Vikan - 29.07.1993, Blaðsíða 66

I ■ ■ I MARIO VAN PEEBLES

Leikkonan
Salli
Richards-
son og
Mario Van
Peebles í
hlutverk-
um sínum
í Posse,
en í þeirri
mynd eru
allir hvítu
mennirnir
illmenni
(meö einni
undan-
tekningu),
en svörtu
mennirnir
einstök
góömenni.
Þegar allur hópurinn var sfð-
an saman kominn fóru pabbi
og Nimpsey að grínast sín á
milli og ég vildi leyfa þeim að
gera það sem þeim datt í hug.
Þannig datt þessi setning upp
úr Nimpsey án þess að hún
væri í handritinu. Það eru á-
kveðnir hlutir sem er kannski
erfitt að henda reiður á ef
maður er ekki hluti af viðkom-
andi menningarsamfélagi.
Þetta var svona svipað eins
og þegar ein konan úr kvið-
dómnum, sem dæmdi lög-
reglumennina í Rodney King
málinu saklausa, fór að rétt-
læta gerðir þeirra, gjörsam-
lega út í hött, eins og allir vita
sem sáu myndbandið frá mis-
þyrmingunum á honum.
Húmorinn er mismunandi eftir
því hvaða hópur á f hlut. Ann-
að sem ég hef gaman af við
kvikmyndagerð er að koma
Mario leggur á ráóin fyrir töku á einu
atriöa myndarinnar Posse.
upp með andstæður eins og
til dæmis að þegar eitt aðal-
einvígið í myndinni á sér stað
er gamall og tannlaus maður
að horfa á rétt eins og um
kappleik væri að ræða og
hann hlær eins og vitleysingur
þvert ofan í atburðarásina.
Það má ekki gleyma að þetta
er vestri en ekki nákvæm eft-
irlíking af raunveruleikanum
og ætti því ekki að vera tekið
of alvarlega. Ef þú sérð að þú
ert farinn að taka sjálfan þig
of alvarlega við gerð svona
myndar er kominn tími til að
draga í land og hlægja aðeins
að sjálfum þér.”
- Þú segir að það hafi verið
mikið grínast á meðan tökur á
myndinni stóðu yfir, hvernig er
það fyrir þig sem leikstjóra að
halda stjórninni við þannig
kringumstæður?
„Eg hafði fullkomna stjórn á
því hvað var látið vera með í
myndinni við klippingu henn-
ar. Það var margt sem var
skilið eftir á klippiborðinu sem
hentaði betur fyrir aðra eða
öðruvísi mynd. Ég var með
ákveðna heildarmynd í huga
sem ég held að hafi tekist vel
að ná fram. Ég var ekki að
reyna að gera mynd eins og
Glory eða Gandhi og áhorf-
endahópurinn verður hinn
sami og sér myndir með
Stallone, Schwarzenegger og
Clint Eastwood. Ef hægt er að
gera mynd sem er spennandi
og skemmtileg en segir á
sama tíma eitthvað aðeins
meira en bang, bang, bang þá
er tilganginum náð.”
SVERTINGJAR I
FALLBYSSUFÓDUR
- Það er mikil áhersla lögð á
að ná að segja frá sögulegum
staðreyndum í myndinni og
það má segja að í henni séu
nokkrar sögur sagðar samtím-
is. Það er sagan um stríð Am-
eríku og Kúbu, sagan um
ferðina yfir slétturnar og þorp-
in sem voru byggð af blökku-
mönnum. Hver þessara
sagna gæti verið kvikmynd út
af fyrir sig. Þér hefur ekki
komið í hug að láta eitthvert
þessara viðfangsefna eiga sig
og einbeita þér meira að hin-
um?
„Þú mátt ekki gleyma því
að ég leikstýri myndinni en
skrifaði ekki söguna. Eitt sem
ég vildi gera var að gera
mynd með epísku yfirbragði
og segja stóra sögu. Mér
fannst það verða að koma
fram í Posse hvar hópurinn
sem við fylgjum lærði meðferð
skotvopna. Það voru aðeins
örfáir svertingjar sem fengu
að ganga í fótgöngulið amer-
íska hersins 1890. Þeir voru
umsvifalaust settir f fremstu
víglínu og notaðir í fallbyssu-
fóður. Þeir sem lifðu af þá
eldraun voru aðeins bestu
skytturnar, þannig að mér
fannst athyglisvert að láta
myndina byrja á einum stað
og fara síðan eitthvað allt
annað. Stundum finnst mér
þessi hreyfanleiki vinna betur
með sögunni f kvikmyndum
og það hefur líka mikil áhrif á
hvernig myndin er tekin.
í Posse erum við að fjalla
um villta vestrið sem var ó-
endanlega stórt og víðfeðmt
og því er mikið af tökunum
með gleiðhornslinsu. í New
Jack City er New York sögu-
sviðið og þar var allt miklu
þrengra skotið til að ná inni-
lokunartilfinningunni í stór-
borginni fram á hvíta tjaldinu.
Það er rétt hjá þér það eru
margir athyglisverðir karakter-
ar sem koma fram í myndinni
og það hefði verið hægt að
gera sér kvikmynd sem
byggðist upp á samskiptum
brots af þeim persónum sem
við fáum að kynnast en satt
að segja gat ég ekki hugsað
mér að sleppa neinum þeirra
úr myndinni. Sumir hafa líka
gagnrýnt mig fyrir að hafa
jafnmikið af sterkum einstak-
lingum í kringum mig þegar
ég er f aðalhlutverkinu en það
er stílbragð sem ég hafði
gaman af við gerð þessarar
myndar. í næstu mynd sem
óg geri nálgast ég viðfangs-
efnið kannski allt öðruvísi og
hef einfaldleikann í öndvegi.”
OFBELDI HEFUR
EKKI SÖMU MERKINGU
FYRIR SVARTA
OG HVÍTA
- /' Hinum vægðariausu vildi
Clint Eastwood koma til skiia
boðskap gegn ofbeldi en það
er eins og ýtt sé undir ofbeldi
sem einu lausninni á vanda-
málunum í Posse. Hvað finnst
þér um þessa gagnrýni?
„Því er auðsvarað. Hinkr-
aðu aðeins á meðan ég sæki
byssuna mína,” segir Mario
og mundar hendina og lætur
sem hann ætli að skjóta mig
en fer síðan að hlæja. „Ég veit
að þeir áhorfendur sem koma
á Posse sjá miklu meira of-
beldi í öðrum myndum og þær
hafa kannski ekkert annað
gildi. Þú verður að athuga
hvernig mynd við erum að
tala um, ég held að það sé
varla hægt að gera friðsam-
legan vestra. í myndinni talar
einn af þeim sem standa að
baki hugmyndinni um þorp
sem byggð eru svertingjum
um að lögin séu til að vernda
alla Ameríkana. Þegar hann
er síðan drepinn segir aðal-
hetjan að það skipti sig engu
hvaða aðferðum er beitt til að
réttlætið nái fram að ganga.
Sá fyrrnefndi er með sömu
hugmyndafræði og Martin
Luther King en hinn fylgir hug-
myndum Malcolm X. Bæði
Malcolm og Dr. King voru
drepnir og eini munurinn er að
einn helgidagur er tileinkaður
minningu þess síðarnefnda.
Það er mjög erfitt að biðja
fólk, sem hefur verið kúgað,
að svara fyrir sig án þess að
beita ofbeldi. Ég þarf að velja
þann boðskap sem ég vil að
komi fram í myndum mínum
og ég get ekki sagt allt. Þræl-
arnir höfðu nýverið fengið
frelsi þegar Posse á að gerast
og margir þeirra voru spenntir
fyrir að fá að verða virkir í
þjóðfélagsbyggingu Banda-
ríkjanna.
Amerískt þjóðfélag er byggt
upp á tveimur forsendum,
kapítalisma og lýðræði. Kosn-
ingarétturinn var tekinn af hin-
um nýfrjálsu þrælum með því
að setja lög um að ef afi þinn
hefði ekki haft kosningarótt þá
gætir þú ekki fengið að kjósa.
Svartir voru líka fældir frá því
að eiga sitt eigið land. 1893
var verið að gera tilraun með
uppbyggingu á svörtum bæj-
66 VIKAN 15. TBL. 1993