Fréttablaðið - 08.12.2009, Blaðsíða 24

24 8. desember 2009 ÞRIÐJUDAGUR
UMRÆÐAN
Birgir M. Guðmundsson skrif-
ar um vistvæna orkugjafa
Eitt stærsta viðskiptatækifæri Íslendinga á 21. öldinni er
án efa nýting umhverfisvænnar
orku í samgöngum. Aukin notk-
un innlendrar orku í samgöng-
um getur fært þjóðarbúinu gríðar-
leg verðmæti. Tækifærin eru til
staðar og ekki skortir á yfirlýs-
ingar íslenskra stjórnvalda en
verkin, uppskeran lætur standa á
sér. Ráðamenn á Íslandi þurfa að
láta verkin tala, draga vagninn og
stuðla að eftirspurn. Betur má ef
duga skal!
Nú er kreppa á Íslandi og styrk-
ing krónunnar og aukinn hagvöxt-
ur mikilvægari en nokkru sinni
fyrr. Menn tala um að lausnin
sé t.a.m. fólgin í nýsköpun, sjálf-
bærni og að spara þurfi erlend-
an gjaldeyri. Nýting íslenskrar
umhverfis vænnar orku í samgöng-
um felur allt þetta í sér. Spurning-
in er hins vegar sú, hvaða orka er
helst til þess fallin að koma í stað
bensíns og olíu? Hvaða orkugjafi
er þjóðhagslega hagkvæmastur
við núverandi aðstæður? Svar-
ið er klárlega ekki innflutningur
á meira bensíni og olíu í skiptum
fyrir dýran gjaldeyri.
Síðastliðna tvo áratugi hefur
vetni verið vinsælt í umræðunni
og ófá kokkteilboðin verið hald-
in því til heiðurs, en uppskeran
talar sínu máli. Nú heyrist minna
rætt um vetni og orðið vinsælla að
tala um rafmagnsbíla í kokkteil-
boðunum. En er rafmagn raun-
veruleg lausn í samgöngum í dag?
Hvað um metan? Metan hefur
ekki átt marga
stuðningsmenn,
þykir kannski
ekki eins spenn-
andi umræðu-
efni í fínu kokk-
teilboðunum.
Hins vegar er
sú staðreynd
á borðinu að á
annað hundrað
metan bílar, af
öllum stærðum
og gerðum, aka daglega um götur
Reykjavíkur og hafa gert á annan
áratug. Metan er málið!
Tækni rafmagnsbíla hefur svo
sannarlega verið að sækja á og
rafmagnsbílar munu klárlega
koma sterkir inn á næstu árum
eða áratugum, en höfum við efni
á því að bíða eftir því? Metan bílar
eru hér, fólksbílar, sendibílar,
strætisvagnar og trukkar (www.
metan.is). Þeir falla inn í fjöldann
og fáir verða þeirra varir. Sýnt
hefur verið fram á að metan má
framleiða í nægu magni í öllum
sveitar félögum landsins og þannig
skapa tekjur fyrir sveitarfélögin.
Metan bílar keppa ekki við fyrir-
tækin um orkuna og hljóta því að
skoðast sem eitt stærsta viðskipta-
tækifæri Íslendinga á 21. öldinni.
Þannig má nýta metan til að brúa
bilið á milli þess að nota jarðefna-
eldsneyti í samgöngum þar til að
rafmagn verður raunverulega
samkeppnishæft. Með réttu má
halda því fram að bensín sé for-
tíðin, metan sé nútíðin og rafmagn
sé framtíðin.
Höfundur er viðskiptafræðingur
og áhugamaður um
vistvænar samgöngur.
Eitt stærsta viðskipta-
tækifæri 21. aldarinnar
UMRÆÐAN
Höskuldur Sæmundsson skrifar um
kynbundið ofbeldi
Kæri bróðir.Miðvikudaginn 25. nóvember fór ég
í göngu. Þetta var góð ganga, bjartsýni,
blöðrur og stjörnuljós einkenndu hana en
það var annað sem ég staldraði við. Það var
sú staðreynd að aðeins örfáir karlmenn tóku
þátt í henni. Kannski hefði það ekki skipt
öllu máli ef ekki hefði verið um að ræða
göngu gegn kynbundnu ofbeldi.
Ég varð hugsi yfir því hversu fáir kynbræður
mínir tóku þátt í göngunni. Ekki batnaði það þegar
ég var spurður hvað ég væri að gera þarna. Kyn-
bundið ofbeldi virðist nefnilega vera kvennamál og
hér er rétt að taka fram að það voru kvenskörungar
sem ég met mikils sem spurðu en ekki einhverjir
gamlir karlfauskar.
Nýverið héldu Ungir jafnaðarmenn tvo fundi þar
sem fjallað var um dapurleg mál, annars vegar um
kynbundið ofbeldi og hins vegar mansal. Fundirnir
heppnuðust vel sem slíkir en helstu niðurstöður voru
svo sláandi að rétt er að birta þær hér:
• Rúmlega 22.000 konur á Íslandi hafa verið
beittar alvarlegu kynferðislegu ofbeldi
• Gera má ráð fyrir því að fimmta hver stúlka
undir 18 ára aldri sé misnotuð kynferðislega
• Tíundi hver strákur undir 18 ára aldri er
misnotaður kynferðislega
• Þriðja hver kona á Íslandi segist hafa verið beitt
kynferðislegu ofbeldi
• Götuvændi á Íslandi er að aukast
• Alla vega 59 konur hafa verið fórnarlömb man-
sals hérlendis skv. rannsóknum og líklega eru þær
mun fleiri
22.000 íslenskar konur hafa orðið fyrir nauðgun
eða tilraun til nauðgunar. Tuttugu og tvö þúsund.
Þetta er auðvitað ekkert annað en faraldur. Og
samkvæmt því sem maður heyrir er
aðgerðaáætlun, sem unnin var fyrir örfáum
árum vegna kynbundins ofbeldis, ekki virk.
Kannski er skýringa meðal annars að leita
í því viðhorfi sem tekur á móti manni þegar
mætt er í göngu á borð við þá sem nefnd var
í upphafi þ.e. að kynbundið ofbeldi sé bara
kvennamál.
Í langflestum tilfellum eru það karlar
sem nauðga. Það er því miður staðreynd
og það er þess vegna sem ég geri mér far
um að fara yfir götuna þegar ég er einn úti
að ganga að kvöldi til og mæti konu sem er
líka ein. Hvað þarf að breytast í samfélaginu til þess
að konur þurfi ekki að óttast að mæta karlmanni á
gangi og ég þurfi ekki að labba yfir götuna? Svarið
er auðvitað ekki einfalt en ég vil nefna tvennt sér-
staklega í þessu samhengi. Annars vegar að það er
ákaflega mikilvægt að stjórnsýslan geri sér sam-
hæfða aðgerðaáætlun um kynbundið ofbeldi á svip-
aðan hátt og gert var í kringum mansal og hefur
sannað gildi sitt nýlega. Og ekki bara útbúa áætlun-
ina, heldur vinna eftir henni. Þá er ekki síður mikil-
vægt að við karlar sýnum jafn mikinn áhuga á þess-
um málaflokki og konur og látum ekki þar við sitja
heldur sýnum hann líka í verki.
Og þá er komið að kjarna þessa bréfs til þín kæri
kynbróðir: Taktu þátt! Sýndu í verki að þér sé ekki
sama um þessi mál. 22.000 konur. Þetta eru mæður
okkar, dætur, systur, frænkur og vinkonur. Og við
þetta bætast líka synir okkar, feður, bræður, frænd-
ur og vinir. Þetta er ekki einkamál 50% þjóðarinnar.
Þetta er óásættanlegt samfélagsmein.
Bræður, hvar sem við stöndum í pólitík, hvar sem
við stöndum í samfélaginu, sýnum að við höfum
áhuga á raunverulegu jafnrétti! Þetta er þjóðfélags-
mein sem okkur ber siðferðisleg skylda til að
uppræta.
Bróðir, taktu þátt. Stöðvum kynbundið ofbeldi!
Höfundur er varaformaður Ungra jafnaðarmanna.
Opið bréf til karlmanna
UMRÆÐAN
Ingi Bogi Bogason skrifar um
þjóðkirkjuna
Átta guðfræðingar spyrja í grein í Fréttablaðinu 3. desember:
Hvert viljum við fara? Hafi þeir
þökk fyrir það. Í kjölfarið fylgja 23
spurningar sem staðfesta hve ráð-
villan og ráðleysið er átakanlegt
− ekki greinarhöfundanna heldur
okkar allra. Allar skipta þessar
spurningar okkur miklu máli.
Um þessar mundir er einblínt á
efnahagslega þætti hrunsins, sem
von er. En það var ekki aðeins til-
tekin efnahagsskipan sem hrundi
haustið 2008 heldur sjálfsmynd
okkar í öllum skilningi. Heimótta-
háttur og umkomuleysi virðast nú
hafa tekið við belgingi og sjálf-
birgingshætti fyrir hrun. Menn
gleymdu, viljandi eða óviljandi,
boðorðunum tíu og fornum dyggð-
um. Sumir bera meiri ábyrgð en
aðrir. Sumir lugu, aðrir stálu.
Við horfðum hins vegar allt of
mörg skilnings- og athafnalaus á.
Biedermann leynist víða …
En aftur að spurningum guð-
fræðinganna. Hvernig á að svara
þeim og hver? Óhjákvæmilegt er
að kalla á sviðið þann sem hefur
stóru hlutverki að gegna: íslensku
þjóðkirkjuna. Hún virðist standa
á hliðarlínunni eins og hún sé ekki
alveg viss um hlutverk sitt. Hún
ber ekki ábyrgð á því hvernig fyrir
okkur er komið. En þjóðkirkjan
má vita að hún hefur hlutverki
að gegna. Hennar er ekki bara að
spyrja spurninga. Hennar er líka
að benda á leiðir að verðugum
markmiðum
og gera okkur
kleift að feta
þessar leiðir.
Hennar ábyrgð
felst í að grípa
til aðgerða sem
leiða ok k u r
áfram og upp!
Þjóðkirkjan
hefur vel efni
á því að tala og
miklu fremur
efni á að leiða góð verk. Í kirkj-
um landsins er unnið mikið and-
legt uppbyggingar starf sem fer
hljótt, kannski of hljótt. Sálgæsla
og aðstoð við nauðstadda fer eðli
málsins samkvæmt ekki hátt. Fjöl-
breytt æskulýðs- og fjölskyldu-
starf kirkjunnar er þjóðinni mik-
ilvægt, ekki síst nú. Ef fleiri hefðu
hlustað á siða- og réttlætisboðskap
hennar væri kannski ekki eins illa
komið fyrir okkur.
Það er hárrétt hjá greinarhöf-
undum að siðræn bylting þarf að
eiga sér stað víða. En einhver þarf
að leiða hana, setja henni mark-
mið og vinna henni áætlun. Eng-
inn hefur sterkara umboð til þess
og enginn er færari eða bærari til
þess en íslenska þjóðkirkjan.
Ég óska eftir nýrri grein frá guð-
fræðingunum átta með uppástungu
um markmiðssetta áætlun um sið-
ræna umbreytingu á Íslandi.
Jafnframt óska ég þess sem leik-
maður að þjóðkirkjan leggi fram
aðgerðaáætlun um nýja siðbót.
Skapa þarf þjóðinni nýjan sáttmála
við sjálfa sig.
Höfundur er í þjóðkirkjunni.
Svar óskast við
23 spurningum
HÖSKULDUR
SÆMUNDSSON
BIRGIR M.
GUÐMUNDSSON
INGI BOGI
BOGASON
SEND IÐ OKK UR LÍNU
Fréttablaðið og Vísir hvetja lesendur til að senda línu og leggja orð í belg um
málefni líðandi stundar. Greinar og bréf skulu vera stutt og gagnorð. Tekið er á
móti efni á netfanginu greinar@frettabladid.is eða á vefsíðu Vísis, þar sem finna
má nánari leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort efni birtist í Fréttablaðinu eða
Vísi eða í báðum miðlunum að hluta eða í heild. Áskilinn er réttur til leiðréttinga
og til að stytta efni.
Það sést hverjir drekka Kristal
MEISTARAFLOKKUR KVENNA HJÁ FRAM BORÐA
ALLTAF Á Í KÓPAVOGI FYRIR
HVERN HANDBOLTALEIK
- ENDA STANDA ÞÆR SIG FRÁBÆRLEGA!
ÁFRAM STELPUR!
ÁFRAM STELP
UR!