Vaka - 01.04.1927, Side 94

204
RTTFREGNHR.
[vaka]
án þess að glata dómgreind sinni og sjálí'stæði. Reglu-
gerðin ber vott uni, að hann kann líka að læra af ís-
lenzkri reynslu og komast þó úr sporunum. Það yrði of
langt mál að gera hér grein fyrir reglugerðinni allri
saman, en eg ætla að tilfæra nokkurar merkustu setn-
ingarnar orðréttar:
,,í eldri deild skal kennslan miðtið við sjálfstæðan
einstaklingsþroska nemanda. Þar skal fara saman sam-
talskennsla, fyrirlestrar og bókasafnsstarfsemi. Áður en
kennslu er lokið hvert ár, skal hver yngri deildar nem-
andi, sem halda vill áfram námi við skólann, hafa valið
sér í samráði við kennara sína aðalnám næsta vetur.
Hann skal og hafa valið sér verkefni til sumarstarfs, er
sé í samræmi við það aðalnám. Skal áherzla lögð á, að
gera nemendur sem sjálfstæðasta við námið og kenna
þeim sem bezt tök á því að afla sér þekkingar og þroska
á eigin hönd“ (5. gr.). ,,Hver eldri deildar nemandi skal
við burtför úr skólanum skila verkefni í aðalnámsgrein
sinni, og skal próf hans aðallega vera í því fólgið“ (6.
gr.). „I eldri deild á heimiKsiðja að geta orðið aðalnám
þeirra nentanda, er það kjósa“ (8. gr.).
Eg hygg, að í þessurn greinum og þó einkum í f r a m -
kvæmd þeirra (sem nokkuð má ráða af skýrslunni
um próf nemanda úr eldri deild) sé fólgin fyrsta ný-
ungin, sem íslendingar hafa lagt til skólamála. Hún er
reist á grundvelli alþýðlegrar reynslu, en höfð hliðsjón
af erlendum dæmum. Það gefur góða von um, að hún
eigi ekki einungis líf, heldur mikinn þroska i vændum.
Trúin á farsæld og sáluhjálp fyrir bóklega þekkingu
er hjátrú frá uppfræðingaröldinni, sem er orðin eitt
mesta mein nútímans. Hún er upprunalega stofnuð af
bókvísum mönnum, sem höfðu þá rammskökku skoðun,
að állir menn væri fæddir með sömu hæfileika, og álykt-
uðu því, að öllum væri sama þörf á bókviti og sjálfum
þeim. Allir þekkja afleiðingarnar:
------fátt er skeytt um hjarta og hönd,
hausinn út er troðinn.
Ágætlega gefið fólk, sem er ekki hneigl til bókar, er
talið heimskingjar. Allt of lítið er hugsað um að gefa
bókaormunum sæinilega kjölfestu al' annari menntun.
Það er því heilbrigt spor, þótt djarflegt muni þykja, að
útskrifa mann af alþýðuskóla fyrir að hafa smíðað
„skrifborð með skúl'fum“.