Vikan - 23.06.1966, Blaðsíða 44

Flosagjá á Þingvöllum
ftR«ft-$PORT
sliarU-sUín tv
Kafaraútbúnaður af fullkomnustu
gerð fyrirliggjandi.
Þessi heimsfrægu merki mæla með
sér sjálf.
Þetta er mynd frá fangelsi í
Kongo. Kæfandi hiti á dag-
inn og ískalt á nóttunni.
Þarna er safnað saman vasa-
Hendurnar biðja
Hann kom og1 lagði myndina á
skrifborðið. Myndin var frá ó-
hreinu, steikjandi heitu fangelsi
fyrir utan I,odja í Kongó. Mynd
af svörtum höndum, sem van-
mátta teygðu sig út um þröng
götin á fangelsisveggnum.
Það var herflugmaðurinn Bert-
il Skogsberg sem tók þessa mynd,
í sína tíð, þegar hann var flug-
maður í Iiði Sameinuðu þjóðanna
í Kongó. í minnisbók sína skrif-
aði hann:
— Við höfðum flogið að litl-
um bæ sem heitir Lodja, fyrir
ncrðan Kasai, til að reyna að
stilla til friðar milli tvggja kyn-
flokka senj áttu í blóðugum bar-
dögum, sín á milli.
Fyrsía kvöldið: Við göngum
fram hjá litlu húsi, sem er hlað-
ið úr steinum og leir. Þakið er
ryðguð eg beygluð járnplata.
Það eru engir gluggar, aðeins göt
í vegginn, með rimlum fyrir.
Þetta er fangelsi. Fólk stjakar við
mér, það vi 11 ekki að mér dvelj-
ist þarna. Ámáttlcg hljóð heyrast
innanfrá- Hendur eru réttar út,
biðjandi en vanmáttka. Mér verð-
ur flökurt, mér skilst að þeir séu
dæmdir til að deyja þarna inni,
hitinn hlýtur að vera óbærileg-
ur undir járnþakinu. Hvað hafa
þeir brotið af sér? Iívað hafa
þeir gert? Ég spyr, en enginn
getur svarað. Þetta eru vasaþjóf-
ar og morðingjar. Við göngum
áfram, en hræðilega átakanleg
hljóð fanganna fylgja okkur.
Nú eru liðin fjögur ár. Þið
munið eftir nöfnunum . .. Lulua-
bourg . . . Léopoldville . • . Kasai.
Kvalahljóð og stunur frá litlu
fangelsi í Lodje hafa þagnað.
Fangelsið er þarna samt enn-
þá. Sama fangelsið, sömu kæf-
aiuli þrengslin innan skítugra
múranna, sömu litlu götin í
glugga stað, sama ryðgaða járn-
þakið, í brennandi sólinni, sem
þjófum og morðingjum. Allir
fá sömu hegningu: hægfara,
kvalafull an dauða ....
um miskunn
skín beint niður í hádeginu. Ekki
nokkur andvari um þetta leyti
árs og vatnið þornar upp í hitan-
um. Sami kæfandi hitinn. En
ekki sömu mennimir. Við vitum
að flestir voru dæmdir til meira
en fjögra ára. En — haldið þið
að þeir geti verið sömu mennirn-
ir, eftir fjögur ár á þessum stað?
Ekki í þessu fangelsi.
Nokkur mannslíf, hundruð
mannslífa gera livorki til né frá
í hinu hræðilcga blóðbaði í
Kongó. Negrakynflokkar hafa
malað hvor annan niður í
hundruð ára, áður en hvíti kyn-
flckkurinn k<^m til skjalanna í
Afríku, Og nú, þegar þeir hafa
rekið hann af höndum sér, hef-
ur afríska menningin erft og til-
einkað sér hinar grimmdarlegu
aðferðir hvítu mannanna til við-
bótar.
Ilið nýja Kongó fæddist með
miklum kvölum. Margir þeirra
Belga og annarra hvítra manna,
sem bjuggu í Kongó og byggðu
upp landið- þora elcki að snúa
„heim“. Þeir vita að í mörgum
landshíutum ráða uppreisnar-
seggir, sem lialda því fram að
hvítir menn eigi ekki annað skil-
ið en pínslir og daúða. Allir sem
eiga útvarp eru álitnir njósnarar
og eru settir í fangelsi. Og fang-
elsin eru það sama og hægfara,
þjáningarfullur dauði, þar sem
þessir grimmdarseggir ráða.
En hið nýia Kongó )»arl' á hjálp
hvítra manna að lialda, meðan
íhúarnir eru að koma sér upp
nothæfri stjórn.
Sx'artur herforingi í Elisabet-
ville sagði fyrir nokkru: „Það er
ekki l ægt að ætlast til þess að
við getum náð þeim árangri á
fáum árum, sem Evrópubúar
hafa verið í fleiri aldir að læra.
En biðið bara. Kongó er á upp-
leið“!
^ VIKAN 25. tbl.