Náttúrufræðingurinn - 1976, Blaðsíða 103

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
203
Öskjugosið 1875 að svolítill kippur kemur í lerðir um þessar slóðir
og þá fer Þorvaldur Thoroddsen sínar rannsóknaferðir.
Með byrjun þessarar aldar fór ferðunum aðeins fjölgandi og var
það Askja sem einkum freistaði ferðalanga og vísindamanna, en all-
ur þorri þeirra var útlendingar og flestar ferðir þangað voru farnar
suður Dyngjufjalladal. Herðubreið og gróðurvinjarnar við hraun-
jaðarinn austan hennar voru miklu minna keppiketli og ekki er
vitað með vissu að gengið hafi verið á Herðubreið fyrr en 1908. Ein-
hverjar ferðir þangað hafa þó sjálfsagt verið farnar flest sumur.
Það var ekki fyrr en bílferðir hófust í Herðubreiðarlindir, sum-
arið 1937, að ferðafólk fór að sækja þangað að ráði og þó einkum
eftir að sæluhús Ferðafélags Akureyrar þar var fullgert árið 1960.
Síðan má segja að fjölgað hafi jafnt og þétt þeim ferðalöngum sem
þangað sækja því slóðin þangað er nú orðin að akvegi sem flestir
bílar komast um. Auðvitað er gott til þess að vita að sem ílestir geti
notið fegurðarinnar og öræfakyrrðarinnar á þessum slóðum og jreir
sprækari spreytt sig á Herðubreiðargöngu. En kytTÖin er ekki eins
djúp og var og fegurðin í Lindunum er farin að láta á sjá því átroðn-
ingurinn er þegar orðinn of mikill. Viðkvæmur staður eins og
Herðubreiðarlindir þolir ekki umgang nema ákveðins fjölda fólks,
rétt eins og hver afréttur þolir aðeins beit ákveðins fjölda fjár.
Við þessu þarf að sporna í tæka tíð og líklega verður það ekki gert
nema með því að flytja sæluliús og tjaldstæði frá þeim viðkvæma
stað þar sem það nú er og norður undir Lindahom, þar sem aðstað-
an er ágæt, og skipuleggja betur og takmaika bílaumferð um svæðið
allt. Með því móti er von til að takast rnegi að varðveita Herðubreið-
arlindir að mestu óskemmdar um ókornin ár og hver vill ekki eitt-
hvað á sig leggja til að svo megi verða, t. d. ganga nokkur hundruð
metra vegalengd síðasta spölinn að uppsprettunum í stað þess að
aka hann í bíl.
HEIMILDARIT
Eyþórsson, Jón and Sigtryggsson, Hlynur, 1971: The Climate and Weather of
Iceland. The Zoology ol' Iceland, Vol. 1,3. Copenhagen and Reykjavík.
Hannessoyi, Pálmi, 1950: Á Brúaröræfum. Hrakningar og heiðavegir, II. bindi;
útg. Pálmi Hannesson og Jón Eyþórsson, bls. 22—62. Akureyri.