Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Page 41

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 85
ar og mjög slitnar, verksmiðjuhúsið að mestu gamalt og
lélegt og ósamstætt.
Eins og áður er á minst, geta verksmiðjur þessar ekki
fullnægt nauðsynlegustu þöríum landsmanna um kemb-
ingu, lopun eða spuna til eflingar heimilisiðnaði, né held-
ur fullnægt þeim kröfum, sem gerðar eru og gera verður
til innlendrar dúkagerðar, til þess að innlendar ullarafurð-
ir komi sem mest í stað erlendra. þessvegna er brýn nauð-
syn, að koma á fót hið allra bráðasta fullkominni nýtísku
ullarverksmiðju, er bætt geti úr þessu ástandi. Nefndin
hefir vandlega athugað, hvar slík verksmiðja ætti að
standa, og komist að þeirri niðurstöðu, að heppilegast sé,
að hún verði sett á Suðurlandi, og að öllu athuguðu sé að-
eins um þrent að velja:
1. Reykjavík,
2. Nágrenni Reykjavíkur,
3. Við Reykjafoss í Ölfusi, ef jámbraut kæmi þangað.
Hinn síðastnefndi staður mun þó sem stendur varla
koma til greina, þar -sem óvíst er ennþá um jámbrautina.
Með því að hafa verksmiðjuna í Reykjavík, verða all-
ar samgöngur og flutningar auðveldastir og ódýrastir. þar
þarf ekki að reisa neina sérstaka verkmannabústaði, og
þar má fá raforku sem rekstursafl. Hinsvegaf er Reykja-
vík dýr staður með tilliti til skatta og verkalauna. Lóð
undir fyrirtækið í útjaðri eða umhverfi bæjarins mætti
að líkindum fá í landi bæjarins sjálfs fyrir ekki mjög
hátt verð.
Af nágrenni Reykjavíkur líst nefndinni best á Ála-
foss. Væri þá sjálfsagt að leggja niður þá verksmiðju,
sem nú er þar, og byggja aðra nýja. Hin gamla er hvort
sem er úrelt og óhentug. Álafoss iiggur um 15 km. frá
Reykjavík, og er bílvegur á milli. Eru ýmsir kostir við að
hafa þar verksmiðju, en hinn stærsti er þó líklega sá, að
þar má fá alla upphitun og alt heitt vatn frá hveram í um-
hverfinu. Annar kostur er sá, að þar má fá verkamönn-
um landskika til ræktunar, þeim er þess kynnu að óska.
Verkakaup getur orðið þar talsvert lægra en í Reykjavík,
3*