Menntamál - 01.08.1959, Qupperneq 100
194
MENNTAMÁL
á skólaaldri, uppeldisfræði eða andlegur þroskaferill
barna, almenn sálarfræði og afbrigðileg sálarfræði, þ. e.
barnageðfræði. Þessar greinir eiga að vera mjög veiga-
mikill þáttur í námi kennara, einkum þeirra, sem búa
sig undir kennslu í almennum skólum á skyldunámsstigi.
Nú mun kennaraefnum kennt dálítið í uppeldisfræði, bag-
nýtri sálarfræði og almennri heilsufræði, en lítið sem
ekkert í öðru því, sem nefnt var. Tilgangurinn með því
að kenna sjúkdómafræði og afbrigðilega sálarfræði er
ekki að búa kennara undir að greina sjúkdóma og and-
legar veilur á borð við lækna, heldur að vekja almennt
skyn þeirra á sjúklegum fyrirbærum, svo að þeir hafi
jafnan opin augu fyrir þessu. Til þess verður ekki ætlazt,
að kennarar séu yfirleitt glöggir á þetta eins og undir-
búningi þeirra er nú háttað, þó að áhugasamir kennarar
geti að vísu lært mikið af eigin reynslu. Nauðsyn slíkrar
kennslu mætti vera augljós, þegar haft er í huga, hve
gífurlegt vald skólum er nú fengið yfir nemendum sínum.
Vald þeirra er nú slíkt, að foreldrar mega sín að kalla
einskis, og er sumum foreldrum að vísu ekki óljúft að
varpa ábyrgð á uppeldi barna sinna yfir á skólana. Ekki
kemur mér til hugar, að kennarastéttin í heild misbeiti
valdi sínu vísvitandi, og á mörgu, sem fer stórum miður
í starfi skóla, á hún enga sök. En jafnframt því að fá
kennurum slíkt vald í hendur yfir annarra manna börn-
um, verður þjóðfélagið að veita þeim undirbúning, sem
endist þeim ekki einungis til að kenna skilmerkilega til-
teknar námsgreinir, heldur einnig og engu síður til að
geta þekkt og skilið nemendur sína og gert sér grein fyrir
veilum þeirra, takmörkunum og sérkennum. Og þetta varð-
ar ekki nemendur eina, heldur einnig kennarana sjálfa.
Meiri þekking og skilningur þeirra á veilum og takmörk-
unum nemenda sinna mundi auðvelda þeim starf sitt að
stórum mun, létta af þeim nokkru af því andlega fargi,
sem hleðst smám saman á herðar þeirra af látlausu stríði