Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1983, Blaðsíða 39

Siglingamálastofnun tekur þátt í:
Prófunum á neyðarsendum
skipa um gervitungl
Dagana 15.—22. ágúst sl. fóru fram prófanir á notagildi neyðar-
senda fyrir gúmmíbjörgunarbáta í tengslum við gervitungl á
norðurhveli jarðar og var Siglingamálastofnun ríkisins aðili að
þeim. Að sögn Hjálmars R. Bárðarsonar, siglingamálastjóra, tók-
ust þessar prófanir mjög vel. Þær voru gerðar ineð þrjár gerðir
neyðarsenda sem staðsettir voru í Norður-Noregi, Norður-Svíþjóð,
Svalbarða, Jan Mayen, Grænlandi, íslandi, nánar tiltekið á Höfn í
Hornafirði og í Norðursjó. Ekki hefur borist cndanlcg skýrsla um
tilraunirnar en sendingarfrá sendum sem staðsettir voru ýmist í sjó
eða yfir, heyrðust mjög vel alls staðar frá, sagði Hjálmar.
í Fréttabréfi Siglingamála-
stofnunar, 8. ágúst segir rn.a.:
Þessar prófanir eru gerðar til að
kanna, hvernig best megi nota
gervitungl til að taka á nróti send-
ingum frá neyðarsendum t.d. í
gúmmíbjörgunarbátum, og síðan
að staðsetja með mikilli ná-
kvæmni, hvar í hafinu neyðar-
sendirinn er.
Að svonefndu SARSAT-gervi-
hnattakerfi standa Bandaríki
Norður-Ameríku, Kanada og
Frakkland. Tækni- og Náttúru-
vísindarannsóknaráð Noregs
(NTNF) hefur fengið aðgang að
þessu SARSAT-kerfi til þessarar
prófunar á tengslum við neyðar-
senda á norðurhveli jarðar, og
Siglingamálastofnun ríkisins varð
fúslega við ósk rannsóknaráðs
Noregs um að neyðarsendar yrðu
einnig staðsettir við ísland við
þessar prófanir.
Siglingamálastofnun ríkisins
hefur síðan fengið til samstarfs við
sig Flugmálastjórn, Landhelgis-
gæsluna og Veðurstofu íslands, og
hafa allar þessar stofnanir tjáð sig
fúsar til að leggja þessu máli lið,
VÍKINGUR
Neyðarsendirinn sem notaður var við
prófanirnar. Á þcnnan liátt yrði honuni
komið fyrir um borð og um leið og skipið
sykki, flyti liann upp og hæfi neyðarsend-
ingar.
enda augljós hagur íslands af
stuðningi við þessar rannsóknir og
getur árangur þeirra augljóslega
orðið lil aukins öryggis fyrir ís-
lenska sjófarendur síðar meir.
Þessar prófanir eru nefndar
SARSAT-áætlunin. Hún felst í
því, að sannprófa hvernig nota
rnegi gerfitungl til að finna og
staðsetja neyðarsendistöðvar, og
þannig flýta fyrir og auðvelda leit
og björgun við sjóslys eða flugslys.
Auk SARSAT-gerfihnattakerf-
isins er líka í notkun rússneskt
gerfihnattakerfi, sem nefnt er
COSPAS. Tengsl eru á milli þess-
ara kerfa, þannig að COSPAS
kerfið kemur líka að notum við
þessar prófanir. Nú eru á lofti tveir
COSPAS og einn SARSAT gerfi-
hnöttur.
Þeir neyðarsendar, sem þegar
eru komnir í gúmmíbjörgunarbáta
íslenskra skipa, senda á neyðar-
tíðnum flugvéla, 121,5 MHz og
243 MHz. Tilgangur þeirra er að
auðvelda leit úr flugvélum, og þeir
hafa þegar sannað gildi sitt. Þessir
gervihnettir geta hinsvegar líka
tekið á móti sendingum frá slíkum
neyðarsendum. Gervihnettirnir
senda síðan þessar neyðarsend-
ingar áfram til móttökustöðva,
sem byggðar hafa verið á jörðu
niðri. Utfrá breytilegri tíðni vegna
hreyfinga gervitunglanna miðað
við neyðarsendi í gangi er síðan
hægt að reikna út hvar neyðar-
sendirinn er staðsettur, og þannig
finna væntanlegan slysstað.
Landstöðvar fyrir SARSAT—
COSPAS gervihnattakerfið eru
39