Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1942, Blaðsíða 16

ur komið henni upp. Á Akureyri var þá engin
bryggj a. Bátarnir, sem komu úr landi, voru og
víða mjög litlir og lélegir. Unnið var nær ein-
göngu á daginn við að ferma og afferma, en ef
um það var að ræða að unnið væri á kvöldin eða
næturnar, eða á helgidögum fengum við skips-
menn 33 aura á klukkustund fyrir yfirvinnuna.
Það þætti ekki mikið nú.
Á haustin var farið í kjötferð og vorum við
venjulega um mánuð í þeirri ferð. Við tókum
kjötið á smærri höfnum og söfnuðum því sam-
an, en fluttum það síðan yfir í stærri skip á
aðalhöfnunum. Var oft erfitt í þeim ferðum
og allar smáhafnir teknar með. Einkum var
lengi verið að afgreiða hafnirnar við Húnaflóa.
Eins og nærri má geta var oft margt um
manninn á skipinu. Ferðir voru svo strjálar að
farþegar urðu oft margir. Gott var fyrir far-
þega að vera á 1. farrými, það sem það náði.
Annað farrými var líka sæmilegt, en oft kom-
ust ekki svipað því allir í farrýmin og var
fólki þá þrengt saman hvar sem hægt var að
koma því.
Einu sinni á hverju sumri fluttum við holds-
veikt fólk til sjúkrahússins á Laugarnesi. Kom
það á viðkomuhafnir okkar á tilteknum tíma
og var útbúið fyrir þetta fólk sérstakt far-
rýrni frammi á skipinu. Var sjúklingunum að
öllu leyti haldið aðskildum frá öðrum. Eins og
kunnugt er, er þessi sjúkdómur nú horfinn í
landinu og mun vera því að þakka hve vel var
gengið fram í að safna sjúklingum saman á
sjúkrahúsið syðra.
Sambúð Dana og Islendinga á skipinu var
góð. Eg man ekki eftir neinum árekstrum þann
tíma sem ég var á „Skálholti“. Þó var selt vín
um borð með vægu verði og mikið drukkið. Tal-
að var um að árekstrar hefðu orðið á „Hólum“
út af óreglu farþega.
Greinar komu stundum í blöðunum út af að-
búnaði á þessum litlu strandferðaskipum, en sú
afsökun er í því efni, að skipin voru alltof lítil
til að geta annað þeim miklu flutningum af
fólki og varningi, sem ætlast var til.
Aðbúnaður okkar skipsmannanna var sæmi-
legur, en allir voru þeir útlendir nema að venju-
lega voru einn eða tveir íslendingar um borð.
f nóvember fór Skálholt út og hætti við
strandferðirnar. Var á veturna farið í ýmsar
ferðir, til Noregs, íslands eða Þýskalands. Milli
landaskipin önnuðust það sem var af strand-
ferðum á veturna, en þau fóru alls ekki á
smærri hafnirnar.
Skip Sameinaða fyrir og um aldamótin voru
aðallega þau Vesta, Thyra og Ceres auk Lauru,
sem fór aðallega milli Kaupmannahafnar og
Reykjavíkur.
Ég var á „Skálholti“ til jóla árið 1900, en
fór þó á stýrimannaskólann í Bogö í Danmörku
og var þar til í maí 1902. Þá vantaði mig að-
eins 4 mánuði á þann siglingatíma, ó ár, sem
þurfti til að fá skipstóraréttindi og fór ég þá
til Hamborgar og réði mig á seglskipið Elise
Hoy, sem var 35 ára gömul brigg. Hófst þá
erfiðasti kaflinn í allri minni sjómennsku og
má heita undur, að henni skyldi ekki ljúka þar
að fullu og öllu.
Við fórum með sykur til St. Johns á New
Foundland, þaðan til Labrador og var þar fisk-
að í skipið. Svo lögðum við á stað til Genua
og vorum við 36 daga á leiðinni. Þegar við höfð-
um siglt í 6 daga lentum við í aftaka veðri
og varð skipið lekt. Sigldum við með neyðar-
flaggi í 4 sólarhringa. Við sáum skip, en þau
gátu ekkert gert okkur til bjargar fyrir ofviðr-
inu. Við tókum það til bragðs að kasta fyrir
borð hluta af farminum og unnum ósleitilega
við dælurnar í 4 klst., en sváfum í tvær klst.
til skiftis. Stóð þetta í 29 sólarhringa. Við
lensuðum sex sólarhringa undan veðrinu bara
fyrir reiðanum og bjuggumst við því á hverri
stundu að sökkva, en svo fór veðrinu að slota,
en alltaí meðbyr upp að Gíbraltar-sundinu.
Skipverjar voru allir þýzkir nema skipstjóri
og stýrimaður, sem voru danskir. Stýrimaður
inn þoldi ekki vosið á leiðinni og tók ég við
starfi hans.
Eftir alla hrakningana lcomumst við loks rétt
fyrir jól til Genua. En þegar kom í höfn þar
vorum við strax reknir burt af yfirvöldunum,
því farmurinn var úldinn og var ekki annað
að gera en sigla burt úr höfninni og kasta því
sem eftir var fyrir borð. Gerðum við það og
fengum þá að koma í höfnina.
Nú vildi ég gjarnan sleppa af skipinu, því að
nú var ég búinn að fá nógu langan siglingatíma,
en við það var ekki komandi. Það mátti ekki af-
skrá neina skipsmenn, nema í þeirri höfn, sem
þeir höfðu verið skráðir á skipið. Skipstjórinn
neitaði því algjörlega að sleppa mér og við það
sat. Eftir að við höfðum farið í slipp í Genúa,
lögðum við á stað seinast í janúar til Portúgal
og tókum þar saltfarm, sem átti að fara til
Kalmar í Svíþjóð. En þegar við áttum að
leggja af stað kom í ljós að skipið var mjög
lekt og neituðum við skipverjar að fara með
því. Skipstjóri fekk nú danskan konsúl á staðn-
um í lið með sér og kom hann að kvöldi og inn-
siglaði dælurnar. Síðan kom hann um morgun-
inn til að mæla, hvað vatnið í skipinu hafði
hækkað um nóttina. Mældist honum vatnið vera
4 þumlungar en raunverulega var það 18 þuml-
ungar. Konsúllinn rak nefnilega mælikvarðann
með vilja ekki í botn og svo vorum við drifnir
VÍKINGUR
10