Vikan - 03.05.1984, Blaðsíða 46

II Framhaldssaga
skipanir frá hinum hrokafulla
Makarov — og núna þessi hljóðláti
landi hans sem bauð honum aö
rabba við sig og bar upp við hann
hættulegustu bón sem hann haföi
nokkru sinni fengið. „Þaö hlýtur
þó að vera aö þeir láti Rússa koma
í okkar stað ef þeir byggja eitt-
hvað hernaðarlegt? ’ ’
„A endanum,” samsinnti
Mydland. Hershöfðinginn hafði
upplýst hann vandlega um þetta
atriöi. „En hvað er bandspotti
langur? Það veit enginn hvaö
kann að gerast. Við veröum að fá
upplýsingar á meöan við getum. ’’
Folvik sat þegjandi og drakk
kaffið sitt. I þetta skipti veitti það
honum enga vellíðunarkennd.
„Eg endurtek þaö,” sagði Myd-
land hljóðlega. „Þaö hugsar eng-
inn verr um þig fyrir að neita.”
„Gottogvel.” Oröin voru lengi
að komast út. „Eg skal hjálpa.
En hvar geymum viö loftskeyta-
tækið?”
„Anniefelur það.”
„Eg verð líka að vita hvernig
þaö starfar.” Núna heyrðist
þrjóskutónn í rödd Folviks. „Það
gæti eitthvað komið fyrir hana. ’ ’
„Það væri öruggara að skilja
bara eftir skilaboð handa henni á
fyrirfram ákveðnum stöðum.”
Folvik hristi höfuðiö. „Nei,”
sagði hann. „Það eru allir hver
ofan í öörum hérna. Þaö er betra
að ég hitti hana stöku sinnum
framvegis eins og ég geri núna.”
Mydland ræddi þetta ekki frek-
ar, fyrirkomulagiö gæti hvort eð
er orðið skammvinnt. Hann sýndi
Folvik hvernig loftskeytatækið
starfaöi og hvernig átti að mata
það á dulmálinu fyrir eiginlega
sendingu. Hann varð eftir þegar
Folvik fór, vogaði sér ekki út í fá-
eina klukkutíma. Athugasemdin
um kjaftaganginn í Longyearbæ
hafði hittímark.
Næsta dag heyrði Folvik sögu
sem kom honum til að hríðskjálfa
og reyndi ásetning hans til hins
ýtrasta. Sagt var að rússneskir
lögreglumenn hefðu handtekiö
Paul Mydland og annan mann og
sakað þá um njósnir.
5. KAFLI
„SEM NORSKIR borgarar í starfi
hjá Store Norske hafa þeir allan
rétt á að vera hér.” Prebensen
sýslumaður talaði hljóðlega, með
öllum þeim sannfæringarkrafti
semhannhaföiyfiraðráða. Hann
sat gegnt Stolypin við langa,
svartflekkótta borðiö í ráðstefnu-
salnum. Frammi á gangi gætti
rússnesk landamæralögregla
Mydlands og Haakons.
„Þeir eru njósnarar,” sagöi
Stolypin hljómlaust, túlkurinn
bergmálaði næstum hirðulausan
valdsmannstóninn í orðum hans.
„Þeir komu ekki beint frá Svea,
þeir voru ekki í könnunarferð. Þið
ljúgiðallir.”
„Eg andmæli þessari ásökun.”
Stolypin svaraöi ekki strax.
Hann teygði sig fram og tók upp
litla norska fánann sem stóö við
hliðina á þeim rauöa sovéska á
borðinu miöju, íhugaði viðbrögð
sem hann haföi þegar lagt á ráðin
um. Ohagganlegt sjálfsöryggi
hans var einkenni manns sem hef-
ur verið á toppnum árum saman.
Hann horfði á fánann, meö bláa og
hvíta krossinum á rauðum feldi,
vaföi honum svo með einum fingri
um litla stöngina. „Er þaö þetta
sem þið viljið?” spuröi
hann. Sýslumaðurinn horföi
staðfastur á Rússann á móti, haföi
stjórn á skapi sínu. Fyrirmæli
hans frá Osló voru að halda jafn-
væginu hvað sem það kostaði.
Hann var eini yfirmaðurinn á
Svalbaröa sem vissi af tvöföldu
hlutverki Mydlands. Núna var þaö
stjórnmálalega mikilvægt að
koma mönnunum tveimur burt.
„Það kemur flugvél frá Tromsö
á morgun,” sagði hann. „Þeir
geta farið aftur með henni.”
Stolypin lék sér að litla fánan-
um, stuttir fingur hans vöfðu hon-
um um stöngina og af aftur og
gerðu Prebensen gramt í geði. „I
okkar landi skjótum við njósn-
ara.”
„I okkar —” sýslumaðurinn dró
seiminn er maður saklaus þar
til sekt ersönnuð.”
Aminningin var ekki dulin.
Hrukkótt andlit Rússans
harðnaði. „Þetta er ögrun af
ásetningi ríkisstjórnar þinnar,”
sagöi hann.
Prebensen horfði óhvikull yfir
borðið, löng hakan einbeitt. At-
hugasemd hans um réttlæti hafði
greinilega hitt í mark, annars
heföi Stolypin ekki breytt um um-
ræðuefni. Þó aðstaða hans sjálfs
væri veik átti hann enn tromp á
hendi, en það helsta var löngunin
sem Sovétríkin virtust hafa til að
halda uppi sameiginlegri stjórn.
Gat hershöfðinginn hætt á að það
fyrirkomulag færi út um þúfur
fyrr en ætlað var? Prebensen gat
sér til aö það gæti hann ekki.
„Ef þú treystir ekki ríkisstjórn
minni,” sagöi hann, „þá hef ég
ekki um neitt að velja annað en að
draga mig í hlé. Þú getur dregið
norska fánann niöur á Svalbarða
öllum.”
Stolypin rumdi en virtist róleg-
ur. „Eg segi þetta ekki persónu-
lega,” sagði hann. „Sjálfur hef ég
trú á hreinlyndi þínu.”
Prebensen hneigði höfuöiö næst-
um því hæönislega í viðurkenning-
arskyni. „Eg er feginn því,” sagði
hann kaldhæöinn. „Aftur á móti
verð ég að standa fast á rétti mín-
um til að taka á gerðum norskra
borgara eins og mér þykir við
hæfi. Rétt eins og þú gerir við
sovéska borgara!” Hann sagöi
ekki fleira. Afgangurinn lá í aug-
um uppi: annaðhvort fara
Mydland og Haakon eða ég.
„Og hvar verða þessir tveir. . .
„borgarar”... ínótt?”
„Heima hjámér.”
„Þeir ættu að vera í varðhaldi.”
„Kæröir fyrir hvaö? Skilríki
þeirra eru í lagi.” Prebensen vissi
aö hann haföi sigraö, þó þetta væri
hótun sem hann gat ekki vænst að
beita aftur. Þar af leiðandi gerði
hann sigurinn hóflegri með sátta-
tilboði. „Eg skal persónulega sjá
til þess aö þeir veröi á flugvellin-
umámorgun.”
„Gott og vel.” Stolypin setti
fánann aftur á sinn stað. „Eg tek
loforö þitt til greina. Nú eru önnur
mál sem þarf aö ræða. Til dæmis
flugvöllurinn. Viö þurfum annað
flugskýli fyrir Aeroflot... ”
Hann ætlaði að setja upp verö
fyrir að sleppa mönnunum tveim-
ur þó hann óskaði þess enn að
hann vissi hvaö þeir voru aö gera
þá þrjátíu tíma sem liðu frá því að
þeir fóru frá Svea og þar til þeir
komu til Longyearbæjar. „Það
þarf líka að bæta aðra aðstöðu. Eg
þarf á fullri samvinnu þinni að
halda.” Já, verðiðyrði hátt.
Viku síðar var flokkur
rússneskra landamæralögreglu-
manna í könnunarleiðangri við
veiöimannakofann í Van Mijen-
firði og fann merki um veru
skijeger-anna þar, þær fáu
ábendingar sem jafnvel varkár-
ustu menn gátu látiö sér yfirsjást:
sígarettustubb, umbúðasnepil af
matarskammti, það sem verst var
af öllu, örlítinn olíublett í
snjónum.
Olían hafði verið þakin snjó en
kom aftur í ljós þegar vindhviða
blés burt nýfallinni mjöllinni.
Þegar liðþjálfinn sem stýrði hópn-
um sá blettinn fór hann að skoða
allt svæðið. Hann hirti ekki um
kuldann heldur mokaði snjónum
burt með vettlingaklæddum hönd-
unum þar til hann kom að harð-
fenninu þar sem Sea Kinginn hafði
staðið. Hann lét menn sína grafa
þarna af sömu þolinmæði sem
væru þeir fornleifafræðingar,
rakti farið og vissi fyrir víst að
þarna hafði lent þyrla. Hann gat
aftur á móti ekki dæmt um hve
margir menn hefðu verið þarna
eða hvert þeir hefðu farið. Skíða-
slóðin var alveg horfin.
Makarov var önnum kafinn aö
gera uppdrátt fyrir Stolypin þegar
hann var ónáðaður með því að
barið var að dyrum.
„Kom inn,” hrópaði hann.
Ungi Rússinn í eftirlitinu,
Paputin, kom inn, andlit hans
ljómandi af ákefö. „Félagi
ofursti,” gusaði hann út úr sér.
„Einn eftirlitshópurinn fann
ummerki um hernaðarumsvif við
Van Mijenfjörð. Við veiðimanna-
kofa.”
Makarov reis á fætur og skoðaöi
kortið á veggnum. „Hafa þeir
tilvísun?” spurði hann.
Paputin rétti honum bréfmiða,
stóð svo auðmjúkur og beið.
„Segðu þeim að skilja fjóra
menn eftir þarna og senda hina til
baka.”
Makarov sendi eftirlitsmanninn
burt, stóð svo kyrr og skoðaði
útlínur kortsins. Hershöfðinginn
myndi vilja vita ástæðu fyrir því
að mennirnir lentu þarna. Það
virtist óhjákvæmilegt að það varð-
aði mennina tvo sem þeir höfðu
sleppt.
FREDERIK Folvik mætti á vakt
um miðjan dag, fylgdi venju-
legum skyldum við vaktaskipti:
aðgætti veðriö og loftþrýstinginn
sem lesa mátti af krómaöri loft-
voginni frá Negretti og Zambra í
Croydon, Englandi; yfirfór þær
fáu komur og brottfarir sem voru
á skrá.
„Það eru líka úti tvær sovéskar
þyrlur,” sagði norski starfsfélag-
inn. „Það er enginn áætlaður
komutími.”
„Þið þurfiö ekki að hafa áhyggj-
ur af þeim.” Paputin hafði heyrt
til hans. „Þið eigið ekki að hiröa
um annað en almenna umferö. ”
„En við þurfum að vita af öllum
hreyfingum,” andmælti Folvik.
„Þetta kemur ykkur ekki við!”
Rússinn var svo stuttur í spuna að
jaðraði við reiði.
Framhald í næsta blaði.
46 Vikan 18. tbl.