Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1942, Blaðsíða 20
CLCTT-
INCA■
NCS
Borgarfjörður
eystra
þar cru fjöllin fegurst.
]>ar stunda menn bæði land og sjó,
og smíða sjálfir sína báta.
Gletting aness- vitinn.
Rétt fyrir norðan Glettinganes gengur dálítill
fjörður suður og inn í landið. Fjörður þessi
heitir Borgarfjörður og til aðgreiningar er
hann kallaður Borgarfjörður-eystri. Það hefir
háð þessum firði hvað eftirtekt snertir, að til
er annar fjörður með sama nafni. Söguhéraðið
mikla á vesturlandi, þar sem Skallagrímur nam
land. Þar sem Egill ólst upp og kvað sonar
torrek, og þar sem Snorri bjó í Reykholti. Víð-
áttumikil og frjósöm byggð, er þenur sig yfir
tvær sýslur landsins.
Það er því ekkert óeðlilegt þó að sá Borgar-
fjörður í daglegu umtali verði til þess, að yfir-
skyggja hinn litla nafna sinn fyrir austan, sem
ekki myndar nema einn afskektan hrepp. En
þeir, sem þar búa, hafa fyllstu ástæðu til að vera
hreiknir yfir sínum Borgarfirði, ekki aðeins
vegna þess, að hann veitir þeim viðunandi lífs-
skilyrði, heldur og ekki síður sökum þess, að
Borgarfjörðúr eystri á til að bera þá náttúru-
fegurð, sem ekki á sinn líka, jafnvel hér á
landi, þar sem skaparinn hefir ekki verið að
skera við neglur sér að mynda mikilfenglega
staði.
Hin hrífandi fegurð umhverfisins dylst eng-
um, sem koma á þessar slóðir. Þegar maður
virðir fyrir sér hin stórbrotnu og einkennilegu
fjöll, verður manni ósjálfrátt á að halda, að
hér sjái maður höfuðból íslenzkra hamravætta.
Lögun þeirra, litbrigði og allur svipur yfir höf-
uð, kemur manni á þessa skoðun. Þótt. fengnir
hefðu verið hinir færustu listamenn, er engin
von að þeim hefði tekist betur en náttúrunni,
sem þarna hefir verið að verki.
Úr fjallgarðinum austan megin fjarðarins
gnæfir Geitfjallið hæst, og ber ægishjálm yfir
umhverfið. En að vestanverðu hreykja sér hin
tignarlegu Dyrfjöll, þar til þau enda í hinum
undurfögru hamraborgum ofan við Neshálsinn.
Þegar komið er inn í fjörðinn að sunnan, og
inn fyrir Hafnartanga, blasir við manni bærinn
Höfn, sem er yzti bærinn austan megin fjarðar-
ins. Þangað er fallegt heim að líta, rennslétt
tún, allt handsléttað eftir bóndann Magnús
Þorsteinsson, sem hefir fundið gagn og gleði
í að eyða kröftum sínum 1 að bæta jörð sína.
Þar hefir og Þorsteinn sonur hanns byggt sér
nýbýli rétt við, og þar með undirstrikað, að
holt er heima hvað, og bezti akur hvers og eins
sé föðurgarðurinn.
Fram undan Höfn er stór og fallegur hólmi,
sem ber nafn af bænum. Þar hefir æðurinn
friðland og lætur heldur ekki standa á sér að
verpa þar.
Næsti bær inn með fii’ðinum er Hofströnd,
og stendur beint niður undan Geitfjallinu.
Fremst í firðinum er prestssetrið Dysjamýri,
sem var í niðurníðslu, en er nú orðið vel og
myndarlega húsað.
Kaupstaðurinn í firðinum heitir Bakkagerði,
og stendur í firðinum innanverðum vestanmeg-
in. Þar eru á annað hundrað íbúar. Þorpsbúar,
eins og eiginlega allir f jarðarbúar, lifa bæði af
sjó og landi, og stunda hvorttveggja af kappi.
Ræktun er þarna mikil, og hefir aukizt stór-
kostlega síðustu árin. Áður urðu þorpsbúar að
sækja hey sitt inn um sveitir, en fá nú orðið
nóg af sínu ræktaða landi.
Innan við þorpið er hin svo nefnda Álfaborg.
Klettahnúkur, er stendur þar upp úr jafnsléttu,
20
VIKINGUR