Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1942, Blaðsíða 41
Kóngur vill sigla
Nýlega hefir komið til mála, að fiskiflotinn,
sem siglt hefir með afla sinn til vesturstrand-
ar Englands til þessa, yrði að taka upp sigling-
ar til austurstrandarinnar, eins og tíðkaðist
fyrir stríð og í byrjun þess; mun sú krafa hafa
komið frá brezku stjórninni, er það víst á allra
vitorði og því eigi leyndarmál. Væri það hinn
mesti skaði fyrir alla, er hér eiga hlut að máli,
ef þeirri kröfu yrði haldið til streitu. f fyrsta
lagi vegna þess — og það er augljóst mál öllum
sem til þekkja að siglingar á austurströndina
fela í sér mikið auknar hættur, vegna þess hve
skipin yrðu lengur á þeim svæðum, er telja
verður hættumeiri vegna flugárása og tundur-
duflalagna. f öðru lagi má benda á, að sigling-
ar til austurstrandarinnar leiða af sér, að skip-
in yrðu lengur á leiðinni, en ella, þar eð að á
þessari leið má eigi sigla á vissum svæðum,
nema á daginn, við það lengist ferðin og hætt-
an eykst að sama skapi.
Jafnvel má gera ráð fyrir töfum vegna hóp-
siglinga svo og hernaðaraðgerða á þessari leið.
Allt yrði þetta til þess að lengja hættutímann
fyrir menn og skip, og frekar hætt við skemmd-
um á afla á þessari leið en hinni, vegna tíma-
lengdarinnar, þótt hún yfirleitt gengi vel. Það
þarf að athuga þetta nýja viðhorf vel og eigi
hrapa að neinu og gera allt sem hægt er til þess
að fá því breytt. Okkar þjóð er svo fámenn, að
við megum eigi við stórum áföllum, við þurfum
að reyna af fremsta megni að vernda manns-
lífin og eigi rasa um ráð fram, þótt stundar-
hagur væri í boði, en því er eigi að heilsa í
þessu máli, þar eð líkur eru til að aflinn yrði
einmitt verðminni en ella, ef að upp yrðu
teknar þessar siglingar. Við höfum einnig svo
fá skip, að við megum eigi við því að missa
þau eða stofna þeim í aukna hættu, nema því
aðeins að vissa sé fyrir hendi að þau verði
bætt jafnótt með nýjum skipum eða betri. Eng-
in vissa er fyrir að menn kæri sig um það, að
sigla til austurstrandarinnar, og heldur eigi
sannanir fyrir því að útgerðarmenn vilji leggja
skipin í þá auknu áhættu.
En þegar komið er að hjarta hvers góðs ís-
lendings, þegar frelsi og líf lands og þjóðar er
í veði, þá vill hann leggja mikið á sig, eða svo
ætti það að vera. Það er því ráð að gera við
hinu versta, og fyrst er þá að bæta öryggi
þeirra, er á skipunum mundu sigla, á allan
hugsanlegan hátt, geri ég eigi ráð fyrir öðru
en að menn sjái að þar er mörgu ennþá ábóta-
vant og margt má umbæta. Ég vil benda á
nokkur atriði. Skipin verða undir öllum kring-
umstæðum alltaf að vera 2—8 saman yfir haf-
ið, um borð í togurum og öðrum smáskipum
þurfa að vera 3—4 gúmmí-flothylki, ekki öll á
sama stað á skipinu,á þeim þurfa að vera Ijós,
er kvikna, er þau losna við skipið, svo að þau
sjáist í myrkri, á skipunum þurfa að vera í
það minnsta tvær vélbyssur, eða byssur með
pönnu, skipverjar þurfa allir að fá hin nýju
flotföt, sem þannig eru að menn haldast nærri
uppréttir í sjónum, á þessum fötum eru ljós og
því hægara að koma við björgun í myrkri, þessi
föt ættu menn ekki að skilja við sig meðan á
ferðinni stendur, nema í höfn. Einnig mætti
fara fram á flugeftirlit á leiðum skipanna að
staðaldri. Þá eru það skipin sjálf. Það ætti að
vera lágmarkskrafa íslendinga, að öll skip, er
töpuðust af völdum stríðsins, skyldu bætt með
nýju, eða í það minnsta jafn góðu skipi, eigi
síðar en mánuði til tveim mánuðum eftir að
skip tapast.
Við höfum heyrt og séð frá því sagt, hve
undursamlega skamman tíma taki nú að byggja
skip, náttúrlega hljótum við að trúa því, meðan
að flytjendur fréttanna sjálfir bera það eigi til
baka. Okkar skipaflota mætti því tvöfalda á
mjög skömmum tíma. En eins og nú hlýtur að
fara að verða Ijóst öllum þorra landsmanna, þá
höfum við verið þátttakendur í stríðinu, með
bandamönnum í 2y% ár, og á þeim tíma misst,
á okkar mælikvarða, allt of mörg skip, en engin
skip fengið í skarðið ennþá, þótt við síst allra
þjóða þolum skipamissi.
Os ser tjáð, að aðrar þjóðir, er fylgja banda-
mönnum að málum, fái skipamissi sinn bættan
og það með nýjum og betri skipum, hví skyld-
um við þá eigi einnig fá okkar skip bætt, ef
vel væri á haldið. Það er sjálfsögð sanngirnis-
krafa.
Ég hefi í fáum dráttum drepið á nokkur at-
riði í sambandi við siglingar til austurstrandar
Englands og þær auknu hættur, er ég tel þeim
samfara. Væri æskilegt að þessi mál yrðu tekin
til nýi-rar yfirvegunar og gengið þannig frá
þeim, að vel mætti við una. Á. S.
VIKINGUR
41