Náttúrufræðingurinn - 1987, Qupperneq 42

Þrj átíudalastapi
Krossnes heitir bær á nesi því er veit
inn að Trékyllisvík norðvestan frá.
Norður af bænum er hverasvæði upp af
svonefndri Laugarvík og hefir þar verið
byggð sundlaug og búningsklefar. Þar er
börnum í Árneshreppi kennt sund.
Sundlaugin var byggð upp úr 1950 og
tekin í notkun 1954. Skammt er þar norð-
ur að merkjum milli Krossness og Fells
en svo nefnist bærinn nyrst á þessu nesi.
Landamerkin eru um Hagagarð sem er
sunnan við allnokkra vík sem Haga-
garðsbás nefnist. Fjaran frá Hagarðsbás
að Laugarvík heitir Skjól og er þar hlé í
norðanátt og dregur hún nafn þar af.
Sauðfé sótti undir Skjólin í norðan
áhlaupum. Fjaran er að mestu úr hnull-
ungum og möl. Norðarlega undir Skjól-
unum er stakur drangur sem nefnist Þrjá-
tíudalastapi. Stapinn er um 10 metra hár
og 2,5 metrar á lengd að neðan en breikk-
ar upp. Hann er liðlega einn metri á
breidd. Sú sögn fylgir stapanum, að í
fyrndinni hafi fær klettamaður klifið
stapann og skilið þar eftir 30 dali, og látið
þau ummæli fylgja, að sá sem leikið gæti
þetta eftir mætti eiga peningana.
Skömmu fyrir síðustu aldamót var
stapinn klifinn af eyfirskum sjómanni.
Ekki fann hann peningana, sem vonlegt
var, en stakk spýtu í raufina sem er ofan í
stapann.
Árið 1986 klifu þrír ungir menn
Þrjátíudalastapa og töldu þeir það auð-
velt verk enda vanir bjargmenn. Ekki
fundu þeir heldur dalina en spýtan sem
eyfirðingurinn hafði stungið þar um árið
var horfin, en þeir létu aðra í staðinn.
Þeir sem klifu voru Kristmundur og
Gissur Skarphéðinssynir og Brynjar
Konráðsson allir ættaðir frá Krossnesi.
Haukur Jóhannesson
Náttúrufrœðistofnun íslands
Náttúrufræðingurinn 57 (3), bls. 136,1987
136