Menntamál - 01.10.1953, Blaðsíða 37

MENNTAMÁL
103
ár í menntaskóla en hin fyrri. Það er ekki heldur girni-
legt fyrir foreldra að senda 12—13 ára börn til langdval-
ar í skóla fjarri byggðarlagi sínu. Börnum á þeim aldri
er full þörf á umhyggju og eftirliti foreldra sinna.
Þessir örðugleikar að koma unglingum til framhalds-
náms hafa valdið miklu um það, að fólk hefur flutzt bú-
ferlum til Reykjavíkur og Akureyrar og önnur byggða-
lög oft verið svipt beztu þegnum sínum af þeim sökum
og þeir sjálfir misst rótfestu.
Auk þessa er það mikilsvert menningai’mál fyrir ein-
stök héruð og bæi að geta sjálf séð ungmennum sínum
fyrir uppeldi og fræðslu sem allra lengst. Tengslin við
æskustöðvarnar verða fastari, ræktin dýpri og áhrifin
varanlegri. Byggðarlögin aukast að sjálfsvirðingu og
manndómi við að eiga og annast menntastofnanir handa
æskulýð sínum.
LOKAORÐ.
Nú hef ég leitazt við að skýra nokkur helztu nýmæli í
síðustu fræðslulöggjöf.
Með henni tókst þjóðfélagið á hendur að leysa tiltek-
in vandamál, sem kölluðu að á þeim tíma, sem hún var
sett. Þessi vandamál hafa ekki horfið úr sögunni síðan
og engar líkur til, að þau geri það að óbreyttum aðstæð-
um. Þau eru einkum í því fólgin, eins og áður var lýst,
að uppeldisskeið vaxandi kynslóða hefur lengzt vegna
breyttra atvinnu- og þjóðfélagshátta. Hin nýju viðfangs-
efni, sem skólar landsins fengu við að glíma, hafa ekki
reynzt alls kostar auðleyst, og þau hafa haft mikinn
kostnað í för með sér. Þetta hefur vakið nokkura óánægju.
Imprað hefur verið á því að stytta skólaskyldu og hætta
við verknám í gagnfræðaskólum. Slíkar tillögur eru þó
flótti frá vandanum, en ekki lausn á honum. Skólahald
mundi taka nauðalitlum breytingum, þótt skólaskylda