Vaka - 01.11.1927, Blaðsíða 52

370
KRISTJÁN ALBERTSON:
LvakaJ
en að ánægja hennar al' að lesa raegi aukast, — sú
ánægja, sem Macaulay vildi ekki skifta fyrir kon-
ungakjör.
Bókhneigð þjóðarinnar hefir svo oft verið ýkt, rétt
eins og engin þörf væri framfara í því efni, að ég
fann ástæðu til þess að minna á það, að nautn hennar
af hókmenntuni takmarkast mjög af fálæti hennar og
menntunarleysi, og að hugur hennar er nú að fráhverf-
ast þær fyrir þá stefnu, sem íslenzkl líf hefir tekið í
hili. En það er fjarri mér að halda, að ekki megi tak-
ast að glæða ást á skáldskap og menntum með vorri
náttúrugreindu og alvörugefnu íslenzku þjóð, — ef
henni yrði séð fyrir nægum kosti góðra og ódýrra bóka.
En hér híður aðgerða stærsta viðfangsefni stjórnmála
vorra og það sem krefst bráðastrar úrlausnar.
íslenzkur framfaraandi hefir í mörg horn að líta.
Ræktun landsins er skammt á veg komin, samgöngur
erfiðar, húsakynni víða hágborin, bæði til sjávar og
sveita. En hið raunalegasta sem sagt verður um hag
þjóðar vorrar er það, að henni er meiri nauðsyn á
gnægð góðra bóka en ef til uill nokkurri annari þjóð,
og að engin læs þjóð á við að búa svo létegan og fá-
brcytilegan bókakost sem íslenzka þjóðin.
Stjórnmálamönnum vorum er skylt að láta sig þetta
varða, — svo sannarlega sem íslenzk lífsbarátta er ekki
einasta skepnuhirðing og sjósókn, heldur fyrst og
fremst barátta þjóðarsálarinnar fyrir tilveru sinni og
fyrir þroska. f þeirri baráttu hlýtur bókin að vera höf-
uðstoð hennar. Og það er sýnt, að íslenzkur bókakost-
ur verður ekki bættur svo að dugi, nema að ríkisvaldið
beiti sér fyrir þvi.
Það er nauðsyn að auka ræktun landsins, en hitt þó
engu síður, að rækta þjóðina. Það er nauðsyn að bæta
húsakynnin, en hitt þó engu síður, að fylla heimilin
af góðum bókum, — því þær eru ljós og ylur og prýði,
ekki sizt á fátæku heimili.