Vikan - 03.08.1967, Blaðsíða 48

BÆTT VIB ARNA WAAG
UM FUGLASKOIUN.
NÁTTÚRUVERND SB
FLEIRA
TEXTI: GYLFI GRÖNDAL
Teikningar Arnþór Garöarsson
Frá Flatey.
Myndirnar tó
Baltasar.
SÍÐUSTU ÁRIN HEFUR mátt sjá á sumrin víða úti í náttúr-
unni menn, sem láta fara lítið fyrir sér einhvers staðar í ná-
munda við fuglabyggðir, — með góðan kíki í höndunum og
Fuglabókina í vasanum. Hér eru fuglaskoðarar á ferð, menn
sem hafa yndi af að kynnast stöðugt nýjum og nýjum fuglum og
læra að þekkja þá á útliti þeirra, flugi og fögrum söng. Fuglaskoð-
un er tómstundagaman, sem mjög hefur farið í vöxt síðustu árin.
Raunar má segja, að almennt hafi áhugi á náttúrufræðum aukizt,
og er það vel. Samtímis hafa menn vaknað til meðvitundar um nauð-
syn náttúruverndar. Hefur það mál verið ofarlega á baugi á opin-
berum vettvangi í sumar.
VIKAN heimsótti Árna Waag fyrir nokkru og ræddi við hann um
þessi mál. Árni er mjólkurfræðingur að mennt, en fékk snemma
áhuga á fuglum. Hann hefur aflað sér góðrar þekkingar á þeim og
nóttúrufræði almennt. Hann hefur að undanförnu annazt þáttinn
Á víðavangi í útvarpinu, skrifað nokkrar greinar um fugla í Nátt-
úrufræðinginn og tekið þátt í mörgum rannsóknarferðum fugla-
fræðinga.
— Ég hef alla tíð haft áhuga á fuglum og flestu sem náttúrunni
viðkemur, sagði Árni. Ég er að vísu uppalinn í Reykjavík, en þeg-
ar ég var strákur var ég í sveit á Snæfellsnesi og komst þar í
kynni við dýr og gróður. Dvöl mín þar varð mér alveg ómetan-
leg, og ég hygg að flestir kaupstaðabúar sem kynntust sveitinni
á sumrin, hafi sömu sögu að segja. Ég tel það mikla afturför, að
ekki skuli vera hægt að senda velflest börn í sveit eins og áður
var. En við því er sjálfsagt ekkert að gera. Þróunin hefur verið
sú, að bændabýlum hefur fækkað, en þéttbýlið aukizt. Einnig hafa
48 VIKAN »• tbl-
aðstæður til sveita breytzt mikið. Vélarnar eru komnar til sög-
unnar, og þess vegna eru minni not fyrir börn í sveit. Áður var
hægt að nota þau til ýmissa snúninga, láta þau reka hesta og sækja
kýr og sitthvað fleira. Með því móti komust börnin í kynni við hina
villtu náttúru, og slíkt er hverjum manni ómetanlegt. Ég álít að hjá
langflestum börnum leynist áhugi á dýrum og náttúru, og þennan
áhuga þarf að glæða.
— Hefur ekki áhugi almennt á fuglum og náttúru farið vaxandi?
— Jú, hann hefur aukizt verulega undanfarin ár. Margir borg-
arbúar eru sveitamenn í eðli sínu, og eftir því sem byggðin þétt-
ist, þeim mun fjær eru þeir uppruna sínum. Það er því borgarbúinn,
sem fyrst kann að meta hina villtu náttúru. Enginn veit hvað átt
hefur fyrr en misst hefur, segir máltækið. Þess vegna er áhuginn
á náttúruskoðun mestur í þéttbýlinu. — Fuglabókin, sem Almenna
bókafélagið gaf út fyrir nokkrum árum, hefur áreiðanlega átt
drjúgan þátt í því að glæða áhuga almennings á fuglum og fugla-
skoðun. Hún er tvímælalaust ein merkasta bók um náttúrufræði,
sem komið hefur út hér á landi. Að vísu má segja, að enn vanti
sérstaka bók um íslenzka fugla. Enda þótt allir íslenzkir fuglar séu
með í Fuglabókinni, væri gaman að fá bók eingöngu um þá, sem
byggð væri á frumgögnum og hefði að geyma mjög nákvæmar
upplýsingar. Fuglar eftir Bjarna Sæmundsson er góð bók svo langt
sem hún nær. En hún er fyrir löngu orðin úrelt. Bjarni varð um of
að treysta á aðra við samningu hennar, og einnig hafa óhemju
margar tegundir bætzt við síðan hans bók kom út.
í þessu sambandi iangar mig til þess að minnast á kennslu í
náttúrufræði í skólum hér á landi. Ég álít, að hún. sé allsendis