Náttúrufræðingurinn - 1976, Qupperneq 69

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
171
Fœrri rdnfiskar: Flestar fisktegundir éta seiði eins og fyrr er getið.
Reynslan sýnir, að einnig þar sem ein tegund er ríkjandi, geta
stórir árgangar haldið yngri árgöngum niðri. Þannig getur þetta
haldið áfram, þar til hinn góði árgangur deyr út smám saman.
Hvorki ég eða Lamby höfum orðið varir við bleikjuseiði í mögum
stærri bleikju, og er þetta atriði því ekki líklegt til að hafa áhrif
á árgangana í Mývatni, en þó ekki útilokað, ef um mjög stóra ár-
ganga er að ræða.
Yngri (minni.) ránfiskar: Fiskar hafa meiri tilhneigingu til að
lifa á öðrum fiskum því stærri sem þeir eru, og bleikjan er síður
talin með ránfiskum, nerna þegar um stóra fiska er að ræða. Þar
sem mikið er veitt í Mývatni er kúfurinn fljótt tekinn af stórum
árgöngum.
Varnir gegn rdnfiskum: Þegar einhver ein tegund er rikjandi
í fæðu annarrar, þá geta varnir gegn ránfiskum skipt miklu máli.
Ef þessari fæðutegund fækkar verulega af einhverjum ástæðum eða
hverfur, mun ránliskurinn leita uppi einhverja aðra. Hornsílin
í Mývatni eru dærni um slíka fæðutegund og eru, einkum þegar
minna er um þær fæðutegundir, sem bleikjan kýs heldur, mikil-
væg bráð fyrir bleikjuna. Hornsílin eru að öllum líkindum mjög
mikilvæg fyrir jafnvægið í bleikjustofninum, þar sem mergð þeirra
getur komið í veg fyrir, að bleikjan éti upp eigin afkvæmi í slíkum
tilvikum.
Skjól: Það á fyrst og fremst við, þar sem seiðin eru háð því að
geta leitað skjóls í gróðri eða í straumvötnum, þar sem botninn er
stundum sléttaður, t. d. til að fleyta timbri. Hefur sennilega ekki
verulega þýðingu í Mývatni, vegna lifnaðarhátta bleikjunnar.
Að sleppa seiðum hefur löngum verið talin allsherjarlausn til að
bæta fiskistofnana, og hafa fiskifræðingar átt í talsverðum brösum
við að sannfæra menn urn gagnleysi þessa, nema í þeim tilfellum,
sem hrygning eða uppvaxtarskilyrði eru af einhverjum orsökum
hindruð, t. d. þar sem virkjanir hafa verið byggðar. Venjulega er
rokið til að setja út seiði, þegar veiði er lítil, án þess að athuga hvort
yngri stofnar eru í uppgangi, en menn verða ekki varir við þá, nema
sérstaklega sé leitað að þeim, þar sem þeir koma ekki fram í venju-
legum veiðarfærum. Seiðaslepping verður því oft til að bera í
bakkafullan lækinn og árangur lítill sem enginn og aðeins af því
kostnaður.