Heima er bezt - 01.05.1959, Blaðsíða 5

Hrafnagil 1908. — Mennirnir frernst á myndinni eru: Joh. Focken (Þjóðverji), Bjarni Jónsson frá Vogi, Sigurður Sigurðsson,
skólastjóri á Hólum, og séra Jónas Jónasson. — Myndina tók Carl Kuchler.
Að loknu stúdentsprófi settist Jónas í læknaskólann
og iauk embættisprófi í læknisfræði við háskólann 1914
með hárri I. einkunn. Næstu árin var hann á faraldsfæti,
ýmist við nám eða læknisstörf. Var þannig scttur héraðs-
læknir í Síðuhéraði 1914—15. Lengst var hann þó starf-
andi á heilsuhælum og sjúkrahúsum við framhaldsnám,
bæði hér á A ífilsstöðum og úti í Danmörku. Að loknu
því námi var hann starfandi læknir á Eyrarbakka eitt ár,
unz hann fluttist til Akureyrar 1919, þar sem hann var
starfandi læknir þangað til hann tók við forstöðu Krist-
neshælisins 1927, eins og fyrr getur. Áður en hann tæki
við starfinu ferðaðist hann enn til útlanda til frekari
undirbúnings og dvaldist þá ytra um nokkurra rnánaða
skeið.
í raun réttri var það ekkert undarlegt að Jónas Rafnar
gerði berklalækningar að sérgrein sinni. Berklaveikin var
á uppvaxtarárum hans mjög útbreidd í æskuhéraði hans,
og hafði gerzt þunghögg mjög í fjölskyldu hans. Þar
voru verkefnin næg, til að lækna og hjálpa.
Eins og fyrr getur, var Kristneshælið reist að veru-
legu leyti vegna sameiginlegs áhuga Norðlendinga.
Góðar óskir fylgdu því og starfsliði þess úr garði, en
engu að síður fór því fjarri, að það væri létt verk, að
takast á hendur forstöðu hælisins. Margir hlutir voru
enn af vanefnum gerðir, en aðsókn sjúklinga hins vegar
svo mikil lengi framan af, að mjög erfitt var að fullnægja
þörfinni. Margt þurfti að spara, bæði starfslið og annað,
og jók það vitanlega erfiði yfirlæknisins. — En Jónasi
Rafnar tókst að sigla öllu heilu í höfn. Elælið var stækk-
að, eftir því sem þörfin krafði, húsakostur og aðbúnaður
bættur stórlega og starfslið aukið. Og það sem ánægju-
legast var af öllu, berklaveikin tók að minnka, og af
þeim sökum tók sjúklingum að fækka verulega, þegar
leið á starfsævi Jónasar. Það er staðreynd, að síðustu
áratugina hefur berklaveikin fjarað út í landinu. Margt
hefur að því stuðlað, að svo mætti verða, en víst er það,
að Jónas Rafnar og Kristneshæli eiga þar sinn drjúga
skerf.
Það hefur löngum þótt erfitt verk að stýra fjölmenn-
um stofnunum, ekki sízt þar sem margt er um sjúka
menn, eins og á heilsuhælum, svo að ekki komi til á-
rekstra og óánægju. Um það höfum vér allt of marga
vitnisburði. En ef litið er á starf Jónasar Rafnar, þá
vekur það fljótt athygli, hversu árekstrarnir voru fáir og
smáir, og ekki minnist ég þess, að hælið eða rekstur þess
yrði nokkru sinni fyrir alvarlegri árás öll þau ár. Starfi
hans þar verður naumast betur lýst með öðru orði en að
það var farsælt. — Fyrir mörgum árum átti ég tal við
Heima er bezt 153