Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1990, Blaðsíða 17
VEÐUR, Ó VEÐUR
Og gott ef Hjálmar er ekki orðinn draugfúll
þegar hér er komið sögu:
Felur hlýrnir fagra kinn,
fjárins rýrnar kviður,
lítið hýrnar himinninn,
hanga brýrnar niður.
(P
ftsj/káldbróðir Hjálmars, Páll Ólafsson, fer ham-
förum í einu sinna snjöllustu kvæða þar sem hann
andskotast út í veðurfarið með slíkum hætti að
menn geta ekki annað en haft gaman af á köflum.
Hér yrkir maður sem virðist seinþreyttur til vand-
ræða, en sest niður einn harðindaveturinn og
játar ósigur sinn, kveðst meira en fullsaddur á
ofríki veðra og ójöfnum leik hans og manna. Páll
nefnir þennan bálk sinn ÞORRAEFTIRMÆLI
og við skulum — okkur síðari tíma mönnum til
gamans - grípa niður í hann hér og þar:
Hús og þökur Þorrinn skók,
þá gekk flest í sundur.
Heyin mín og töður tók,
tannaði eins og hundur.
ísum þakti eyjaband
allri björg að varna,
og hvergi sleppt’ann hval á land
helvítið að tarna.
Far’ann nú í fjandans rass,
og fái skjótan bana.
Verði Góa verra skass
verður að jafna um hana.
Þá eru kveðin Þorra Ijóð,
og það í mestu brasði.
Verði blessuð Góan góð,
geri ég betra kvæði.
Á
XJLuðvitað verður gamansamur tónn lesinn út
úr þessum brotum af ÞORRAEFTIRMÆLUM
Páls. Og kannski eins gott að íslensk skáld geti
lesið sitthvað spaugilegt út úr íslensku veðri, ella
hefðú þau sjálfsagt mörg hver farið sama veg og
Káinn og haldið hið snarasta úr landi, úrkula von-
ar um velgju og varlegri vinda. Jónas Hallgríms-
son á einhverjar skemmtilegustu veðurvísur sem
hér hafa verið ortar og fer strákslega með efnið.
Við skulum skoða:
HART VOR
Hóla bítur hörkubál,
hrafnar éta gorið,
tittlingarnir týna sál;
tarna er Ijóta vorið!
VORNÆÐINGUR
Út um móinn enn er hér
engin gróin hola,
fífiltóin fölnuð er;
farð’í sjóinn, gola!
SUMARHRET
Nú er sumar í köldu kinn—
kveð ég á millum vita—
fyrr má nú vera, faðir minn!
en flugurnar spring’áf hita.
MOLLA
Veðrið er hvurki vont né gott,
varia kalt og ekki heitt,
það er hvurki þurrt né vott,
það er svo sem ekki neitt.
Jl að er misjafnt veðrið eins og Jónas kemst að
í þessum prakkarakennda kveðskap sínum, og
þarna undir það síðasta er það jafnvel orðið ekki
neitt — og eru það vitaskuld tíðindi á íslandi.
Jónas er eitt þeirra skálda sem meðvitað nota
veður í sína Ijóðagerð og auka þannig á áferð og
áhrif sinna kvæða. Fá skáld hafa gert veðrinu
viðlíka skil og Jónas, sem virtist, þrátt fyrir langa
útiveru, kunnafullkomin skil á öllum þáttum þess.
Það er auðvitað erfitt að fullyrða þegar Ijóð eru til
tals, enda smekkur manna jafn misjafn og veður
VÍKINGUR 17