Vikan - 19.09.1963, Qupperneq 29

svörum og þá verður allt í lagi.“
Húsið lians Gils var framúr-
skarandi viðkunnanlegt þótt
stíllinn væri ruglingslegur. Gegn-
um hina stóru glugga dagstof-
unnar var frábært útsýni yfir
vatnið, sem baðað var í mána-
sldninu. Gil og nokkrir vinir
lians voru þar fyrir þegar við
Jenny komum.
Mér til furðu þekkti Jenny þá
næstum alla. Þegar þurfti að
kynna hana, kallaði Gil hana
Fuglastúlkuna. Ég hló og heils-
aði þvínæst Loðfeldinum, Hvit-
ingjanum, Gullfætinum og
Hræðilegu Konunni.
„Mr. Delafield,“ sagði Gil.
„þetta nafn yðar gengur alls
ekki. Héðan í frá heitið þér
„Meginlendingurinn.“
Ég hneigði mig og sagði: „Sem
yður þóknast.“
I
Gil tók um báðar hcndur
Jennyar og gekk á bak aftur
til að virða fyrir sér búnað
hennar. „Vina mín,“ sagði hann,
„þú ert yndisleg." Hann sneri
sér að mér og spurði: „Sagði
Fuglastúlkan yður að ég licfði
farið með henni til að kaupa
hlússuna og pilsið?" ftg kinlcaði
kolli. Gil sleppti ekki hcndi
Jennyar. „Meginlendingur,“
sagði hann, „hér eigið dásam-
lega og mikilhæfa konu. Við
getum ekki án liennar verið.
Frábær í vélritun. Komuð þér
með ritvélina hennár?“ spurði
hann ákafur og ég sagðist hafa
gert ])að. „Gott,“ liélt Gil áfram.
„Okkar er að verða að brota-
járni.“ Hann hrost'i til Jennyar
og beindi síðan máli sínu til
min á ný: „Sagði hún yður
frá afgreiðslustúlkunni?"
„Nei,“ svaraði ég.
Jenny hvíslaði: ,.Ó góði Gil,
ekki,“ en hann hélt áfram:
„Fins og þið vitið, fór ég með
Fuglastúlkuna í bæinn til fata-
kaupa. Við fórum inn í cina af-
skaplega fína verzlun, og auð-
vitað var Fuglastúlkan í einum
þessara tötralegu kjólia sinna
og ég i götóttri skyrtu og göml-
um stuttbuxum. Afgreiðslustúlk-
an leit kuldalega á okkur og
vísaði okkur á ódvrasta varn-
inginn. Þá sagði Fualastúlkan
glymljandi röddu: „Enga vit-
leysu! Sýnið mér eitthvað af
betra taginu! ftg er ríkur sér-
vitringur!“
Allir viðstaddir ráku upp
skellihlátur. Ég starði á Jenny
furðu Tostinn. ITún var kafrjóð.
ftg vonaði að hun ofgerði ekki
i þessum tilraunum sínum til
að vera fyndin og léti hafa sig
að fífli. Gil hélt fast um lierðar
henni, annars hefði hún dregið
sig í hlé.
Matur var fram borinn og
utnræðurnar fengu nú alvarlegri
blæ. Flestir gestanna voru i fé-
lagi við Gil, svo að viðræðurn-
ar snerust um leikritið, sem
var að mótast bjá þeim þá stund-
ina.
Herðatréð hélt því fram, að
þó að endirinn kæmi á óvart,
væri hann engu að síður eðli-
legur, en Gil og ýmsir fleiri
voru á öðru máli. Um þetta urðu
fjörugar og jafnvel heitar rök-
ræður.
Jenny hafði ekkert lagt til
málanna, en þegar dró úr á-
kafa samræðnanna, spurði hún
kyrrlátlega: Gil, má ég segja
fáein orð?“
„Auðvitað, Fuglastúlka,“ sagði
hann. „Við erum öll svo vön að
æpa, að þú verður að fyrirgefa
okkur.“
Þau biðu álits hennar; ég
sá að hún var að reyna að herða
sig upp og gerði mér ljóst, að
Gil hafði látið hana lesa leik-
ritið. Guð minn góður, hugs-
aði ég, hún ætlar þá að gera
sig að fífli! ftg var . þann veg-
inn að grípa fram í, þegar Gil,
sem sat við hlið mér, sá hvað
ég ætlaðist fyrir og gaf mér
merki um að þegja.
Jenny sagði lágri röddu: Ég
fæ ekki séð að neitt sé athuga-
vert við endinn. Þið eruð öll
sammála um að hann sé álirifa-
mikill, en ykkur finnst liann
ekki eðlilegur.“ Hún þagnaði, en
hélt svo áfram: „Vandamálið
er að l)ví er mér virðist ekki
fólgið í endinum, heldur i sam-
ræðum ])eirra Jóa og Mariu i
öðrum þætti. Eins og hann er
nú, gerir hann það að verkum
að áhorfendum virðist endir-
inn ósennilegur. En ef þið gefið
þeim smávegis visbendingu •—-
látið koma fram i öðrum þætti
svolitinn ávæning af því, sem
Jói og María hafa í hyggju að
gera, þá verður endirinn að
mínum dómi ekki einungis á-
hrifarikur, heldur einnig trú-
legur og eðlilegur.“
Gil stóð á fætur og rétt'. henni
höndina yfir borðið.
„ftg óska yður til hamingju,
Meginlendingur,“ sagði liann.
Því miður eiga ekki allir
því láni að fagna, að eiga jafn
vel gefnar konur að lífsföru-
nautum.“
Þegar við vorum komin heim
og háttuð sagði ég A'ið Jenny
„Án þess að ég vilji særa þig
hið minnsta, elskan, þá vil ég
ráðleggja ])ér að fara varlega
í það að taka þátt í rökræðum
þessara hágáfuðu dýrkenda ÞaT-
íu á þann hátt, sem þú gerðir
í kvöld. Þeir þekkja þessi mál
eins og gólfið i svefnlierberginu
sinu og eru fljótir að sjá veil-
urnar i orðum þeirra, sem rök-
ræða við þá um list þeirra.“
Hún leit á mig sorgbitnum
augum og varir hennar skulfu.
„Þú mátt ekki misskilja mig,“
sagði ég. „ftg er ekki að gagn-
rýna það sem þú sagðir. Ég er
öllu fremur að vara þig við
upp á framtíðina að gera. Ég
vil ekki láta særa þig.“
„En var uppástunga mín ekki
nógu góð? Gil sagði að liún
væri það.“
VIKAN 38. tbL — 29
HVERNIG DÆMIR ÞÚ?
Hann heimtaði refsfeldinn.
Á velgengistímum loðdýraræktar hér á landi kom Jón Jóns-
son sér upp stórum refagarði.
Svo illa vildi til eitt sinn að vetrarlagi, að silfurrefur slapp
úr refabúi Jóns. Var hér um að ræða mjög verðmætt silfur-
refsafbrigði, sem gekk undir nafninu White face. Jón tilkynnti
hvarf refsins til viðkomandi hreppsstjóra og hóf jafnframt þær
tilraunir, er á hans valdi voru, til að handsama refinn. En þær
tilraunir báru engan árangur.
f 10 km fjarlægð frá refagarði Jóns Jónssonar var bærinn
Þorvaldsstaðir. Þar bjó Þrándur nokkur Þórðarson. Snemma
morguns, er Þrándur var að sýsla við búverk sín, kom hann
auga á ref í túnfætinum, sem sýnilega var að leitá ætis. Brá
Þrándur þegar við, sótti skotvopn og lagði refinn að velli. Kom
þá í ljós, að hér var á ferðinni silfurrefur Jóns Jónssonar, því
að hann var merktur bæði ættarmerki og sérmerki samkvæmt
lögum um loðdýrarækt. Refurinn var skotinn níu dögúm eftir
að hann slapp úr refabúinu.
Eftir að Þrándur hafði fellt refinn, tók hann refsfeldinn í
vörzlur sínar og taldi hann eign sína. Feldurinn var talinn all-
verðmætur. Þessu vildi Jón ekki una og krafðist þess, að feld-
urinn yrði afhentur sér sem réttum og löglegum eiganda.
Á þessa kröfu gat Þrándur engan veginn fallizt. Hann sagð-
ist hafa skotið refinn sem hvern annan villiref. Sér hefði ekki
verið ljóst fyrr en eftir dauða refsins, að hér hafi verið um
að ræða ref úr refagarði. Þrándur taldi, að enda þótt refur-
inn hafi áður verið í eignarráðum Jóns Jónssonar, hefði sá
eignarréttur glatazt, þegar refurinn slapp úr haldi og tók að
ganga villtur og skaðlegur eignum manna. Lagaheimildir væru
fyrir því, að slík dýr væru réttdræp, en af því mætti væntan-
lega leiða þá ályktun, að banamanni dýranna væri heimilt að
nýta sér verðmæti þeirra, ef einhver væru.
Jón Jónsson taldi, að Þrándi hefði að vísu verið það víta-
laust að fella dýrið, en af þeirri heimild yrði ekkert ráðið um
eignarréttinn að dýrinu dauðu og þar með um eignarréttinn
að feldinum. Jón kvað ref þennan fæddan og uppalinn í refa-
garði sínum og hefði hann því óumdeilanlega verið eign sín.
Vegna ófyrirsjáanlegra orsaka hefði refurinn sloppið úr refa-
girðingunni, en við það eitt ætti eignarrétturinn ekki að falla
niður. Jón kvaðst þegar hafa gert allar tiltækar ráðstafanir
til að handsama refinn. Þessar ráðstafanir hefðu að vísu engan
árangur borið, en engu að síður taldi hann, að refurinn hefði
verið háður eignarráðum sínum, þegar Þrándur drap hann.
Jón taldi það því öldungis ljóst, að hann ætti refsfeldinn og
enginn annar.
Spuming Vikunnar: HVOR Á REFSFELDINN?
Sjá svar á bls. 44.