Menntamál - 01.10.1953, Blaðsíða 30

96
MENNTAMÁL
en í menningarþjóðfélögum. Þetta er bein og óhjákvæmi-
leg afleiðing af aukinni tækni. Ef menn sækjast eftir
kostum tækninnar, verða menn að sætta sig við þau óþæg-
indi, sem hún hefur í för með sér.
Þessi þróun mála gerðist ört hér á landi um og eftir
1940, og henni hefur ekki linnt síðan. Sést það gleggst á
því, að aðsókn að framhaldsskólum jókst þá geysilega,
einkum þó í bæjum og þorpum. Var svo komið sums staðar
á landinu, að 80 af hverjum hundrað unglingum, sem lok-
ið höfðu fullnaðarprófi, sóttu framhaldsskóla.
Unglinga- og gagnfræðaskólar voru þá flestir miðaðir
við bóklegt nám. Þó var nokkurt verknám upp tekið í
ýmsum héraðsskólum og einstaka gagnfræðaskóla.
Varðandi inntöku nemenda í sérskóla ríkti hinn mesti
glundroði. Flestir þeirra héldu sérstök inntökupróf. Nem-
endur komu þangað mjög misjafnlega undirbúnir, sum-
ir einungis með barnaskólanám að baki, aðrir með gagn-
fræðaprófi. Vegna þeirra, sem illa voru undirbúnir,
þurftu skólarnir að verja miklum tíma og orku til al-
mennra kennslugreina og gátu því minna lagt sig fram
um kennslu í sérgreinum. Og þeir nemendur, sem vel
voru undirbúnir, sátu verkefnalitlir, meðan undirstöðu-
atriðum var troðið í félaga þeirra. Við Menntaskólann í
Reykjavík var hin fræga 25 manna regla enn í fullu gildi.
Þangað skyldi taka 25 nemendur í 1. bekk á ári hverju,
hvorki fleiri né færri, hvernig sem á stóð. Mátti svo heita,
að skólinn væri lokaður öðrum en þeim, sem gátu keypt
sér dýra kennslu manna, sem þaulvanir voru að búa
nemendur undir þetta sérstæða inntökupróf. Verður það
ófremdarástand ekki rifjað frekar upp hér. En langminn-
ugir eru þeir áhugamenn um skólamál ekki, sem hafa
gleymt því með öllu.
Hefur nú verið drepið á nokkur helztu vandamál ís-
lenzkra skóla, um þær mundir sem síðasta skólalöggjöf
var sett, sem sé: