Náttúrufræðingurinn - 1962, Side 10

104
NÁTTÚR U FRÆÐINGURINN
ugir í djúpum borholum, þar sem gera þarf margar mælingar á
mismunandi dýpi. Þeir eru einnig næmir fyrir þrýstingi og hrist-
ingi. Mest eru þeir notaðir til að fylgjast með botnhita í holum,
meðan á horun stendur.
Beztu liitamælarnir fyrir horholumælingar eru svonefndir við-
námshitamælar eða termistorar. Það eru örlitlar rafmótstöður úr
efni, sem er mjög næmt fyrir hitabreytingum. Nægir að mæla þetta
rafviðnám til að fá upplýsingar um hitann og má gera það við
holuopið, ef termistorinn er festur neðan í raftaug. Er þetta mikið
hagræði og þar sem termistorarnir eru einnig tiltölulega nákvæmir,
eru þeir yfirleitt notaðir, þar sem hægt er að koma þeim við.
Á háhita- eða jarðgufusvæðum, t. d. í Hengli eða Krýsuvík, er
ekki hægt að koma termistorum við vegna hins háa hita. Þar er
notuð þriðja gerðin af hitamælum, sem eru sérstaklega æt.laðir
fyrir erfiðar aðstæður. Eru það guíuþrýstingshitamælar, sem eru
hyggðir inn í mjóan stálsívalning og rita upp liitann á sótaða málm-
þynnu. Þessir mælar eru mjög trausthyggðir, en ekki eins ná-
1. mynd. Kort, er sýnir legu þeirra jarðhitasvæða og einstakra borhola, sem
getið er um.