Andvari - 01.01.1939, Blaðsíða 72

68
B)óm og aldin
Andvari
ast í hring utan um grunn frævunnar, en þeir geta þó
verið á fræflunum og mjög oft á innanverðum krónu-
blöðunum. Safnast þá hunangið í smásekki, sem stund-
um ná verulegum þroska og vaxa alllangt út frá einu
eða fleiri krónublöðum. Heita þeir sporar. Þá hafa t. d.
fjólur og lyfjagras. Mjög er það misjafnt, hversu auð-
náð hunanginu er, fer það mjög eftir vaxtarlagi og allri
lögun krónunnar. Kemur þetta plöntunum að góðu haldi,
til þess að tryggja, að sömu tegundir skordýra haldist
að sömu blómum en fljúgi ekki reglulaust frá einni
blómtegund til annarrar. Vmis skordýr heimsækja plönt-
urnar í þeim tilgangi að verpa eggjum sínum í blóm
þeirra. Bera þau frjóið um leið á milli blómanna. Eitt
kunnasta dæmið í þessu efni er fíkjan. Fíkjan er heil blóm-
skipun, sem stendur á holum, krukkulaga blómskipunar-
legg. Op krukkunnar er þröngt og lokast af háblöðum.
Innan á krukkuveggjunum eru blómin, sem eru örsmá
en geysimörg í hverri blómskipun. Fíkjan er tvíbýlis-
planta, þannig að á sumum trjánum eru að eins kven-
blómskipanir, en á öðrum blandaðar blómskipanir með
karlblómum efst en ófrjóum kvenblómum neðar. Fræv-
unina annast geitungstegund ein, sem verpir eggjum
sínum í ófrjóu kvenblómin, en þegar dýrið flýgur út úr
blómskipuninni, er það alþakið frjói úr karlblómunum,
sem standa við innganginn. Síðan fljúga dýrin yfir 1
kvenblómskipanirnar og fræva þær, en ekki geta lirfur
þeirra þroskazt í þeim blómum, svo að sú ferð er <il
ónýtis farin. í fíkjuræktarlöndunum hefir reynslan sýnt
mönnum fyrir ævalöngu, að nauðsynlegt er að hengia
greinar með hinum ófrjóu fíkjum (Caprificus) upp í fri°u
fíkjutrén um blómgunartímann, ef uppskera á að fást.
Óvíða í náttúrunni mætir önnur eins litadýrð auganu
og í blómum skordýrfrævunarplantnanna. Þau bera alla