Samvinnan - 01.02.1972, Síða 46

nokkru getið. Helzt er, að hann
sé nefndur lauslega sem ómiss-
andi fyrirvinna. Komi hann
nánar við sögu, leynir sér ekki,
hver er munur pabba og
mömmu: „Guð hjálpi mér“,
sagði mamma. „Ef þau hafa
nú dottið í ána.“ „Það er engin
hætta“, sagði pabbi. „Þau
kunna bæði vel að synda. —
„Og viltu samt, að Sigurður
Ieggi Iag sitt við hann?“ spurði
mamma, undrandi. „Hann get-
ur orðið góður drengur, þó að
hann hafi einu sinni gert eitt-
hvað af sér. Við skulum sjá til“,
sagði pabbi. Pabbi er rólegur:
Pabbi var miklu rólegri en
mamma. Mamma grætur: Tár-
in runnu í sífellu niður kinnar
hennar.
Börn
Þegar litið er á atferli drengja
og stúlkna, kemur i ljós að
það er í samræmi við þá
mynd, sem dregin hefur ver-
ið upp af foreldrum. Stúlkur
leika sér að brúðum: Dóra
átti áður tvær brúður, en
hún á aldrei of margar brúður.
Dóru þykir svo gaman að brúð-
um. Drengir leika sér að bílum,
bátum, flugvélum: Annar
strákur var með stóran bíl.
Stúlkur passa börn: Ása er að
gæta hennar fyrir hjónin á
Hjalla. Ása er svo hjálpfús;
þær hjálpa til við heimilisstörf-
in: Hún hjálpaði ömmu sinni
að þurrka rykið af húsgögn-
unum; og þær fara í sendiferð-
ir: Stína hafði líka nóg að gera.
Þegar hún var ekki að gæta
Kalla, fór hún í sendiferðir fyr-
ir ömmu sína; en drengir fara
á sjó: Siggi fór oft í róður með
afa; þeir smiða: Smára þykir
gaman að smíða; fá að fara í
flugferð: „Ég flaug með honum
Sigga flug...“, sagði Bjössi;
þeir leika sér í fótbolta: Á
hverju kvöldi fór Siggi í knatt-
spyrnu með strákunum í þorp-
inu. Framtíðardraumarnir eru
eðlilega með sama sniði. Stúlk-
urnar eru látnar segja: „Mig
langar til að verða hjúkrunar-
kona og hjúkra litlum börn-
um.“ — „Já, fríð og góð frú,
það vil ég vera“, segir Ása;
en drengirnir: „Ég ætla að
verða bílstjóri, þegar ég er orð-
inn stór“; annan: langaði til
þess að verða bóndi og eiga
fallegt bóndabýli og margar
skepnur; og: Þorri verður sjó-
maður eins og pabbi. Sjaldgæft
er að stúlkur og drengir leiki
sér saman. Stúlkur fara ekki
inn á verksvið drengja, þvi að:
Fjóla gefur Óla fjöður og fjöl,
til þess að hann geti smíðað
sér bát. Eins gæta drengir þess
að halda sig við það, sem karl-
mannlegt er talið: „En þú
kannt ekki heldur að leika þér
að brúðum“, sagði Ásta. Kubbi
fussaði fyrirlitlega. „Ertu alveg
frá þér? Ég mundi aldrei leika
mér þannig“, sagði hann. Auk
þessara dæma má bæta við, að
drengir hlaupa, synda, ólátast,
syngja hátt, borða mikið, eru
latir að þvo sér, brjóta og stríða
stelpum, en stúlkur tína blóm,
róla sér, baka, gæla, hlusta,
horfa á, eiga bágt, gráta og
vilja vera fínar.
Rétt er þó að geta þess, að til
eru undantekningar frá þessari
mynd, en þær eru svo fáar, að
þær breyta í engu heildar-
svipnum.
Óeðlilegt misræmi
Sú þjóðfélagsmynd, sem hér
hefur verið lýst, verður að telj-
ast mjög óeðiileg með tilliti til
raunveruleikans, og eins verð-
ur að ætla, að hún geti átt sinn
þátt í að viðhalda ríkjandi
skoðunum á félagslegri skipt-
ingu kynjanna.
Athugavert er, hversu mikið
misræmi er milli fjölda frá-
sagna af hvoru kyni fyrir sig.
Tækifæri drengja til að bera
sig saman við eigið kyn eru að
vísu tiltölulega fábreytt og gefa
ónóga mynd af tækniþjóðfélag-
inu með öllum sínum möguleik-
um, en þó er aðstaða þeirra
stórum betri en stúlkna, þar
sem sú mynd, sem að þeim
snýr, er svo einhliða, að ætla
mætti af henni, að óþekkt sé
næstum, að konur starfi utan
heimilis. Furðu gegnir, að
hvergi skuli getið um einstæða
foreldra né fósturbörn, svo al-
gengar sem slikar aðstæður eru.
Hvað snertir viðhorf til fjár-
muna, má með sanni segja, að
það verði sízt til að auka skiln-
ing barna á meðferð peninga,
sem ekki væri vanþörf á. Þeg-
ar litið er á foreldrana, er auð-
velt að gera sér i hugarlund,
hver verður afstaða barnanna
gagnvart þeim. Faðirinn er sá,
sem aðdáun vekur. Hann er
skynsamur og til hans er leit-
að, er mikið liggur við. Hins
vegar er móðirin, sem óneitan-
lega stendur föðurnum að baki,
ómissandi i daglegu amstri.
Þegar drengir og stúlkur eru
borin saman, sézt, að drengir
búa sig undir forystuhlutverk-
ið. Það eru þeir, sem ætla „að
verða eitthvað", á meðan sjálf-
sagður vettvangur stúlknanna
er heimilið.
Við samningu lestrarbóka
sem þessara hlýtur að vera
sanngjörn krafa, að þess verði
gætt, að hlutfallið sé sem jafn-
ast milli frásagna af stúlkum
og drengjum; að lesa megi um
drengi, sem taka þátt í heim-
ilisstörfum og gæta barna, og
stúlkur, sem starfa utan heim-
ilis. í þjóðfélagi okkar tíma,
þar sem flest störf standa opin
báðum kynjum, verður að gera
sem jafnastar kröfur til allra
fullþroska einstaklinga, án til-
lits til þess, hvort um er að
ræða konur eða karla.
Ragna Ólafsdóttir.
42