Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Qupperneq 18

ekki vestur fyrir Dyrhólaey, eins
og t.d. 1970 og ’78.
— Koma loðnugöngumar að
austan og vestan á svipuðum
tíma?
— Reglan hefur verið sú að
vesturloðnan heldur sig út af
Vestfjörðum svona fram í febrúar,
en leggur þá af stað suður eftir.
Hún á miklu skemmri leið að fara,
en fer hægar en austurloðnan og
venjulega hrygnir hún síðar. Það á
reyndar ekki við nú í ár, því nú er
hún fyrri til með'hrygningu.
— Er loðnan við Austur-Græn-
land annar stofn en sá íslenski?
— Ég tel ólíklegt að mikið af
loðnu hrygni við Austur-Græn-
land. í ágústleiðangrum okkar
suður með austurströnd Græn-
lands höfum við aðeins stöku
sinnum orðið varir við loðnuseiði,
sem áreiðanlega voru frá hrygn-
ingu við Grænland. Hins vegar
hefur orðið vart við loðnu á fyrsta
til þriðja .ári á grunnurium úti af
Angmagsalik sem ég held að til-
heyri íslenska loðnustofninum.
— Hvað eiga loðnurannsóknir
sér langa sögu hérlendis?
— Skipulegar, samfelldar
loðnurannsóknir hófust veturinn
1966 en vitanlega var búið að gera
heilmikið áður. Má í því sam-
bandi nefna Fiskana eftir Bjama
Sæmundsson auk ritgerða og
gagna sem Hermann Einarsson,
Ami Friðriksson svo og danskir
vísindamenn hafa látið eftir sig.
Fyrst í stað miðuðust rann-
sóknir okkar við að afla upplýs-
inga um líffræði tegundarinnar,
göngur og veiðimöguleika. Ár-
angur hrygningar höfum við
kannað frá 1970. Á síðustu árum
höfum við hins vegar fengist
meira við athuganir sem gætu
gefið upplýsingar um stofnstærð.
Þær athuganir fóru þó ekki að
skila umtalsverðum árangri fyrr
en á árinu ’78.
— Hvemig hefur stofnstærðin
verið metin eða mæld?
— Við höfum notað tvær að-
ferðir, merkingar og bergmáls-
mælingar. Merkingamar gefa
tæpast nógu góða raun, fyrst og
fremst vegna þess að loðnan er
merkt við mismunandi skilyrði og
misjafnt er hver afföllin verða, og
einnig er skilahlutfall merkja hjá
bræðslunum ákaflega breytilegt.
Af þessum ástæðum er erfitt að
byggja einvörðungu á gögnum
sem fást á þennan hátt, en þau
geta verið góð til viðmiðunar, ef
vel tekst til.
Bergmálsaðferðinni má lýsa
þannig: Ef menn þekkja eigin-
leika leitartækjanna, þ.e. dýptar-
mælanna, þá má tengja svokall-
aðan tegrunarmæli við dýptar-
mæli, en hann skilar styrkleika
fisklóðninga í línuritsformi eða í
tölum í stað misjafnlega dökkrar
myndar á pappír. Ef útbreiðslu-
svæði er þekkt og fiskur er hæfi-
lega dreifður, fæst heildartölugildi
sem unnt er að breyta í fjölda fiska
eða tonn.
— Telur þú að náðst hafi við-
unandi nákvæmni í þessum mæl-
ingum?
— Árangur svona vinnu er
háður skilyrðum, veðri, hafís,
hegðun fisksins. Við teljum að við
höfum náð viðunandi árangri í að
mæla stærð hrygningarstofns
loðnunnar að haustlagi og í janúar
— febrúar. Hins vegar hefur okk-
ur enn ekki tekist að mæla stærð
18
VÍKINGUR