Vikan - 29.05.1969, Blaðsíða 39

EGGERT KRISTJANSSON & CO. H.F.
HAFNARSTRÆTI 5 SÍMI 11400
EINANGRUNARGLER
yfir 20 ára reynsla
10 ára ábyrgö
Einskonar matur
Að fimmtán dögum liðnum heim-
sótti mig læknir, sem gaf mér lyf.
Hann lét fjölskyldu mína líka vita
af mér. En þegar fólkið mitt ætlaði
að heimsækja mig, neituðu lög-
reglumenn því um aðgang og
sögðu: Við verðum að vernda dótt-
ur yðar, sökum þess að unnusti
hennar hyggst selja hana á hóru-
hús í Tyrklandi. Þeir handtóku líka
systur mína og unnusta hennar.
Margir deyja í fangelsinu í Saló-
niki og enginn kemur þaðan heill
heilsu. Fangelsið var byggt fyrir
síðustu aldamót og síðan hefur það
ekkert verið endurbætt nema hús-
næði varðmannanna. Utveggirnir úr
steini eru næstum hálfur annar
meter á þykkt, innveggirnir kring-
urr? áttatíu sentimetrar. Gólfrýmið í
klefunum er tvisvar sinnum tveir
metrar og þeir eru ætlaðir fyrir
fjóra fanga hver. Þeir eru glugga-
lausir og eina loftrásin örmjó rifa
uppi undir þaki. Engir svefnbekkir
eru í klefunum, heldur verður mað-
ur að liggja á beru gólfinu. Þeir
sem hlotið hafa dóm fá teppi, hinir
sem eru í gæzluvarðhaldi hafa enga
yfir- eða undirbreiðslu. Einu sinni á
dag er föngum gefinn eins konar
matur, og jafnoft er þeim fylgt á
sameiginlegt salerni. Veturinn get-
ur orðið kaldur í Salóniki, allt upp
í þrjátíu stiga frost, og þá frýs
slagableytan í klefunum. Á sumrin
■er hitinn óþolandi og maður verður
að standa með andlitið við loftrif-
una til að geta dregið andann.
Ekkert næði til aö
láta sárin gróa
Fyrsta mánuðinn í fangelsinu
hlaut ég „aðeins" slög og misþyrm-
ingar. Sárin sem ég hafði hlotið.
hér og þar um líkamann fengu ekki
næði til að gróa. Síðan virtust þeir
loks átta sig á því að ekki borgaði
sig að misþyrma mér, því að þeir
byrjuðu á sálrænum pyndingum í
staðinn. Þeir vöktu mig um miðjar
nætur, hótuðu að drepa Meletis fyr-
ir augum mér, lofuðu mér pening-
um ef ég játaði, neyddu mig til að
hlusta á hroðalegar sögur um fjöl-
skyldu mína . . . ég man það ekki
allt. Ég reyndi að láta sem ég hefði
misst vitið, en það tókst ekki.
Eftir tvo mánuði var ég ekki
lengur ég sjálf, ég var ekkert. Ég
gerði þá hvað sem mér var sagt og
skrifaði undir hverja játninguna af
annarri, sagði frá öllu sem ég var
spurð um. Ég man ekki nákvæmlega
hvað það var. Loks urðu þeir
ánægðir og slepptu mér.
En lögreglan fylgdist áfram með
hverju mínu fótmáli. Þegar ég
reyndi að verða mér úti um /innu,
vöruðu þeir vinnuveitandann við að
ráða mig. Ég varð nokkrum sinnum
í viku að fara á lögreglustöðina og
gefa mig fram hjá öryggislögregl-
unni.
Hann ætlaði ekki
heim aftur
Þegar hér var komið hafði Mele-
tis einnig undirritað játningu upp á
tíu síður vélritaðar, er lögreglan
hafði skrifað. Þeir breyttu skrifinu
margoft og að lokum hafði hann
ekki hugmynd um hvað hann undir-
ritaði. Herforingjaklíkan hafði
ákveðið að senda hann til Stras-
bourgar, þar sem hann átti að vitna
að hann hefði hlotið góða meðferð
og að ( Grikklandi væru hvorki
pólitískar ofsóknir né pólitískir
fangar. Þegar hann kæmi aftur
skyldi hann fá nýtt veitingahús,
íbúðarhús, peninga — allt sem hann
óskaði sér.
Ég fékk að verða samferða til
Aþenu þegar Meletis fór. Hann
hafði ekki minnzt á að hann ætlaði
að strjúka, en ég fann á honum að
hann ætlaði ekki að snúa aftur. Við
töluðum um framtíðina rétt eins og
hann væri að fara í frí. Ég grét
stöðugt því ef til vill myndum við
aldrei sjást framar.
Grikkland þráir þig!
Ég heyrði í brezka útvarpinu að
Meletis hefði strokið. Ég gladdist
fyrir hans hönd og hugleiddi hvern-
ig ég sjálf gæti komizt á eftir.
Aðeins nokkrum klukkustundum
síðar sótti lögreglan mig. Hvað
vissi ég? Hvar var hann? Hverjir
höfðu hjálpað honum? Hvar bjó
hann? Þeir neyddu mig til að skrifa
honum bréf, þar sem ég bað hann
að koma aftur, en ég stílaði það
þannig að hann hlyti að sjá að ég
hefði skrifað það nauðug. Lögregl-
an skipulagði einnig stefnumót á
Ítalíu og ég fór þangað ásamt að
minnsta kosti tuttugu fulltrúum her-
foringjastjórnarinnar. Ég var látin
hringja til Meletisar áður og biðja
hann að koma. Samtalið var hlerað
og ég notaði svo ofhlaðin orðatil-
tæki að hann skildi að um gildru
var að ræða. Ég sagði: Komdu aft-
ur til okkar elskaða og frjálsa Grikk-
lands, ástin mín! Öll þjóðin þráir
þig! Hann skildi og kom ekki.
Hvernig Georgía sjálf flýði vill
hún ekki tala um. Hugsanlegt er að
fleiri geti flúið á svipaðan hátt, og
ekki nær nokkurri átt að gefa her-
foringjaklíkunni neinar vísbending-
ar. í einu grísku blaðanna, sem auð-
vitað segja ekki annað en herfor-
ingjarnir vilja heyra, stóð fyrir
skömmu skrifað að norska lögregl-
an hefði rænt Meletis í Strasbourg
og myndi sennilega pynda hann til
bana til að kreista upp úr honum
fróðleik um athafnir grísku stjórn-
arinnar! En í Noregi hrósa þau
hjónaleysin happi, ætla að giftast
og fá sér vinnu f landinu. ☆
22. tw. VIKAN 39