Andvari - 01.06.1964, Page 18
16
SVEND KRAGH-JACOBSEN
ANDVARI
saklausu hlutverk ungra kvenna, sem alltaf eru vansælar og grátancli." Sarnt
vanmetur hún dálítið þá ijölbreytni, sem hún sjált gat gefið ýmsum persónum,
enda þótt það tæki hana enn nokkurn tíma að nema það, sem er sérkenni
danskrar leiklistar: Fjör gamanleiksins.
Leikárið 1931—32 var hún önnurn kafin. Þegar hafnar voru tvennar leik-
sýningar, lék hún á Nýja sviðinu sem Leonora í „Æðikollinum“. Adam
Poulsen hafði rcyndar strax á lyrsta leikstjórnarári sínu orðið að hætta vegna
veikinda og annars mótlætis. Andreas Möller var orðinn leikhússtjóri og endur-
nýjaði ráðningarsamning Onnu Borg við leikhúsið frá ári til árs. Nýtt Oehlen-
schláger-hlutverk bættist við strax í september 1931, þar sem ‘hún lék Soffíu í
„Erik og Abel“, og stuttu síðar lék hún frú Mettu í „Miðaldra“, eftir Flolger
Drachmann. Langtum þýðingarmeira var þó fyrir hana, að henni var úthlutað
hlutverki Önnu Boleyn 1 „Cant“ eftir Kaj Munk. Á námsárum sínum hafði
hún verið vitni að ósigri þessa leikritaskálds í frumraun Munks við mis-
skilda uppfærslu á „Hugsjónamanni" í febrúar 1928. Nú vann hún með að
fyrsta þýðingarmikla sigri hans, hinum lífþrungna harmleik um Hinrik VIII.
Johannes Poulsen lék aðalhlutverkið, og leikhúsið vantaði illa Poul Reumert í
Wolsey, en hann var fjarverandi. Fyrir Önnu Borg var Anna Boleyn alveg
nýtt hlutverk, og í upphafi varð það henni erfitt, það er að segja, sú hláturmilda
léttúð, sem látin er cinkenna persónuna. Hún var ennþá fremur ókunnug í ríki
gleðinnar, en þegar hún gekk út undir bert loft að lokum leiks síns á leið til
höggstokksins, var hún sjálf hrein og náttúrleg, og tilfinningin ekki eitt andar-
tak væmin. Ennþá einu sinni voru áhrifin frá henni undursamleg, sannur
skáldskapur og mannleg göfgi skírð í deiglu ógæfunnar.
Flæst náði hún, þegar leikhúsið hélt upp á aldarártíð Goethe 27. nóvember
1932 og sýndi leikrit hans „Iphigenia í Tauris“ með Önnu Borg í aðalhlut-
verkinu í fremur þyrrkingslegri uppfærslu á Nýja sviðinu. Hún var send í
algerlega gagnstætt umhverfi sem dóttirin í „Móðurást" eftir August Strindberg
nokkrum mánuðum seinna á sama leikári og stóð eins og lilja á skamhaug í
þessu óhugnanlega leikverki. í lok leikársins harst hún loks út í gleðileiklist,
sem hún tileinkaði sér með tímanum, sem Marfot Tatham í ómerkilegum
gleðileik Frederick Lonsdales, „Svona erurn við öll“. Sýningin var forgyllt af
samansöfnuðum yndisþokka og hrífandi tækni í list gleðileiksins, sem tveir
„öldungar" leikhússins sýndu, þau Anna Bloch og August Liebmann. Slíkur
var leiksigurinn, að meira að segja varð að fara í konunglega leikför í júní, þá
fyrstu, sem Anna Borg fékk að fara, en þá hafði gamanleikurinn gengið meira
en rnánuð á Nýja sviðinu. Lcikförin var svo löng, að hún varð svo að segja að
hlaupa frá lokasýningunni í Odense í Islandsfarið. Ferðinni var heitið heim