Fálkinn - 19.12.1936, Page 6

4
F Á L K I N N
JIOL
DÝMANNA
Eftir JOHAN BOJER
ÞAÐ VAR DIMT en hlýtt í
litla peningshúsinu hjá-
leigubóndans. — Napp,
napp, sögðu allir munnarnir og
tugðu í ákafa og rendu niður
jólahevinu. Fjölskyldan þarna
í gripahúsinu var tvær kýr, lit-
ill og magur hestur, fimm kind-
ur og hrútur sá sjötti, nokkur
hænsni og svo grís, sem var á
sifeldu brölti í bólinu sinu og
tautaði: nöff! nöff!
— Ef þú getur ekki haldið
saman á þjer skoltunum og
lætur okkur hafa matfrið, þá
vippa jeg mjer yfir byrsluna og
inn í bólið til þin, sagði gamli
hrúturinn sem var hálf geð-
vondur — og svo stakl: ’.ann
sínu eigin nefi ofan í jötuna
sína eftir meira lieyi og tugði
áfram — kjapp, kjapp!
En liúsfreyjan, hún malmóð-
ir þeirra var ennþá þarna við
gegningarnar. I kvöld höfðu
kýrnar fengið óblandað hey en
engan saxaðan liálm, hesturinn
hafði fengið stallinn fullan af
höfrum, hænsnin feitan mjel-
hræring en ekkert af súrum
kartöflum. Því allar skepnurn-
ar áttu að fá góðan jólamat
eins og fólkið.
T OKSINS hafði fóstran lok-
■^ið starfi sínu og tók byttuna
sina og fór, en á þröskuldinum
sneri hún sjer við og bauð gleði-
leg jól. Og svo fór hún út, þar
sem hár og dimmblár stjörnu-
himinn hvelfdist yfir fannhvílt
klæði jarðarinnar.
— Gaman væri að vita hvað
hún fóstra mín liefir gefið mjer
í kvöld, sagði ein kindin og dró
við sig að stinga nefinu ofan í
jöluna. Allir búendurnir í fjós-
inu kölluðu nefnileaa konuna
í hjáleigunni fóstru, af því að
það var hún sem gaf þeim.
— Hún hefir auðvitað gefið
þjer bestu tugguna sem hún
átti, sagði litla lambið — það
stóð þarna og Ijet sem það væri
að háma í sig hey, þó það kæmi
ekki svo miklu sem einu strái
niður. Og svo hnerraði það og
var rjett að því komið að velta
um hygg, því að lyklin af kúm-
eninu var of slerkt fyrir litla
nefið á þvi.
— Nei, skyldi liún ekki hafa
gefið mjer hakkaðar kartöflur,
þær eru það besta sem til er;
suinar kindur fá að jeta sig
sprengsaddar á karlöflum á
hverju hausti, áður en þær eru
teknar og farið með þær eitt-
livað út í buskann. Jeg hefi einu
sinni stolist í svoleiðis æti, og
mikið var það gott.
— Jeg lield nú að hún fóstra
eigi nokkuð sem hetra er. Það
er til nokkuð, sem heitir flat-
brauð, telpurnar hafa einstöku
sinnum stungið upp i mig bita
af því, þegar jeg hefi rekið nef-
ið inn úr eldhúsdyrunum.
— Krr-u, krr-u, sögðu hænsn-
in sem voru flogin upp á skaft-
ið sitt yfir glugganum, þar sem
þau sátu nú með hangandi stjel-
ið og störðu spekingslega út í
myrkrið. Og haninn sem var
framsögumaður bætti við:
-— Væri jeg í hennar sporum
þá mundi jeg velja injelstöppu
í jólamat, hún er svo kjarngóð
að jafnvel hanar gætu verpt
eggjum af henni.
Gamla forustukýrin með bjöll-
una stóð róleg á básnum sín-
um og tugði og tugði og var að
smá tvístíga með afturfótunum.
Loksins var hún búin með gjöf-
ina og fór nú að jótra og sneri
sjer og vatl á básnum til að
klóra sjer ofurlitið á bakinu,
loksins rjetti hún hausinn yfir
hyrsluna og ávarpaði hina kúna:
— Gleymdu nú ekki að leggja
þig á hina hliðina í kvöld, dóttir
mín. Á jólanóttina lialla kýmar
sjer að Kyndilmessunni — það
er góður og gamall siður. Og
svo lagðist hún sígandi á básinn,
beygði liausinn aftur með sjer
og jótraði með lokuðum augum.
— Hafið þið nú ekki liátt,
börnin góð, sagði hún skömmu
síðar. — Nú vil jeg hafa kyrð.
Jeg hefi ýmislegt að hugsa um
og rjett á eftir var hún farin að
hrjóta og umlaði í svefninum á
milli.
— Æ, nú er hann þarna aftur
dragsúgurinn, sagði hesturinn
og hnipraði sig upp í horn i
básnum. — Hún fóslra liefir vist
gleymt að byrgja vindaugað og
súgurinn næðir gegnum merg
og bein á mjer — hú-hú! Og svo
tvísteig liann til og frá á gigt-
veikum löppunum.
17' INDURNAR höfðu jetið upp
hjá sjer og stóðu nú hreyf-
ingarlausar og góndu út í myrkr-
ið meðan þær voru að jórtra.
Lambið litla hljóp fram og aftur
á mjóu fótunum löngu og ljek
sjer. Þó að það væri ekki nema
mánaðargamalt var það farið
að hafa gaman af að erta þá
fullorðnu. Sjerstaklega varð
hrúturinn reiður þegar það
gerði lionum þá móðgun að
koma til hans og láta eins og
það ætlaði að sjúga hann Enda
kom það fyrir oftar en einu
sinni, að hann slangaði það
svo óþyrmilega að það enda-
sentist yfir þvera króna og kúl-
veltist þar.
— Hvað eruð þið eiginlega að
rökræða um? spurði grisinn og
lagði aftur báðar framlappirnar
upp á milligerðina. Mjer heyrð-
ist þið vera að segja eitthvað
þarna í fjárkrónni, en jeg hefi
hálf slæma heyrn.
— Hvað ætli við segjum nema
ekki neitt, hreytti gamli hrútur-
inn út úr sjer. — En jeg hefði
gaman af að fræða þig á því,
að um næstu jól verður þú orð-
inn okfeitt svín, og þá kemur
einhver með snæri og bindur
um trýnið á þjer og dregur þig
úl.
— Dregur einhver mig út?
sagði grísinn og sneri sjer að
lcindunum. — Annars þarf jeg
ekki yfir neinu að kvarta hjerna
í bólinu minu, sjerstaklega síð-
an jeg fjekk svona mikið af
mómylsnu til þess að gösla í.
Þvi skyldi jeg þá vera dreginn
út? Og livað skyldi svo sem
eiga að gera við mig ef jeg
væri dreginn út?
— Það færðu að vita þegar
þar að kemur, sagði hrúturinn,
en mjer er óliætt að segja það,
að sú ferð verður engin skemti-
ferð hjá þjer og jeg býst tæp-
lega við að hægl sje að treysta
því, að þú komir nokkurntíma
hingað aftur, eftir að þú ert
farinn úl.
— Hvað er eiginlega þetta út?
spurði lambið sem hafði fæðst
þarna inni í fjóskumbaldanum
og liafði aldrei komið undir
hert loft. Það var ákaflega for-
vitið.
— Úti, svaraði hrúturinn, það
er ákaflega stórt hús, miklu
stærra en þetta lijerna, og þar
er heitt á sumrin og akur og
engi og skógur og gott gras, og
smali með hafurshorn, sem ver
okkur fyrir úlfunum. En samt
hefi jeg nú stundum stolist á
burt frá smalanum með góðri
vinkoriu minni þegar okkur
langaði til að vera nokkra daga
í næði. Það er alls ekki haúlu-
legt, ef maður hara snýr altaf
nefinu upp í vindinn og hefir
gát á úlfinum.
Þetta var svo háfleygt að
lambið hotnaði ekkert i því. Þá
fór hesturinn að gefa orð í belg:
— Þetta gerum við hestarnir
líka. Meðan jeg var folald og
elti hana móður mína upp um
lieiðar, vorum við stundum
fjöldamörg liross saman og
móðir mín var með bjöllu um
hálsinn. Ja, það var nú skemti-
legra í þá daga en nú. Á nótt-
inni lágum við saman í þjettum
hnapp, hún móðir mín og jeg
lágum í miðjunni, en sterkustu
hestarnir í útjöðrunum, en einn
hesturinn stóð altaf með nefið
ujip í goluna og hjelt vörð; og
þegar liann var orðinn þreyttur
stóð annar upp og tók við af
lionuiri. Og einu sinni kom björn-
inn og læddist eins og þjófur
ú nóttu, en þá voru tveir liest-
arnir, báðir skaflajárnaðir, ekki
lengi að taka mannlega á móti
honum. Jeg stóð og gægðist
undir kverkina á henni móður
minni, jeg man það alveg eins
og það hefði skeð í gær. Það var
ekki spaug að vera hjörn þá,
altaf man jeg hvað þeir slóu
hann óþyrmilega.
— Og samt tók sami bjarnar-
pabbinn hana elstu dóttur mina
og har liana burt með sjer milli
framlappanna, skaut bjöllukýr-
in inn í, því að hún hafði vakn-
að við samtalið. — Ef þú skyld-