Náttúrufræðingurinn - 1962, Blaðsíða 39
NÁTTÚRUFRÆÐIN GURINN
133
skammt undan strönd Noregs, og hvasst, þegar utar dró. Má áætla
vindhraðann í flughæð fuglanna 25 til 30 hnúta fyrst um kvöld-
ið. En um miðnættið, þegar búast má við, að orðið sé alskýjað á
leið þeirra, er hann orðinn 35 til 40 hnútar.
Um nóttina færðust skilin norður eða norðaustur á bóginn og
lágu nálægt Færeyjum um það leyti, sem fuglasveiminn hefur
borið þar að, eða það af honum, sem ekki liefur auðnast að
lenda á Hjaltlandseyjum, Orkneyjum eða nyrzt í Skotlandi. Klukk-
an er þá um 6 að morgni 8. október. Þá var SSA 4 vindstig í Tors-
havn, rigning og 400 m skyggni. Sennilega er svona vont veður á
löngu belti við skilin. Vestan við þau er bjartara, skyggni allgott
og sér til lofts.
Nú er tvennt til, þegar fuglahóparnir mæta þessu dimmviðri,
að þeir sveigi til liliðar meðfram því eða haldi stefnunni inn í það.
Velji þeir fyrri kostinn, hljóti þeir að beygja undan vindi í norð-
lægari stefnu og komast þá nálægt íslandi syðst við Austfirði. En
ef þeir halda inn í þokuna og regnið við skilin, missa þeir sennilega
áttirnar fljótlega og flögra þá meira og minna stefnulaust. Sumir
ná landi í Færeyjum, aðrir komast suðvestur úr regnbeltinu, ná
réttum áttum og lialda líklega áfram vestur í haf, en nokkur hluti
þeirra hlýtur að berast með vindinum í villu sinni norðvestur að
íslandi og koma þá að landi í Skaftafellssýslum.
Þegar seinni fuglahópurinn kom, voru einnig suðaustlægir vind-
ar milli íslands og Vestur-Evrópu, þó nokkuð breytilegir, en yfir-
leitt sterkari en í fyrra skiptið.
Klukkan 18 hinn 23. október var SSA 3 vindstig í Stafangri,,
skyggni 30 km, lítið eitt af lágskýjum og nokkuð af hærri skýjum..
Fyrr urn daginn og næstu daga á undan hafði verið hvassara þarna,
meira skýjað og rigning öðru hverju. Fuglarnir hafa því lagt af
stað, þó að vindurinn væri ekki hagstæður, orðnir óþreyjufullir að
bíða byrjar. Sé áætlað, að flughraðinn sé 20 hnútar, að í flughæð
sé vindhraðinn 80% af þrýstivindinum og stefni 20 bogagráður til
vinstri við þrýstilínurnar og flugstefnan sé beint frá Stafangri
til Petershead, er auðvelt að reikna út flugleiðina. Það kemur í
ijós, að hún verður mjög mismunandi eftir því, hvenær lagt er af
stað. Vindhraðinn og stefnan breytast svona ört á svæðinu, vegna
þess, að lægðirnar, sem hvoru tveggja stýra, fara svo hart um þetta
leyti. Fuglar, sem legðu upp klukkan 15 um daginn, mundu