Náttúrufræðingurinn - 1997, Blaðsíða 65

Hann var sakaður um gerræði og yfirgang
og að fræði hans hefðu lítt gagnast sovésk-
um landbúnaði. Ljóst er að skortur á vit-
rænni stefnu í búvísindum átti sinn þátt í
því að Sovétmenn urðu að flytja inn ókjör
af hveiti í stjórnartíð Krústsjovs.
Snemma árs 1956 var Lysenko neyddur
til að láta af störfum sem forseti landbún-
aðarakademíunnar. Skömmu áður lét aka-
demían hefja endurútgáfu á ritum Vavi-
lovs. Þeir Mendel og Morgan voru samt
ekki teknir opinberlega í sátt um sinn. Þótt
sovétmenn gagnrýndu Lysenko nú fyrir
það sama og vestrænir erfðafræðingar
höfðu lengi gert, var honum í orði borið á
brýn að hafa rangfært líffræði Michurins.
Trofim D. Lysenko lést í Kiev 1976.
■ HEIMILDIR
Áskell Löve 1939. Stytting vaxtartíma jurt-
anna. Náttúrufræðingurinn 9 (2). 31-39.
Encyclopædia Britannica.
Fyfe, James 1950. Lysenko is right4. Lawrence
& Wishart, London.
Gardner, Martin 1957. Fads and Fallacies in
the Name of Science. Dover Publications,
Inc., New York.
Gould, Stephen Jay 1991. Bully for Bronto-
saurus. (Bls. 325-339: Kropotkin Was No
Crackpot.) W.W. Norton, New York & Lon-
don.
Hudson, P.S. & R.H. Richens 1946. Imperial
Bureau of Plant Breeding and Genetics The
New Genetics in the Soviet Union5. School
of Agriculture, Cambridge.
Lysenko, T.D. 1943. On heredity and its varia-
bility. Foreign Languages Publishing House,
Moscow.
Michurin, l.V. 1949. Selected Works. Foreign
Languages Publishing House, Moscow.
Oldroyd, D.R. 1983. Darwinian Impacts. The
Open University Press, Milton Keynes.
Sigurður Pétursson 1950. Vísindi og stjórnmál.
Erfðakenning Lysenkos. Náttúrufræðingur-
inn 20 (2). 13-35.
PÓSTFANG HÓFUNDAR
Örnólfur Thorlacius
Bjarmalandi 7
108 Reykjavík
4 Bæklingur eftir enskan búfræðing, sem heldur
ákaft fram þeirri skoðun sem fram kemur í titli
ritsins. „Höfundi er ekki kunnugt um neinn
þann kommúnista í hópi sovéskra líffræðinga
(og tæpast neinn heldur sem ekki er kommún-
isti) sem hefur lýst yfir stuðningi við mendel-
morganismann." (Bls. 39-40.)
5 Hér er rakin deila michurinista og mendelista
í Sovétríkjunum meðan hún stóð sem hæst.
Ritið er veigamikil heimild þar sem í því eru
ýmsar rússneskar frumheimildir þýddar. Loka-
niðurstaða bókarinnar er: „Þessar kenningar
ILysenkos] mynda að vísu samhangandi kerfi
en í þeim eru samt mótsagnir og ýmislegt sem
ekki samræmist staðreyndum. Það rýrir mjög
gildi fræða Lysenkos hversu hann gengur á svig
við heimildir sem mendelskir erfðafræðingar
hafa safnað saman undanfarin 30 ár.“
111