Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1937, Blaðsíða 21

Náttúrufræðingurinn - 1937, Blaðsíða 21
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 129 iliiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii var tómur uppspuni. Þar gat að lesa greinar um risavaxin tré, ótrúlegustu dýr, fleyga menn, stutt og laggott: Auðugt líf, öld- ungis frábrugðið jarðlífinu. Þótt blaði þessu verði ekki taldar þessar frásagnir til tekna, verður að geta þess, til þess að sýna áhuga manneskjunnar á spurningunni um líf á öðrum hnöttum, að blaðið varð á svipstundu feikna víðlesið, enda þótt það væri lítt þekkt áður en það hóf þennan skáldsagnafaraldur. Það sem við sjáum frá ferðavélinni okkar er heldur en ekki frábrugðið því, sem lýst var í ameríska blaðinu. Á yfirborði tunglsins eru auðsjáanlega víðlendar eyðimerkur; þær eru meira og minna flatar; þar er ekkert líf að sjá, hvað þá heldur mann- virki. Hingað og þangað í eyðimörkinni rísa há, hringmynduð fjöll frá jafnsléttu, engu líkari en gömlum, feiknastórum gýgum, en það eru þessi fjöll líka eftir öllum merkjum að dæma. Sum af þessum „hringfjöllum“ eru svo stór, að allur Vestfjarða-kjálkinn gæti staðið innan í þeim. Hér og þar sjáum við hvassa fjalla- tinda og langa fjallgarða, sem eru enn í dag eins köntóttir og ófágaðir eins og þegar þeir urðu til, endur fyrir löngu. I milljónir ára hafa fjöllin á jörðunni verið undirorpin áhrifum af regni, snjó og vindi, og þess vegna hafa þau veðrast, en um slíkt eru engar menjar á tunglinu, af því að þar vantar gufuhvolfið. Fyrir fræknustu fjallafara væri það hrein eldraun að klifa upp fjöllin á tunglinu, jafn há og brött og þau eru. Fjallgarður sá, sem við sjáum að liggur á ská „neðantil“ á tunglinu, er um 720 km. á lengd, með yfir 3000 tindum. Sá hæsti er um 6000 metrar á hæð, og annar er rúmlega 5000 metrar. Fyrir norðan þennan fjallgarð liggur mikil slétta, sem áður var haldið að væri haf, niður að henni falla f jallshlíðarnar, snarbrattar og klettóttar, sem úthafs- strendur. •— Orsökin til þess, að um tunglið er ekkert gufuhvolf, er líklega sú, hve létt það er, og aðdráttarafl þess lítið. Það var rétt á tak- mörkunum, að ferðavélin okkar, sem fór af stað með 11 km. byrj- unarhraða á sek., gæti sigrazt á aðdráttarafli jarðarinnar. Ef hraðinn hefði verið ofurlítið minni, þá hefði vélin okkar •— með okkur í — fallið til jarðar aftur, alveg eins og byssukúla, sem skotið er upp í loftið. Gufuhvolf jarðarinnar er ekkert annað en óteljandi fjöldi af mólekýlum, sem stöðugt eru á sífelldri hreyf- ingu með miklum hraða, ef til vill mörg hundruð eða mörg þús- und metr. á sekúndu. En fæst þeirra ná þeim hraða, sem nauðsyn- 9
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.