Vikan - 29.07.1993, Blaðsíða 31

SALARKIMINN
SIGTRYGGUR JÓNSSON SÁLFRÆÐINGUR
SVARAR LESENDUM
Bréf til Sigtryggs geta snúist um samskipti kynjanna, sam-
skipti barna og foreldra, samskipti milli hjóna, kynlif og
annaö þaö sem lýtur aö sálfræöi og sálfræöilegum vanda-
málum. Bréfin mega vera nafnlaus eöa undir dulnefni.
Utanáskriftin er:
Sigtryggur Jónsson sálfræöingur, Álftamýri 3,108 Reykjavík
Kæri sálfræöingur
Ég veit ekki hvort þú getur
nokkuö hjáipaö mér eða
hvers vegna ég er að skrifa
þér. Ástæöan er sú aö ég er
búin aö gera ótal tiiraunir til
aö hjálpa mér sjálf og ekkert
hefur dugaö.
Ég þjáist eins og svo margir
aðrir af offitu. Ég er, hef veriö
og verö of feit. Ég hef fariö í
ótal heimatilbúna megrunar-
kúra, pakka-megrunarkúra og
fleira og fleira en ekkert dug-
að.
Þaö er alveg sama hvaö ég
geri, þaö dugar í smátíma og
síðan er ég fallin í gamla fariö
aftur og alltaf versnar ástand-
iö meö árunum.
Ég er tæplega þrítug og ein
og löngu búin aö gefa upp
alla von um aö ástandið
breytist. Samt ætla ég aö
labba meö þetta bréf út í póst-
kassa og vita hvaö þú segir
um málið. Kannski er ekki öll
von úti enn.
I von um einhver svör.
Ein alltof feit.
Kæra “alltof feit“
Ekki ertu nú alveg búin aö
gefa upp alla von fyrst þú ert
að hafa fyrir því að skrifa mér,
en svartsýn ertu. Og svart-
sýnin mun alla tíð vinna gegn
þér. Ef þú trúir því ekki sjálf
að þú getir breytt þessu á-
standi, hver á þá að geta haft
trú á þér?
ÁSTÆÐUR OFFITU
Ástæður offitu geta verið lík-
amlegar og þær þekki ég ekki
svo mikið. Það gera hins
vegar læknar. Ástæðurnar
geta líka verið sálrænar og að
öllum líkindum er þaö algeng-
ari orsök. Þar sem þú skrifar
afskaplega lítið um sjálfa þig
veit ég ekki hvort þú hefur leit-
ÞJAIST
að læknis en tel það þó lík-
legt. Ég ráðlegg þór samt aö
ganga algerlega frá þeim
möguleika með rannsóknum
og þannig að þú sért sjálf öld-
ungis viss að ekki sé um lík-
amlega orsök að ræða. Síð-
an held ég að ég verði að ráð-
leggja þér að leita þér faglegr-
ar aöstoðar sálfræöings eða
annars sem með svona mál
kann að fara. Ég ætla mér
ekki þá dul að geta aðstoðað
þig með stuttu bréfi í máli sem
þú árum saman hefur ekki
getað gert neitt við.
SÁLRÆNAR ÁSTÆÐUR
Hinar sálrænu ástæður
offitu hafa með sjálfsmynd
þína að gera. Einkum þann
þátt hennar sem snýr að
sjálfsvirðingu og sjálfstrausti
og viðhorf þitt til sjálfrar þín.
Sjálfsvirðingin er eins og
orðið segir sú virðing sem þú
berö fyrir sjálfri þér. Þessi
virðing birtist í því hvernig þú
gerir kröfur til annarra um
virðingu, ást og tillitssemi.
Hvernig þú sinnir sjálfri þér,
útliti, skoðunum, viðhorfi,
löngun og hinum mismunandi
hlutverkum þinum. Hvort þú
undirstrikar það sem þú ert
eða reynir að fela það og
sýna eitthvað annað o.s.frv.
Sjálfstraust er það traust
sem þú berð til sjálfrar þín,
bæöi sem persónu og sem at-
hafnamanneskju. Hvort þú
þarft mikiö að verja þig, út-
skýra og réttlæta skoðanir
þínar, viðhorf og athafnir, eða
hvort þú ert tiltölulega sátt við
sjálfa þig og tekur sigrum og
mistökum á svipaðan hátt.
Með jákvæðum viðbrögðum.
Með viðhorfi þínu til sjálfrar
þín á ég við það hvort þú sért
ánægð eða óánægð með
sjálfa þig og hvað þú gerir viö
því sem þú ert óánægð með.
Rífurðu þig niður eða byggir
þig upp. Hvað sérðu þegar
þú lítur í spegil og hvernig
bregstu við. Ertu mikilvæg
persóna í lífi þínu eða er líf
þitt meira eða minna „bara af
því bara“.
MIKILVÆGI
SIÁLFRAR ÞÍN
Tvennt langar mig að taka út
og fjalla svolítið sérstaklega
um. Annars vegar um mikil-
vægi sjálfrar þín og hins veg-
ar um hlutverk þín í lífinu.
Þú ert mikilvægasta per-
sónan í lífi þínu og verður það
alltaf. Þess vegna skiptir máli
hvernig þú ert, lítur út og villt
að aðrir sjái þig. Vitanlega
klæðir þú þig á morgnana,
ferð í bað, í klippingu, kaupir
þér föt o.s.frv. Þú átt hins
vegar að gera þetta vegna
þess að þú ert þú og vilt eitt-
hvað ákveðið í þessum efnum
en ekki vegna þess að þaö er
nauðsynlegt eða heppilegt.
Þannig átt þú að klæða þig í
ákveðin föt vegna þess að þú
vilt líta út á ákveðinn hátt.
Það sama gildir um það
hvernig þú lætur klippa þig,
kaupir þér föt eða gleraugu
eða hvað það nú er. Þú ert
einstök og þú gerir hlutina
vegna þess. Ef svo er ekki er
þér of mikiö sama um sjálfa
þig og þá verður líka öðrum
sama.
Þú vilt eitthvað og átt að
stefna að því leynt og Ijóst.
Svo mikilvæg ert þú.
HLUTVERK ÞÍN í LÍFINU
Þú hefur mörg hlutverk i lífinu.
Þú ert kona, þú ert mann-
eskja, þú ert sjálfstæð, þú ert
líklega starfsmaður einhvers
staöar, þú ert dóttir og svo
mætti lengi telja. Öll höfum
við mismunandi hlutverk og
mörg hlutverk, sem við hlaup-
um á milli, allt eftir því hvaða
hlutverk er mikilvægast í það
og það skiptið. Þessi hlutverk
eigum við að undirstrika
vegna þess að þetta erum
við. Þú átt að undirstrika það
að þú ert kona en ekki bara
einstaklingur. Þú átt að undir-
strika það að þú ert mann-
eskja meö sjálfstæðan vilja,
skoðanir, viðhorf og tilfinning-
ar. Þú ert það mikilvægur
einstaklingur og hlutverk þín
það mikilvæg að þú átt að
undirstrika þau og þig en ekki
reyna að vera eitthvað annað
en þú ert.
Reynsla mín hefur kennt
mér að þessi atriði eru mjög
mikilvæg þegar um er að
ræða fólk með offituvanda-
mál. Flestir slíkir einstakling-
ar eiga það sameiginlegt að
eiga í erfiðleikum á þessum
sviðum.
í von um að þér farnist vel
og þú breytir um stefnu kveð
ég-
Gangi þér vel.
Sigtryggur.
15.TBL. 1993 VIKAN 31