Andvari - 01.06.1964, Page 69

ANDVARI
SKJÖL UM SKIPTI Á ÍSLANDI OG NORÐUR-SLESVÍK ÁRIÐ 1864
67
I.
Frumheimildina um tilhoðið að afhenda
vcsturindísku eyjarnar og ísland þýzku
stórveldunum gegn því að Danmörk fengi
Norðurslesvík er að finna í Kongeligc
Resolutioner 1864, Udenrigsministeriets
Arkiv, og kallast lnstruction for den ende-
lige Fredsforhandling i Wien. Þetta skjal
var lagt fyrir ríkisráðsfund 18. ágúst 1864
og samþykkt, en með þeirri breytingu, að
felldur var niður kaflinn um ísland í
hinum almennu fyrirmælum stjórnarinn-
ar til dönsku samningamannanna í Vínar-
borg. Kaflinn hefur þvi verið strikaður
út í gerðabókinni, Kongelige Resolutioner
1864, en þó svo, að hann er vel læsilegur,
eða orðin: Ogsaa den Tanke.... út að:
Det fölger iövrigt.... í þeirri málsgrein
hefur orðunum: disse Lande verið breytt
í: disse Oer, í samræmi við úrfellinguna.
Ilér fer á eftir kafli orðsendingarinnar,
sem fjallar urn Vesturheimseyjar og ís-
land:
Dog skulde de ovenstaaende Betragt-
ninger ikke være tilstrækkelige til at be-
væge de allierede Magter til at indsee, at
den sydligere Grændse ogsaa er den i Vir-
keligheden gavnligste, er den Kgl. Regje-
ring villig til at bringe yderligere Offre.
De Kgl. Befuldmægtigede bemyndiges
til i Fortrolighed og som deres egen Tan-
ke at forsöge paa, om Afstaaelsen af een
cller alle tre vestindiske Óer vilde kunne
forskaffe Danmark Boulinien eller maaske
endog Linien syd for Flensborg og Tön-
der. Endnu har den Kgl. Regjering ingen
endelig Beslutning taget i denne Hen-
seendc, men det vilde ikke være umuligt,
at man kunde beslutte sig til at gjöre et
saadant Tilhud, dersom man hvade Grund
til at antage, at noget Væsentligt dcrved
kunne opnaaes.
Ogsaa den Tanke, eventuelt at opgive
Island (dog selvfölgelig med saa fuld-
stændige Garaníier som muligt for dets
Nationalitets og nationale Instituíioners
Bevarelse) for at naa navnlig sidstnævnte
Linie er fremkommen i det Geheime-
statsraad. Cabinettets Medlemmer have
vel endnu ikke kunnet heslutte sig til at
anbeíale Hans Majestæt et saadant
Skridt, fordi de föle, at ikke alene den
danske, men den hele nordiske og navn-
lig den norske Nationalfölelse ville dybt
beröres ved Afstaaelsen af et Land, der
indtager en saa udmærket Plads i Nor-
dens historiske Liv. Men förend nogen
endelig Beslutning i denne Henseende
tages, har Ministeriet dog anseet det for
sin Pligt at indhente de Kongeligc
Commissærers aldeles confidentielle og
paa Erfaring grundede Erklæring om
hvorvidt noget Væsentligt kunde op-
naaes ved et saadant Offer. Det fölger
iövrigt af sig selv, at ved en eventuel Af-
staaelse af disse Lande vilde den Konge-
lige Regjering aftræde dem til de Tyske
Stormagter, saa at disse kunne frit raade
over dem som de vilde, altsaa muligvis
ogsaa til deres umiddelbare Fordeel.
II.
Svo sem sjá má af fundargerð Leyndar-
ríkisráðsins 18. ágúst 1864 töldu bæði
konungur og Tillisch innanríkisráðherra
það óráðlegt að láta kaflann um Island
birtast í hinum almennu fyrirmælum
stjórnarinnar til samningamannanna í
Vínarborg. Þeir óttuðust, að þá mundi
hugmyndin komast upp. Þess vegna skrif-
aði Bluhme samningamönnunum sérstaka
orðsendingu um þetta atriði. Orðsending
þessi er geymd í Regtistratur 1864, nr.
1273, Litra y, merkt confidentielt, enn-
fremur í uppkasti og tveimur afritum í
LJdenrigsministeriets Arkiv, Ahn. Kor-
respondancesager. Akter ved Krigen 1864.
Litra K. XXlll. Orðsendingin ber undir-
skrift Bluhme, en punktahnan táknar, að