Stúdentablaðið - 01.12.1968, Blaðsíða 20
mál, sem þannig eru afgreidd, en þau
mættu vera töluvert fleiri að mínum dómi.
Haldið þér, að naumur þingmannameiri-
hluti hafi einhver dhrif i þessu sambandi,
að stjórnarflokkamenn ltannski hiki við að
skera sig úr og verða kannski til þess að
frumvarp stjórnarinnar falli eða slíkt?
O-já; ef ríkisstjórn er með stóran meiri-
hluta, þá er miklu ósaknæmara að vera
með einhverja óþekkt, því að falli stjórnin
í einhverju meiriháttar máli, máli, sem hún
álítur stefnumál, þá getur hún ekki haldið
áfram að starfa. Það er það, sem menn verða
að beygja sig fyrir. Þess vegna hlýtur það að
vera svo hjá flestum eða öllum þingmönn-
um, ef þeir eru hugsandi menn, sem við
gerum ráð fyrir að þeir eigi að vera svona
yfirleitt, að þótt þeir séu ekki endilega
ánægðir með ákveðna lausn, vildu ef til vill
fara ofurlítið lengra eða ofurlítið skemmra,
svolítið meira til hægri eða svolítið meira
til vinstri, þá sjá þeir samt nauðsynina á
því að halda hópinn. Og þá verður stund-
um ekki hjá því komizt, að beygja af hinni
beinu braut.
Það hefur nú oft verið talað um það,
menn hafa verið að krítisera alþingismenn
og aðra, að þeim finnist sjórnmálaumrœð-
ur d of lágu stigi, til dœmis umræður um
efnahagsmál?
Þarna á hlut að máli einhver vitlausasta
stofnun í sambandi við þinghaldið, útvarps-
umræðurnar. Þessar útvarpsumræður, það
má víst ekki kalla þær nautaat eða hanaat,
þetta eru óvirðuleg orð, það væri sjálfsagt
hægt að finna eitthvert virðulegra, en þetta
eru ekki þingumræður, menn tala ekki í
þessum tón á þingi. En sem betur fer er
það ennþá til, að það verði hnippingar með
mönnum, það væri lítt skemmtilegt, ef
mönnum rynni aldrei í skap, og útrýmt
væri úr þingtíðindum öllum gömlum og
fallegum íslenzkum skammaryrðum.
Haldið þér, að þegar þingmenn rœða
einhver mál á þingi, hafi þeir alltaf liynnl
sér þau nógu rœkilega, að þeir viti oft
nœgilega hvað þeir eru að tala um?
Yfirleitt myndi ég nú halda, að þeir
hefðu reynt það, en samt er það ekki án
undantekningar. T. d. liggur fyrir þinginu
núna frumvarp um eiturefni og annað um
endurskoðun á tollskránni til samræming-
ar við Brússel-sáttmálann held ég það sé.
Það væri vitlaus maður, sem færi að eyða
tíma sínum aið kynna sér þetta, það verður
að treysta embættismönnunum. Það er nóg
að hafa einn mann í landinu eða tvo, sem
skilja þetta, mennina, sem eiga að fram-
kvæma þessi atriði. Þetta er svo flókið og
skrifað á algeru dulmáli fyrir allan almenn-
ing, alla þá, sem ekki eru sérmenntaðir
akkúrat í þessum greinum. Svipað kemur
oftar fyrir. En einnig getur komið fyrir, að
mikilsverðir lagabálkar fái kannski ekki
næga athugun, en tíma sé eytt í smærri við-
fangsefni. Trúin á milliþinganefndir og
sérfræðinga kemur þá í stað sjálfstæðrar at-
hugunar.
Hvað um hugsjónir, eru þcer bara til á
stefnuskrám flokkanna?
Nei, nei, mikil lifandis ósköp, við erum
að springa af hugsjónum. Ég segi fyrir mitt
leyti, að ég er allur fullur af hugsjónum.
Það er bara ekki móðins að tala um þær
núna.
Það er kannski þess vegna, að þegar ung-
ir menn, sem fólk heldur að hafi hugsjónir,
eru komnir á þing, þá heyrist ekkert frá
þeim. Það er kannski bara tízkufyrirbrigði
að tala ekki um hugsjónir sinar?
Ég skal nú segja yður eitt, að ungu menn-
irnir eru oft ekkert feimnir með hugsjón-
irnar sínar. Ég man eftir einum ungum
manni fyrir nokkrum árum; kærastan lians
vann á skrifstofu, og hann kom með það á
þinginu að samræma leturborð á ritvélum,
svo að hún ruglaðist ekki, þegar hún væri
flutt á milli ritvéla. Þetta var að sjálfsögðu
samþykkt. Og einn núverandi þingmaður
flytur frumvarp um það, að skikkaður
verði maður til að semja leikrit handa
Þjóðleikhúsinu á hverju ári, ekki alltaf sá
sami, heldur nýr og nýr kaupamaður á
hverju ári. Þetta kalla ég hugsjónir.
Það er mikið rœtt um flokksstiga og
flokksuppeldi. Er þetta til sem slikt?
Nú, til hvers eru félög ungra manna í
öllum flokkum, ef ekki til þess að ala menn
upp? Til hversu eru stjórnmálanámskeið,
ef ekki til að kenna mönnum og fræða þá
um þessi efni? En eins og þér vitið, er ég
ekki kominn inn í pólitík gegnum slík félög
heldur aðra leið, og þess vegna er ég áhang-
andi þess, að það eigi að taka menn með
reynslu úr atvinnulífi og svo frv. Hverjum
þykir sinn fugl fagur.
Þeir eiga sem sagt ekki að klifra upþ
flokksstigann?
Jú, jú, þeir mega það líka, það þarf
hvort tveggja, ég vil bara ekki hafa ein-
tóma atvinnupólitíkusa.
Álitið þér, að floklishagsmunir ráði ein-
hverju umfram þjóðarhagsmuni?
Ja, á maður ekki að vera svo velviljaður
að álíta, að mismunandi skoðanir flokkanna
stafi af mismunandi áliti á því, hvað séu
þjóðarhagsmunir?
Álitið þér, að munurinn á islenzkum
flokkum sé miliill? Er kannski of mjótt á
milli þeirra?
Ég hefði nú haldið, að hann væri tölu-
vert mikill, en innan hvers flokks eru nátt-
úrlega ólík sjónarmið á ýmsum sviðum.
Haldið þér, að það vœri grundvöllur fyr-
ir nýjan flokk i dag, frjálslyndan flokk, sem
myndi þá liklega teljast til hœgri flokka?
Þegar flokkur, sem einu sinni hét íhalds-
flokkur, hefur fyrir 4 áratugum losað sig
við þann merkimiða og er nú onðinn svo
frjálslyndur, að menn úr Alþýðuflokknum,
STÚDENTABLAÐ
20