri fjárhagsafkomu sjóðsins.
Þetta eru lögin um „veðmálastarfsemi í sam-
bandi við íþróttakappleiki til ágóða fyrir
íbróttasjóð“. Samkvæmt þessum lögum hefur
íþrót.tasjóður fengið einkalyefi til getrauna-
starfsemi og lét starfrækja slíka starfsemi
SKINFAXI
25