Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Síða 33

mjórri og nokkru dýpri. Það hefur
um 60 m há möstur. Möstrin eru
úr sterkum léttmálmi, mjög gild
og þurfa því ekki vanta eða stífur.
Rárnar eru úr ryðfríu stáli. Ofan
og neðan á hverri rá eru rásir eftir
þeinr endilöngum. Seglin eru úr
dacron, sem er húðað með poly-
vinylchloride til að verja þau
skemmdum af útfjólubláu ljósi
sólarinnar.
Inn í hverju mastri eru lóðréttar
rúllur, ein fyrir hvert segl. Þegar
þessum rúllum er snúið vefjast
seglin annaðhvort af þeim eða á.
Efri og neðri jaðar seglanna liggur
í þar til gerðum rásum á ránum og
rennur eftir þeim þegar rúllunum
er snúið. Rárnar í reiða dyna-
skipsins eru fastar á möstrunum
og þurfi að hagræða seglum við
vindi er mastrinu snúið með rám
og seglum. Þessu er fjarstýrt úr
brú og einnig snúningi rúllanna
sem seglin vefjast á.
„Svo syrti að, og ekki leið á
löngu áður en við vorum komnir
upp á rárnar að festa seglin og
ganga frá ýmsu, til að geta tekið á
móti hrinu þeirri, sem í aðsigi
var.“ Svona fóru Sveinbjörn
Egilsson og skipsfélagar hans að á
„Loch Lenneh“ árið 1888. Á
dynaskipinu gerir einn maður
þetta allt saman með fjarstýringu
úr brúnni. í tilraunum hefur
komið í ljós, að hann getur tekið
saman öll segl skipsins á 20 sek-
úndum.
Úr mánuðum og vikum í fáeina
daga
Gömlu þversigldu skipin gátu í
beggja skauta byr náð allt að
17—18 sjómílna hraða, en logn og
mótvindur tafði þau svo mjög að
óvissan um komutímann var
geysimikil. Sams konar vandi
mætir vissulega seglskipum nú-
tímans, en nýjasta tækni og vísindi
ættu að minnka þessa óvissu úr
mánuðum og vikum niður í fáeina
daga. Áætlað er að dynaskipið
geti í góðum byr náð allt að 20
sjómílna hraða og menn gera sér
vonir um, að það geti haldið 10 til
12 sjómílna hraða í ferð að jafn-
aði.
Til að sigla vel máttu þversigl-
ararnir gömlu helst ekki hafa
vindinn framar en 12 strik (135°).
Dynaskipið getur með góðu móti
siglt miklu nær vindi. í því sam-
bandi kemur mönnum til góða
þekking sú, sem fengist hefur með
rannsóknum í loftaflsfræði
(aerodynamic). Allur búnaður
skipa hefur vitanlega þróast mjög
síðan hin hvítu segl settu svip sinn
á höfin, t.d. hefur dacron komið í
stað strigasegldúks. Dacron er
sterkara, léttara og endingabetra
en segldúkur og að auki er yfir-
borð þess miklu sléttara og nýtir
þess vegna vindinn miklu betur en
strigasegldúkurinn. Talið er að
seglabúnaður dynaskipsins nýti
vind allt að 60% betur en hinn
hefðbundni seglabúnaður, sem
notaður var á „Loch Linneh“ og
„Falls of Clyde“.
VÍKINGUR
33