Náttúrufræðingurinn - 1962, Blaðsíða 6

100
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
Skagafjörð, en miklu minna í öðrum landshlutum, vegna féskorts til
langferða. Það voru ógrynni af plöntum, sem Ólafur safnaði, bæði
æðri og þó sérstaklega lægri plöntum, og kvað mest að söfnun lians
síðustu árin, sem liann lifði. Hann mun hafa safnað meiru af lægri
plöntum, einkum sveppum, fléttum og mosum, en nokkur einn
rnaður annar á íslandi fram til hans daga, og þekkt þær og út-
breiðslu þeirra öllum öðrum betur. Á þessum ferðum sínum fann
hann fjöldann allan af lægri plöntum, sem höfðu ekki fundizt áður
á íslandi og allmargar nýjar fyrir vísindin. En Ólafur birti ekki
sjálfur niðurstöður þessara rannsókna sinna, heldur sendi gögn
sín til Hafnar til sérfræðinga, sem hann áleit sér færari, og mun
af þeim sökum ekki rétt rnetinn af mörgum. Árið 1903 birtust tvær
greinar um íslenzkar lægri plöntur í danska tímaritinu Botanisk
Tidsskrift, önnur um fléttur eftir J. S. Deichmann Branth, hin
um sveppi eftir Emil Rostrup. í flétturitgerðinni eru taldar 233
fléttur frá íslandi, en í formála greinarinnar segir, að Ólafur Davíðs-
son hafi skrilað Jrað, sem þar er sagt um útbreiðslu 76 þeirra, eða
tæplega þriðjungs, auk þess sem hann hafi safnað miklu af öðrum
gögnum til greinarinnar. í sveppagreininni er sagt frá 543 íslenzk-
um sveppum, og 423 Jreirra hafi fundizt hér, síðan síðasta ritgerð
um íslenzka svepjDÍ birtist, en J^essi gífurlega aukning þekktra teg-
unda sé fyrst og fremst að Jrakka hinni ótrúlegu elju Ólafs Davíðs-
sonar við söfnun gagna. í formála ritgerðar um íslenzka mosa, eftir
August Hesselbo, sem kom út í Höfn 1918, er Ólafs einnig getið
sem merks og duglegs safnara gagna, einkum á Norðurlandi. Af Jressu
má sjá, að skerfur Ólafs til rannsókna á íslenzkum lægri plönt-
um er mjög þýðingarmikill, þó liann hafi ekki skrifað neinar grein-
ar um rannsóknir sínar sjálfur, heldur lagt öll sín gögn í hendur
öðrum mönnum. Honum mun hafa verið fyrir mestu, að niður-
stöður hans yrðu birtar, en talið minna máli skifta, þó hann birti
Jiær ekki sjálfur.
Til eru í handriti, sem nú er í eigu Náttúrugripasafnsins, drög
að íslenzkri flóru, Flora Islandica, eftir Ólaf Davíðsson. Þau eru í
þremur bindum, hið fyrsta um blómplöntur, annað um byrkninga
og mosa og hið þriðja um fléttur, þörunga og sveppi. Á titilblaði
allra bindanna stendur ártalið 1897, svo Ólafur hefur byrjað á
Jressu verki sama árið og hann kom heim. í Jressu liandriti er að
finna allar íslenzkar plöntutegundir, sem honum voru kunnar, fund-