Stúdentablaðið - 01.12.1968, Blaðsíða 22
bjóðandann i forsetakosningunum, en vilja
samtimis leggja embættið niður?
Já, Jætta var nógu skrýtin spurning. Ef
einhver maður vill leggja embættið niður,
sem ég hef nú ekki heyrt um, þá hlýtur
hann þó að verða að búa við það, að Jrað sé
einhver forseti þangað til hann hefur sann-
fært aðra um, að það eigi að leggjast niður.
Eg þykist vita, að þetta sé sneið til mín, en
ég vil ekki leggja forsetaembættið niður, ég
vil sameina það forsætisráðherraembættinu.
Þá yrði náttúrlega alltaf kosið um forseta
i pólitiskum kosningum?
Nei, það yrði ekki kosið um forseta. Það
færi éir höndunum á hinum almenna kjós-
anda, þannig að maður, sem er þinglegur
forsætisráðherra, yrði jafnframt forseti. Eg
er ekki að leggja til, að við tökum upp am-
eríska kerfið með forseta, sem jafnframt er
forsætisráðherra um eitthvert visst árabil,
t. d. 4 ár eins og þar er. Það er ekki það,
sem ég er að tala um. Hins vegar hef ég því
miður ekki orðið var við, að tillaga mín
hafi fengið mjög sterkar undirtektir á Jiingi.
Og svo er það þessi sígilda spurning:
Hvert er álit yðar á unga fólkinu i dag?
Nú, ég þekki töluvert af ungu fólki og
mér líkar alveg ljómandi vel við það.
Er það mjög frábrugðið þvi sem það var,
þegar þér voruð ungur?
Nei, mér finnst það ósköp svipað, það
leggur stórhuga dóminn á feðranna verk,
eins og Einar Benediktsson sagði, alveg
eins og við gerðum, tekur ekki of mikið
mark á Jieim gömlu.
En teljið þér, að þessir hippíar séu eitt-
livert stundarfyrirbrigði eða verður þetta
afl i þjóðfélaginu?
Vitanlegu eru þeir stundarfyrirbrigði.
Annars er það, sem á að gera við þá, að reka
þá á fjall, bara setja þá í einhverjar búðir
og láta þá leggja vegi eða lilaða vörður. Það
er ekkert að þessum greyjum nema iðju-
leysi, og þess vegna þurfa þeir að vera að
skapa sér svona fáránleg áhugamál eins og
að láta vaxa hár út úr öllu andlitinu á sér og
klippa sig ekki eða greiða, þvo sér ekki og
ganga í afkáralegum fötum. En þetta er til-
tölulega meinlaust, hérna að minnsta kosti.
Það er náttúrlega annað í stærri borgum
og sérstaklega í svona velferðarríkjum eins
og Svíþjóð, þar sem öllum líður svona af-
skaplega vel og þar sem hlýtur að vera eins
fáránlega leiðinlegt að búa eftir svona
langa sósíalistastjórn; þar verða þessi grey
að villidýrum svona annað veifið.
Viljið þér ef til vill meina að velferðar-
riki leiði til úrkynjunar?
Velferðarríki leiði til úrkynjunar? Ég
álít, að það eigi ekki að færa mönnum alla
hluti fyrirhafnarlaust, að ungt fólk og gam-
alt eigi að hafa fyrir lífinu.
Já, að fólk verði leitt á lifinu?
Vitanlega verður það leitt á lífinu, ef Jiað
þarf ekki annað en biðja um hlutina eða
heimta til þess að fá þá. Nei, menn eiga að
vinna fyrir því sem þeir vilja öðlast, og svo
er fyrir þakkandi, að hér á landi er þetta
almennt viðurkennt, ekki sízt meðal stúd-
enta. Það hefur alltaf verið ákaflega sjald-
gæft að menn ynnu ekki þann tíma, sem
þeir eru ekki á skólabekk. Þetta gerðu allir
í minni tíð, og þetta gera allir enn, eftir
Jtví sem ég fæ séð, og nú á seinustu árum
hefur ungum mönnum verið svo vel borg-
að, að þetta hefur verið stór þáttur í náms-
kostnaði þeirra. Það var nú kannski ekki
eins auðvelt í gamla daga, ekki eins vel
borguð sumarvinnan. Það getur líka vel
verið, að nú í sumar hafi svona heldur sótt
í lakara horfið, en vinnan er ekki aðeins
vegna peninganna, heldur vegna vinnunnar
sjálfrar, það er að maður kynnist Jtví, hvað
Jiað er að vinna og kynnist því fólki, sem
maður vinnur með úr öðrum stéttum, úr
öðrum landshlutum. Þetta er eitthvert
bezta uppeldi, sem fengizt getur.
Alítið þér, að efnahagsörðugleikarnir,
sem við eigum í núna, þeir komi til með
að auka ábyrgðartilfinningu ungs fólks og
gera það kannslii að betri mönnum?
Þegar Drottni þakkaði / þjónn hans fyrir
harðindi, / þá heyrðist mér í herrans sal /
horféð jarma úr Norðurárdal. Ég ætla ekki
að fara að hæla örðugleikunum. Það verður
sjálfsagt upp og ofan. Á marga geta örðug-
leikarnir haft bætandi áhrif, en ég er a.m.k.
ekki svo skotinn í þeim, að ég ætli ekki að
halda áfram að vinna á móti þeim.
Og að lokum, hvert er álit yðar á fram-
tiðinni, bæði á framtið unga fólksins og á
framtið þjóðarirmar i heild?
Nú, framtíð unga fólksins er sú, að Jiað
á eftir að verða að gömlu fólki eins og ég,
ég var einu sinni ungur. Þið voruð að
segja, að ég væri kominn út í pólitík; hugs-
ið ykkur nú þetta, að hafa alla ævi haft
töluverðan áhuga á pólitík, svo þegar mér
loksins tekst að skríða inn á Alþingi, þá
kemur það í Ijós, að ég er aldursforseti í
efri deild. Getið Jiið hugsað ykkur ömur-
legra? Svona fer fyrir ungu mönnunum
líka, fyrr en varir eru Jieir orðnir aldurs-
forsetar hér og þar, þetta er enga stund að
líða, ef maður er ekki of óþolinmóður.
En þér lítið björtum augum á framtíð-
ina?
Á framtíðina, já vitanlega lít ég björtum
augum á framtíðina. Það er erfitt núna, en
að töluverðu leyti stafar það af því, að við
höfum lagað lífsvenjur okkar eftir hærri
tekjum en við getum átt von á að hafa
næstu árin. Það kostar átak að samlaga sig
því, sem að höndum ber, en þetta gerir
mannskepnan alltaf, nema þar sem um al-
gert hallæri er að ræða, en það er svo fjarri
því, að það sé það, sem vofir yfir hér.
En vilduð þér segja nokkuð sem lokaorð?
Nei, er ekki ágætt að hafa þau bara
þarna?
STÚDENTABLAÐ
22