Andvari - 01.01.1890, Page 35

13
í frumvarpinu 1889 er ein grein (4. gr.) um pað, að
Ivcmungur skuli vinua eið að stjórnarskránni, liún var sainp.
með 19 atkvæðum í neðri deild og öllum atkvæðutn í
efri deild. |>essi grein hefur frá uppltafi verið í frum-
vörpum alpingis, Oft í frumvarpi stjórnarinnar 1867, en
henni hefur verið sleppt í stjórnarskránni 1874.
3. L'óggjajarvaldið. I frumvarpi pví, sem kom fram
á pjóðfundinum 1851, segir svo í 10. gr. : »Alyktanir
•alpingis hafa pví að eins lagagildi , að konung-
ur sampykkis. Eptir pessu átti hvert lagafrumvarp, að
ganga til konungs ; hann gat synjað lögum staðfestingar,
eptir pví sem hann vildi, og ekkert lagahoð gat orðið
staðfest hjer á landi. |>e.ssu ákvæði var svo haldið í
öllum frumvörpum, sem komu fram á alpingi 1867,
1869 og 1871. IJað var fyrst í frumvarpinu 1873, að
farið var fratn á, að lög gætu fengið staðfesting hjer á
landi. 1 frumvarpinu 1873 var ákveðið í 20. gr.:
»Satnpykki konung eða jarls parf til pess, að nokkur á-
lyktun alpingis geti fengið lagagildi«. Hjer er pví gjört
ráð fyrir, að konungur eða jarl geti jöfnum höndum
staðfest lög. I stjórnarskránni 1874, er svo setn kunnugt
er, ekki tekið neitt tillit til pessa ákvæðis.
Eins og áður hefur verið bent á, voru frumvörpin
1881 og 1883 lík hinum eldri frutnvörpum, enda var
í peim ákveðið, að konungur skyldi einn hafa lagastað-
festingarvaldið. L alpingi 1885 var aptur á móti farið
eptir frumvarpinu frá 1873 og ákveðið, að sampykki
konungs eða landstjóra pyrfti til pess að ályktanir al-
pingis fengju lagagildi. jpessum ákvæðum var haldið
pangað til í sumar. J>á var peim hreytt, eptir pví sem
ákveðið er í lögum Canadaveldis og annara nýlendu-
ríkja Bretaveldis, er pingræði ltafa. Vjer viljum nú
virða fyrir oss hin fyrri ákvæði, að kouungur eða land-
stjóri staðfesti lögin.
I>að er hægt að skilja pessi orð á tvennan hátt, ann-
að hvort pannig, að konungur geti gefið jarlinum