Vikan - 15.01.1970, Blaðsíða 30
Árið 1943 urðu þýzk skip við
Helgelandsströnd í Noregi fyrir árásum margra flugvéla
frá brezku flugvélamóðurskipi
Fimmtíu þúsund tonnum var sökkt á tæpum
tveim klukkustundum. Eitt
áætlunarskip, Hurtigruten að nafni, var hið eina,
sem eftir var ofansjávar á svæðinu eftir
árásina.
Þessu afreki samveldanna var veitt mikið rúm í brezkum
blöðum um þetta leyti. En ástæðan til þess,
að árás þessi heppnaðist var
nákvæmt starf, sem unnið var af norsku sammstarfs-
mönnum á Oneyju og Renga.
Þessi grein segir frá því.
EINN GEGN
ÞÚSUND
John lá grafkyrr í gilinu, sem
skýldi honum að nokkru leyti.
Hann heyrði æstar raddir neðan
frá gilbotninum, um 70 metra
fyrir neðan hann, þegar Þjóð-
verjarnir komu auga á hellinn
með vopnunum og senditækjun-
um. Og í sömu andrá heyrði hann
öskur og skipanir, sennilega þeg-
ar þeir fundu aðstoðarmann hans,
Hilmar, sem hafði grúft sig nið-
ur í einiviðarkjarrið.
John hafði klifrað upp hlíðina,
þegar Þjóðverjarnir þustu niður
í gilið, og nú lá hann fáeina
metra frá brúninni. Það brakaði
í lynginu, þegar þýzk hermanna-
stígvél þrömmuðu framhjá hon-
um . . . en þeir höfðu enn ekki
komið auga á hann. Þetta var
þriðja sendisveitin, sem Þjóð-
verjarnir sendu af stað til að
rannsaka umhverfið eftir að
þýzki herlögregluþjónninn í þess-
um andstvggilega olífugræn?
búningi hafði farið framhjá hon-
um í aðeins IV2 metra fjariægð.
Þá kom sjóliðinn. Það glamp-
aði á Schmeisser-vélbyssuna
hans, og gylltu gotnesku bókstaf-
irnir í orðinu „Kriegsmarine“
glóðu á húfunni hans. Eitt æs-
andi andartak hélt John, að sjó-
liðinn ætlaði að halda áfram, en
þá var eins og hann stirðnaði
upp og hann sperrti upp augun.
John miðaði Luger-byssunni
sinni á hann og hleypti af. .. .
Skotið misheppnaðist. Hann
skaut án afláts á Þjóðverjann,
sem að lokum tókst að komast
í skjól á bak við stein. Lugerinn
var orðinn tómur, hann kastaði
honum frá sér og greip Salong-
riffilinn.
Hann hafði skilið Sten-byssuna
eftir í hellinum, honum féll ekki
við þess konar vopn. En honum
hafði tekizt að grípa með sér
einn 9 mm Luger, eina Webley-
skammbyssu, kal. 38, þennan
Salong-riffil með magasíni og
einnig Long-riffil. Bretar voru í
vandræðum með vopn á þessum
tíma og urðu fyrst af öllu að
hugsa um þær deildir sínar, sem
áttu í orrustum.
Sjóliðinn skaut með vélbýss-
unni, og nokkur af skotunum
komu ískyggilega nærri. John
svaraði í sömu mynt, Salong-
riffillinn var með „diopter“-kíki
og hann var svo lengi að miða
samanborið við það að andstæð-
ingur hans notaði vélbyssu á 20
metra færi. Skotin frá vélbyss-
unni flugu það nálægt höfði
Johns að hann hljóp ósjálfrátt í
skjól. En hann varð að fá þessu
lokið. Hann gaf sér tíma til að
miða nákvæmlega, og þegar
hann hafði hleypt af, heyrði
hann öskur andstæðingsins. Hann
fékk þó senda frá honum eina
kúlnahríð í viðbót, svo að John
bjóst við að öskrið hefði verið
stríðsöskur.
Nú heyrði hann rödd fyrir of-
an sig, sem kallaði: Marine! Mar-
ine! Nú var John ekki til set-
unnar boðið, hann gaf sér ekki
tíma til að gefa andstæðingi sín-
um nánari gætur, heldur hljóp af
stað. En þá kom hann auga á
herlögreglu bak við stein fáeina
metra frá sér. Þýzki herlögreglu-
maðurinn, sem hafði nú einnig
komið auga á John, öskraði:
Schiesse nicht! Schiesse nicht!
(Skjóttu ekki). Samtímis sendi
hann John langa kúlnahríð úr
skammbyssunni sinni. John hafði
ekki haft neitt persónulega á
John Kristoffersen virðir fyrir sér
landslat'ið, þar sem hann komst undan
hvínandi kúlnahríð Þjéðverja hinn
eftirminnilcga maídag árið 1944. Sund-
ið, sem hann óð yfir, sést ofarlega á
myndinni.
móti sjóliðanum, sem hann hafði
skipzt á skotum við. En þessi
andstyggilegi græni einkennis-
búningur og hugleysisleg fram-
koma sjóliðans hleyptu illu blóði
í hann. Möguleikarnir til að kom-
ast undan voru sáralitlir, en
þrátt fyrir það gat John ekki
komizt hjá því að sjá hið skop-
lega í þessum ’eik. Þeir voru al-
veg eins og fveir krakkar að
vega salt. í hvert skipti sem
John hlóð byssuna, stóð upp og
skaut, hvarf Þjóðverjinn skyndi-
lega, en rétt aðeins til að birtast
aftur með eldspúandi vélbyssu.
Og þá var það John, sem beygði
sig niður og dróg sig í hlé.
Hann var nú orðinn skotfæra-
laus, kastaði tómum rifflinum til
Þjóðverjans, þreif skammbyss-
una upp og bjóst til að skjóta.
Fyrsta skotið mistókst.... en hið
næsta hitti herlögreglumanninn í
kjálkann. Hann öskraði átakan-
30 VIKAN 3- tbl-