Fálkinn - 10.08.1960, Blaðsíða 19

Byron og tízTcuherrann Brummel sárnt saman við ensku hirðina. Þeir voru engir vinir, en Byron öfundaði
hann fyrir glæsimennskuna. — T. h. eru skáldvinir Byrons, Coleridge, Wordsworth og Walter Scott.
flokksins, sem hann byrjar 1809 og
endar 1818, segir hann frá því, sem
fyrir augu bar á Italíu. Fyrstu tvö
ljóðin birti hann 1812 og þau vöktu
svo mikla athygli, að Byron gat sagt
með sanni: „Ég vaknaði einn morg-
uninn og fann að ég var orðinn
frœgur“.
Jafnframt því að hann vann að
Harold junkara orti hann önnur
kvæði, svo sem „Brúðurin frá Aby-
dos“ (1813), „Korsarinn" og „Lara“
(1814). Þau lýsa ástarævintýrum frá
hinum fjarlægu löndum, sem hann
hafði séð í ferðinni. Og enskar hefð-
ardömur heilluðust af þessum lýs-
ingum, sem nýjabrum var að, og hófu
Byron til skýjanna.
Árið 1815 varð afdrifaríkt fyrir
Byron. Hann afræður að hætta
glaumlífinu og giftast ungfrú Mil-
banke, sem var dóttir ríks óðals-
bónda. Ekki urðu samfarir þeirra
góðar og ofan á það bættust fjár-
hagskröggur. Þau eignuðust dóttur,
en síðan fór konan frá honum og
þau tóku aldrei saman aftur. Fékk
þetta mjög á hann. Og vinsældir hans
fóru hnignandi, níðsögur um hann
komust á kreik og hann tók sér þær
nærri. Eftir að gengið hafði verið
frá skilnaðinum fór hann til Sviss.
Og þar hittust þeir Shelley. Byron
hélt áfram til Feneyja, og lifði í
sukki. Skömmu áður en hann fór
frá Sviss, frétti hann að Mary Duff,
„unga ástin hans“ væri orðin geðveik.
Þetta gagntók hann og lýsir hann
tilfinningum sínum um þessar mund-
ir í kvæðinu „Draumurinn" og kvæða-
flokknum „Manfred", sem Matthias
Jochumsson þýddi.
„SATANISKI SKÓLINN".
í Feneyjum kynntist Byron átján
ára frú, sem gif t var sextugum greif a,
útlifuðum karlskrjóði. Móðir hennar
hafði gift hana til fjár. Tókust ástir
með greifafrúnni, sem hét Guiccioli,
og Byron varð fyrir hollum áhrif-
um frá henni. Hún kom honum
á réttan kjöl og vakti áhuga hans
fyrir ítalska frelsisvinaflokknum
Carboniari, sem hún fylgdi að mál-
um. Byron var mjög vinnusamur um
þessar mundir. Árið 1819 gaf hann
út söguljóðið „Mazeppa::, 1821 leik-
ritin „Marino Faliero", „Hinir tveir
Foscari" og „Kain“, en þau hneyksl-
uðu rammtrúaða Englendinga, sem
þótti Byron tala gálauslega um trúar-
efni. Árið 1819 byrjaði Byron að gefa
út „Don Juan“, sem hann lauk aldrei
við, og hélt þvi áfram næstu ár.
Vakti það verk hneykslun í Englandi,
enda réðst Byron óvægilega á margt,
sem Englendingum var heilagt. Hann
réðst á ríkisskipun Englands og enda
flestra Evrópuríkja, og taldi öllu
stjórnað í rammasta afturhaldsanda.
Ýms skáld urðu til að taka í sama
streng, og var þessi stéfna kölluð
„sataniski skólinn".
Byron vildi fyrst og fremst berjast
fyrir frelsi, gegn kúgun og fjötrum,
og hann sagði að maður „ætti að
gera meira fyrir þjóðfélag sitt en
yrkja ljóð“. Um þessar mundir voru
Grikkir að berjast fyrir frelsi sínu.
Vildi hann nú sýna vilja sinn í verki
og tók sér far til Hellas með skipi,
sem hlaðið var hergögnum handa
Grikkum, og hafði Byron keypt mest
af farminum fyrir sitt eigið fé. By-
ron komst til Meolongiu í ársbyrjnu
1824. En í apríl sama ár veiktist
hann af ólæknandi hitasótt og dó.
Grikkjum var óbætanlegt tjón að frá-
falli hans og þeir sýndu hug sinn
með því að fyrirskipa þriggja vikna
þjóðarsorg út af andláti Byrons. Lik
Byrons var sent til Englands, en
prestarnir neituðu því um leg í West-
minster Abbey, grafreit enskra úr-
valsmanna. Þess vegna var Byron
grafinn hjá lítilli sveitakirkju í Huc-
knall. Þangað gera sér ferð margir
aðdáendur hins ódauðlega skálds og
hugsjónamanns.
Hin mikla skrúðganga, sem nefnist
„Trooping the Colour“, og gengin er
til að minnast afmœlisdags Englands-
drottningar, var haldin í apríl s.l.
Hér sést drottningin sjálf á hestbaki
í hátíðarskrúðanum.
☆
Sá ágjarni er ekki sérgó'ður. Allt,
sem hann nurlar saman, lendir að
lokum til annarra.
★
Að launa illt með góðu er höfuð-
prýði kristilegrar breytni.
★
Auðmýkt er hin fyrsta undirstaða
allra dyggða.
★
Vér skulum breyta við óvini
vora eins og rósin, sem gefur ilm-
inn þeim, sem slítur hana upp.
Fálkinn, 25. tbl. 1960
19