Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1917, Page 28

26
'nálega allar nauðsynjar. Kaupfélög hafa einnig meira
.að segja í kauptúnunum vegna þess, að þar kaupir
íólkið nauðsynjar sínar i smáskömtum og tiltölulega
dýrt. En til þess að kaupfélögin gefi góðan arð, þurfa
þau helzt að vera stór. Það ber einnig nauðsyn til,
,að verkamenn komi upp húsagerðafélögum eftir sam-
•vinnusniði. Lóðirnar eru enn ekki dýrar, mikið af
■efnivörunni, steinninn, er verðlaus, og við þessi störf
gætu þeir fengið vinnu þeirra, sem annars eru vinnu-
.lausir. Þriðja stórmálið er það, að bæta úr vinnuleys-
inu að vetrinum. Það mætti hugsa sér þetta gert i
.sambandi við handavinnufélögin. Það yrði komið upp
samvinnufélögum til þess að reka listfengan handiðnað.
.Félögin önnuðust sölu á framleiðslunni og rækju verk-
.smiðju eða verkstað með dálitlu hreyfiafli til þess að
undirbúa efnivöruna handa meðlimunum, t. d. saga og
.hefla viðinn, kemba og spinna ullina. Meðlimir keyptu
svo þessa hálfunnu vöru og gerðu af henni þjóðlegan
iistaiðnað. Ef þessi heimilisiðnaður væri vel gerður,
mundi hann ekki lenda i samkepni við verksmiðjuiðn-
.aðinn, sem á marga kaupendur sína meðal fátæklinga,
-og er því mjög ódýr. Ef lieimilisiðnaðurinn væri svo
■vel gerður, að heldra fólk og meðalstéttin sæktist eftir
•þvi að hafa þessa muni í húsum sínum, mundi heimil-
isiðnaðurinn fá marga kaupendur sína í millistéttinni,
sem hetir ráð á því að verja miklu fyrir glysvöru, og
þannig mundi verðlína heimilisiðnaðarins liggja miklu
hærra en verksmiðjuiðnaðarins. Að iðnaðurinn væri
þjóðlegur mundi lilífa honum við samkepni á markað-
inum, og af því að útboð af íslenzkum heimilisiðnaði
yrði lítið, þyrftum við ekki að þiggja nema tilboð frá
þeim fyrstu í eftirspurnarröðinni, þeim, sem vilja gefa
,bezt fyrir. En ef vara eins og þessi á að ná réttu sæti
á markaðinum, þarf að varpa yfir hana miklu hrósi.
Einnig væri nauðsynlegt fyrir verkamenn og sjómenn
i kauptúnum, að koma sér upp matjurtagörðum í grend