Vikan - 16.07.1987, Blaðsíða 18

NORRÆNIR
MÚRBRJÓTAR
Þrátt fyrir fjölmargar jákvæðar breytingar
eiga konur enn langt í land með að sitja við
sama borð og karlmenn á mörgum sviðum í
þessu þjóðfélagi sem öðrum. Fenginn árangur
hefur sannarlega ekki náðst af sjálfu sér hcld-
ur vegna áralangrar, þrotlausrar baráttu
kvenna fyrir jafnsjálfsögðum mannréttindum
og jafnrétti kynjanna er.
Hópur kvenna hefur unnið að samnorrænu
verkefni sem kallað er Brjótum múrana. Þetta
er Ijögurra ára verkefni sem er unnið að til-
stuðlan norrænu ráðherranefndarinnar.
Nokkrar þessara kvenna þinguðu nýlega hér
á landi. Margt er líkt í þessum löndum hvað
varðar þróun atvinnuþátttöku og starfsval
kvenna en annað er ólíkt. Um 70-80% kvenna
á Norðurlöndum vinna á verslunar-, þjón-
ustu-, kennslu- og umönnunarsviði en sama
prósentuhlutfall karla vinnur við landbúnað,
skógrækt, fiskveiðar, iðnað, samgöngur og
stjórnun.
Tilgangur verkefnisins Brjótum múrana er
að „þróa og prófa leiðir til að brjóta niður
þá múra sem aðskilja vinnumarkaði karla og
kvenna. Þetta er jafnréttisverkefni og mark-
mið þess er að auka fjölbreytni í náms- og
starfsvali kvenna og tryggja atvinnuöryggi
þeirra með aðgerðum sem beinast bæði að
menntakerfinu og atvinnulífinu." í þessu sam-
bandi hefur verið komið upp ýmsum tilrauna-
verkefnum á sviði menntunar og atvinnu á
afmörkuðum svæðum á öllum fimrn Norður-
Hluti fulltrúa Brjótum múrana (frá vinstri): Anne Uee Youden, Monika Tamm-Buckle, fram-
kvæmdastjóri norrænu jafnréttisnefndarinnar, Valgerður Bjarnadóttir, Inge Mærkedahl, Gunnel
Brameus og Drude Dahlerup.
löndunum. Síðan er auðvitað meiningin að
miðla því áfrarn sem vel gefst. Vikan fékk
konurnar fimm, sem eru verkefnisstjórar hver
í sínu landi, til að segja frá því sem þar er
helst að gerast.
Valgerður Bjarnadóttir, Akureyri: „Það er
ýmislegt að gerast hjá okkur á Akureyri en
það sem kannski ber hæst núna og hefur
borið mestan árangur er námskeið fyrir konur
sem eru að stofna fyrirtæki. 22 konur hafa
tekið þátt í námskeiðinu og eru þær flestar
að vinna að því að stofna fyrirtæki eða hafa
þegar gert það. Þannig verða von bráðar bara
á Norðurlandi eystra fast að 20 ný fyrirtæki
í eigu kvenna. Segja má að allnokkrar þessara
kvenna hafi tekið nýja stefnu í lífinu eftir
námskeiðið því stofnun fyrirtækis var þeim
áður bara fjarlægur draumur. Við erum einn-
ig um þessar mundir að gera heljarmikla
könnun á stöðu kvenna í fjórum af stærstu
fyrirtækjum Akureyrarbæjar. Þar ræðum við
við konur í stjórnunarstörfum til að komast
að því livað það er sem letur eða hvetur kon-
ur til að taka að sér stjórnunarstörf. Væntan-
lega fáum við svör við þessu í haust og þá
ættum við að geta sagt eitthvað um hvað
hægt er að gera til að auka hlut kvenna í
stjórnun."
Inge Mærkedahl, Danmörku: „í Dan-
mörku erum við að vinna að könnun á starfi
og möguleikum kvenna í fyrirtækjum en það
eru tveir bankar og eitt málmiðnaðarfyrir-
tæki. Aðferðir okkar eru þær sömu og annars
staðar. Við athugum starfsskiptingu milli
kynjanna og reynum að finna út með viðtölum
hvers vegna þessi skipting á sér stað. Við erum
þegar komnar með niðurstöður úr málmiðn-
aðarfyrirtækinu. Málmiðnaður hefur löngurn
byggst á þungavinnu; þar sem líkamlegur
kraftur hefur ráðið úrslitum um afköst. Þetta
fyrirtæki notar aftur á móti mjög fullkominn
stýribúnað en slík tæki draga úr mikilvægi
þungavinnunnar og gera konum því kleift að
takast á við verk sem áður voru einungis á

18 VIKAN 29. TBL