Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1917, Blaðsíða 8

6
kjör erlendis, heldur en hér á landi. En þetta mun
væntanlega breytast, eftir því sem þing og stjórn og
bankastjórnir sjá betur og skilja gildi samvinnunnar,
skilja að samvinnuverzlun er frá sjónarmiði þjóðfélags-
ins hœrra stig og fullkomnara, heldur en kaupmannaverzl-
un og á þess vegna að sitja i fyrirrúmi, þar sem hags-
munir þessara tveggja aðila rekast á, og þjóðstofnanir
ráða, hvor látinn er sitja sólarmegin. Erlendis þykir
bankamönnum samábyrgð samvinnumanna ákaflega góð
trygging. En nokkuð hefir kveðið við í öðrum tón hér
á landi á undanförnum árum. Ein af sjálfsögðustu
kröfum samvinnumanna er það, að bankarnir hlynni á
allan leyfllegan og skynsamlegan hátt að vexti og við-
gangi samvinnufélaganna. Með lánsfé yrði sambands-
stjórnin í fyrstu að reisa hús handa heildsölunni, og
kaupa skip handa félögunum. Og hvorugt er sérlega
óttalegt. Viðskiftaþörfinni verður að fullnægja og ef
samvinnufélögin verzla ekki fýrir landsfólkið og flytja
varning þess landa milli, þá gera kaupmenn það. Bank-
arnir lána féð í húsin og skipin engu að síður. En ef
samvinnufélögin eru dáðlaus og kjarklaus, þá fá gróða-
brallsmenn, kaupmenn og skipaeigendur veltufé frá
bönkunum og allur ahnenningur borgar í þeirra vasa
þungbæran skatt, sem að eins verður komist hjá með
samvinnufélagsskap. Vandamáliö mikla, hvernig afla
megi rekstursfjár, hljóta samvinnumenn að leysa á þann
hátt, að vera harðir í kröfum við sjálfa sig, að þvi er
snertir varasjóðsmyndun, og í öðru lagi með því, að
fylgja fast fram þeirri kröfu við þá, sem ráða fyrir
fjármálastofnunum landsins, að samvinnufélögin séu að
öðru jöfnu látin ganoa fyrir kaupmönnum. Sé þetta
hvorttveggja gert, mun ekki skorta rekstursféð til
nauðsynlegu fyrirtækjanna.
Þegar sambandið er komið svo langt, að i því eru
samvinnufélög hvaðanæva að af Islandi, þegar það
hcfir myndað sér sterka stjórn í Reykjavík, þegar það