Andvari - 01.01.1946, Blaðsíða 48

44
Jónas Jónsson
ANDVAIl
við í túnjaðrinum. Það er mjög nauðsynlegt að hafa trjálund-
inn um sveitabæina nokkuð fyrirferðarmikinn. Trén mega
ekki vera allt of nærri bæjarhúsum, nema þar sem þau
skyggja ekki á birtu og draga ekki úr útsýni. Þess vegna
þurfa grasbletíir að vera næst bæjarhúsunum. Viðkunnan-
Icgt er að mynda trjágöng heim að bænum, með trjáröðum
báðum megin við akbrautina. Með reynslunni kemur í Ijós,
bve margar raðir af víði, birki eða reyni þarf að hafa á
hverjum stað, til þess að trjáplönturnar veiti hver annarri það
skjól, sem með þarf. Að líkindum má á flestum stöðuin komasi
af með tvöfalda víðiröð, en meira þarf af birki, og með reyni-
við annað livort birki eða víði til skipta. Þó að regla Sig-
urðar Sigurðssonar, að náttúran planti ekki í röðum, sé
óhrekjandi sannleikur, þá verður ekki hægt fyrir kostnaðar
sakir að mynda stór skógarbelli um hvern sveitabæ, enda er
fegurðin mest í því fólgin að láta skiptast á trjágróður og gras-
bletti. Það lilýtur þess vegna að vera kærkomið verkefni at-
hugulla sveitainanna og garðfræðinga að finna hagnýtustu að-
ferðir til þess að græða trjálundi við heimilin, þannig að það
sé í einu fagurt, skjólsælt, listrænl og þó framkvæmt með
tómstundavinnu beiinila, sem eru oft mannfá. Slíkir trjá-
lundir geta ekki verið áblaupaverk. Oftast mun þurfa tóin-
stundavinnu heillar kynslóðar til að fullgera skemmtilegan
bæjarlund.
Erlendis hafa menn fyrir löngu uppgötvað fegurð hinna
vel hirtu grasbletta. Saga er sögð um Ameríkumann, sem gisti
Oxford og liorfði ineð aðdáun á hina undurfögru grasvelli
milli skólabygginganna. Hann sneri sér að garðyrlcjumannin-
um og sagði: „Hve langan tíma þarf lil þess að geta eignazt
svona grasvelli?“ Garðyrkjumaðurinn svaraði: „Til þess þarf
500 ár.“ Þetta er rélt að því leyti, að í Oxford eru til byggingar,
sem voru reistar á tímum Snorra Sturlusonar, en þessuni
skólahúsum og skólagörðum hefur verið haldið við með frið-
samri umhyggju öld eftir öld. Frá grasblettum klausturskóla-
setranna og skrautgörðum valdainanna þjóðfélagsins hefur
menning grasvallanna horizt um allan heim. Hér á landi hafa