Andvari - 01.01.1876, Blaðsíða 89

Gyifastrsrnnurinn og löndin i krínp. CÖ
\axiíi í AKen1 og birkitré verba [>ar 20—30 i'et íí hæb'2.
Ef rnenn bera þetta sanian vib löndin vib suburheim-
skautib, þá má sjá hvc mikill ínunur er; á 65° s. br. (á
sama mælistigi á íslanili er Stykkishálmur) cr allur plöntu-
vöxtur, jafnvel hinir aubvirbilegustu mosar horfnir, en í
Noregi vaxa epli á sarna jarbstigi. —A 703/4 n. br. stendur
blömlegur bær í Noregi, Hammerfest, en á sama mælistigi
fyrir vestan haf eru ab eins snjákoíar Skrælíngja. Vestan-
megin í Atlantshati rekur ísjaka nibur á 30° n. br. en
austan megiti vib þat) er ræktab akurlendi upp til 70° n.br.
Á Spitzbergen (76° 46' — 80° 30' n. br.) vaxa ylir 300
æbri og lægri plöntutegundir, og þaí> jai’nvcl uppi á fjöllum.
jþab eru mestmcgnis hinar sömu jurtir og tinnast á Islamli,
t. d. fjallasóley, gæsamatur, lambablóm, rjúpnalauf o.s. frv.
í Ameríku hverfur allur trjávöxtur á 60° n. br.3 nerna
Iivab kyrkingslegt skógarkjarr er lengra til norburs fram
meb ymsum (Ijótum, t. d. Mackenzie4, af því Mjótin hafa
grafib sig nibur og liáir bakkar skýla trjánum fyrir nepju
og kulda frá Ishafinu; slíkt hib sama sést i Síberíu og
Rússlandi, at> þar komast trén fram meö Mjótunum lengra
til norburs en annarstabar5. Hafísinn, sem liggur ab
þessum íshafs ströridum, gjörir einna mest til ab drepa allan
jurta- og trjágróba, af því sólarhitinn cybist til annars,
eins og fyr var getib.
Ef borib er saman, þá nrá sjá, ab á sama mælistigi
í Norvegi og Ameríku er mjög ólíkt: í Norvegi eru grænir
‘) s. st. bls. 104.
J) s. st. bls. 65.
3) Við Beringssund nær trjávöxtur að 67° n. br. Vestanmegin á
meginlandi Ameríku er miklu heitara en austanmegin, sökum
beit.ra sunnanetrauma, er )>ar liggja að landi.
4) Kabsch. Vas Pflanzenlcben tlcr Erde. Hannover 1870. bls. 200.
H Orisebach. Die Vegetation der Erde. J.eipeig 1872. I, bls. 22.