Vikan - 10.01.1991, Síða 44
JÓNA RÚNA KVARAN MIÐILL SVARAR BRÉFI FRÁ VIKULESANDA
DAUÐINN ER EKKITIL
SÁLRÆN SJÓNARMIÐ
Kœra Jóna Rúna!
Ég veit ekki hvar ég á að byrja en vandamál mín eru tvö. Samt er eins
og þau byrji bœði á sama punktinum. Ég er undir tvítugu, á unnusta
og lítið barn og við erum mjög hamingjusöm saman. Annað vandamái
mitt er að ég er svo hrædd við dauðann. Þegar ég var lítil stelpa
pœldi ég oft í því að ég myndi ekki vera hér að eilífu. Ekki vera
endalaust hjá þeim sem ég elska. Öll þessi ár hefur þessari hugsun
skotið upp í hugann af og til. Þegar ég er ein með þarninu mínu og
jafnvel að hugsa um lífið sjálft fer ég kannski að hugsa um dauðann
upp úr þurru.
Þegar þetta kemur yfir mig finnst mér alltaf eins og allir vinir mínir og
œftingjar verði ennþá á lífi en ég ein í dauðanum. Ég trúi á Guð og
vil trúa því að til sé himnaríki og þar muni aitir hitfast eftir dauðann.
Aftur á móti líst mér ekkert á tilhugsunina um endurfœðingu og
þannig hugsanir hvarfla líka að mér og tel ég það óæskilegt. Ég vil
ekki endurfæðast sem hungrað barn - kannski í Afríku. Ég vil fá að
hitfa þá sem ég elska.
Þá er það hitt vandamálið. Það kemur iðulega fyrir þegar ég er að
fara að sofa að mér finnsf ég finna einhvers konar nálægð þeirra sem
eru farnir. Fyrir tveim til þrem árum hafði ég fil dœmis á tilfinningunni
að hjá mér stœði gömul kona og stryki stundum léft yfir kinnina á mér.
Ég er alls ekki að gefa ískyn að ég hafi einhverja hœfileika og sé ekki
neiff en finn þó þetta. Aftur á móti hef ég í svefnrofunum skynjað
dökkklœddan mann við fótagafi dóttur minnar og fundist eins og
hann væri ekki hliðhollur okkur. Viltu hjálpa mér, kœra Jóna Rúna,
hjálpa mér til að losna við óttann við það óþekkta.
Með fyrirfram þökk,
Lára.
Kæra Lára! Þakka þér
innilega fyrir einstak-
lega einlaegt bréf og
vonandi getum við greitt eitt-
hvað úr því sem liggur svona
þungt á huga þér. Við notum
innsæi mitt til glöggvunar og
lítillega kann að vera að við
notumst við táknin í skriftinni
þinni til samanburðar.
Að marggefnu tilefni vil ég
taka skýrt fram að þjónusta
þessi, sem Vikan býður les-
endum sínum að njóta með
mínum stuðningi, er og verður
fyrst og fremst að miðast við
stuðning við þá sem eru heil-
brigðir. Læknar, sálfræðingar,
geðlæknar og félagsráðgjafar
eru þær starfsstéttir sem
hugsaðar eru til að leysa
vandamál og veikindi fólks en
alls ekki sálrænn aðili eins og
ég. Mitt hlutverk er miklu frem-
ur hugsað til að auðvelda heil-
brigðu fólki, sem er að fara í
gegnum tímabundið ástand
vandræða og vesens, að fá frá
hlutlausum aðila eins og mér
einhver viðmiðunaratriði til
samanburðar við sitt eigið mat
á hlutunum. í svörum mínum
felst þvi fremur leiðsögn en
lausn.
Sem sagt, elskurnar, ég
kann engar þær lausnir mála
sem fallið geta undir leiðir þær
sem hefðbundnir sérfræðingar
eru sérhæfðir í. Minn vilji er að
nota náðargáfu þá sem mér er
gefin í vöggugjöf á kærleiks-
ríkan, hreinskilinn og skyn-
samlegan máta og þannig
kannski verða einhverjum Ijós
í tímabundnu myrkri með vilja
mínum til þeirra verka sem ég
leysi af hendi. En hvað um
þetta, elsku Lára, við sjáum
hvað okkur tekst að finna út úr
þessu tvennu sem svekkir þig
mest.
ALLIR HVERFA HÉÐAN
Það er nú einhvern veginn
þannig með okkur flest að við
finnum til ótta viö það ókomna,
að minnsta kosti stundum og
er hreint ekkert óeðlilegt við
það. Þú ert því afar venjuleg
að þessu leyti þrátt fyrir allt. Ef
við til að byrja með íhugum
dauðann dálítið þá leyfi ég
mér að fullyrða aö hann sé
ekki til nema í huga þeirra sem
eftir lifa. Ef við ímyndum okkur
að líkaminn sé eins og bíll,
sem þarf bæði bensín og ann-
að til að vera gangviss og að
auki bílstjóra til að hann keyri
ekki á hvað sem fyrir verður,
þá er til samanburðar hægt að
segja að sálin sé í sama hlut-
verki og bílstjórinn. Ef hún
hverfur úr líkamanum er hann
óstarfhæfur eins og yfirgefinn
bíll og bílstjóralaus óneitan-
lega er. Bílstjórinn gufar ekki
upp þó hann yfirgefi bíl sem er
ónýtur. Hann heldur áfram að
vera til og lifa því lífi sem hann
kann að vera hæfur til.
Þú kemst ekki hjá því einn
góðan veðurdag að hverfa úr
líkama þínum og hverfa héð-
an af jörðinni til annarra og
áðuróþekktra heimkynna. Svo
er reyndar með okkur öll. Erfitt
er að láta sér detta í hug að
það sé endilega þrautin þyngri
að upplifa þennan viðskilnað
en svo er nú samt hjá okkur
flestum.
Engan þekki ég sem ótil-
neyddur vill þurfa að yfirgefa
þá sem viðkomandi elskar og
hverfa héðan af jörðinni. Þar
eru tilfinningar þínar nákvæm-
lega í samræmi við það sem
algengast er hjá okkur
flestum. Við ákveðum brottför-
ina ekki sjálf og við getum
engan farmiða keypt til ein-
hvers fyrirfram ákveðins stað-
ar hinum megin grafar. Þess
vegna verður það að vera okk-
ur Ijóst á meðan við erum á
jörðinni að þegar kalllið kemur
erum við um tíma tilneydd til
að yfirgefa líkamlega þá sem
við elskum, en ekki andlega.
Óni TILGANGSLAUS
Ef þetta er rétt er óttinn til-
gangslaus og til þess eins lík-
legur að gera okkur nánast
ókleift að lifa lífinu lifandi og þá
um leið að njóta samvistanna
við þá sem við elskum á með-
an við erum svo heppin aö
geta það. Það ert þú augljós-
lega því þú segir að þú og litla
fjölskyldan þín séuð ósköp
hamingjusöm og það er yndis-
legt.
Þetta leiðir hugann að því
hvort við séum ekki langt frá
þeim sem við unnum ef við
erum í sálrænu uppnámi yfir
því sem við engan veginn get-
um komist hjá þegar þar að
kemur. Ótti og aðrar áhyggjur
44 VIKAN l.TBL. 1991